Ὁ Προφήτης Ἡσαΐας προεῖπε γιά τό εὐαγγέλιο ὅτι «λόγο συντετμημένο θά δώσει ὁ Κύριος ἐπί τῆς γῆς» (Ἡσ. 10, 25). Συντετμημένος λόγος εἶναι ἐκεῖνος, πού μέσα σέ λίγες λέξεις περικλείει πλούσιο νόημα. Ἄς ἐπανεξετάσουμε λοιπόν σήμερα ὅσα ἔχουμε ἐκθέσει κι ἄς προσθέσουμε ὅσα ὑπολείπονται, γιά νά ἐμφορηθοῦμε ἀκόμη περισσότερο ἀπό τά ἐναποκείμενα ἄφθαρτα νοήματα καί ὁλόκληροι νά καταληφθοῦμε ἀπό τά θεῖα.
Πόσον γλυκύ, πόσον ποθητόν, ἀγαπητοί, εἶνε τοῦ ἡλίου τὸ φῶς! Ἀλλ’ ἀσυγκρίτως γλυκύτερον, ἀσυγκρίτως ποθεινότερον εἶνε τὸ φῶς, ὅπερ σήμερον ἀπαστράπτει ἀπὸ τοῦ θείου προσώπου τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν ἐπὶ τοῦ ὄρους Θαβώρ. Εἶνε τὸ χαρμόσυνον τοῦτο φῶς ἀμυδρὰ ἀκτὶς τῆς Θεότητος αὐτοῦ, ἀλλ’ ἰσχυρὰ λάμψις διαλύουσα τὰ σκότη τοῦ μέλλοντος καὶ γνωρίζουσα εἰς ἡμᾶς τὴν δόξαν τῶν δικαίων, τῆς ὁποίας θ’ ἀξιωθῶσιν, ὅταν ἐκ νεκρῶν τὰ σώματα αὐτῶν ἀναστῶσι καὶ σώματα θεοειδέστατα καὶ σύμμορφα τῷ σώματι τῆς δόξης τοῦ Χριστοῦ καταστῶσι. Read more
(Β’ Μακ. 6,18- 7,42)
Πρόλογος
Στὸν δεύτερο π.Χ. αἰώνα οἱ εὐσεβεῖς Ἰουδαῖοι ἀντιμετώπισαν πρωτοφανῆ πίεσι ἀπὸ τοὺς κατακτητὲς τους Σελευκίδες, διαδόχους του Μ. Ἀλεξάνδρου, νὰ ἀρνηθοῦν τὴν θρησκεία τους καὶ νὰ προσχωρήσουν στὴν εἰδωλολατρεία. Οἱ διωγμοὶ ἦταν σκληροὶ καὶ μάλιστα γιὰ τριάμιση χρόνια ἐπί Ἀντιόχου Δ’ τοῦ Ἐπιφανοῦς, ὁπότε ἐκδηλώθηκε τὸ ἀποκορύφωμα τῆς ἀντίθεης μανίας. Δημιουργήθηκαν λαμπροί μάρτυρες, ὁλοζώντανες ἀποδείξεις τῆς δυνάμεως τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ. Τὰ μαρτύρια αὐτὰ ποὺ χρονικὰ τοποθετοῦνται στὶς ἔσχατες ἡμέρες τῆς Π. Διαθήκης, προεικονίζουν ἀντίστοιχους ἄθλους ποὺ θὰ λάβουν χώρα στὶς ἔσχατες ἡμέρες τῆς Κ. Διαθήκης, στὰ τριάμιση χρόνια ποὺ θὰ ἐκδηλωθῆ τὸ ἀντίθεο μένος τοῦ Ἀντίχριστου. Read more
Εὐαγγέλιο Κυριακῆς Κατὰ Ματθαῖον (ιη΄ 23-35)
Διὰ τοῦτο ὠμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπω βασιλεῖ, ὃς ἠθέλησε συνάραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ. 24 ἀρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν προσηνέχθη αὐτῶ εἷς ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων. 25 μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ πραθῆναι καὶ τὴν γυναίκα αὐτοῦ καὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα εἶχε, καὶ ἀποδοθῆναι. 26 πεσῶν οὒν ὁ δοῦλος προσεκύνει αὐτῶ λέγων· κύριε, μακροθύμησον ἒπ ἐμοὶ καὶ πάντα σοὶ ἀποδώσω. 27 σπλαγχνισθεῖς δὲ ὁ κύριος του δούλου ἐκείνου ἀπέλυσεν αὐτὸν καὶ τὸ δάνειον ἀφῆκεν αὐτῶ. 28 ἐξελθῶν δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος εὖρεν ἕνα των συνδούλων αὐτοῦ, ὃς ὤφειλεν αὐτῶ ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας αὐτὸν ἔπνιγε λέγων· ἀπόδος μοὶ εἰ τί ὀφείλεις. 29 πεσῶν οὒν ὁ συνδοῦλος αὐτοῦ εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ παρεκάλει αὐτὸν λέγων· μακροθύμησον ἒπ ἐμοὶ καὶ ἀποδώσω σοί. 30 ὁ δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθῶν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν ἕως οὗ ἀποδῶ το ὀφειλόμενον. 31 ἰδόντες δὲ οἱ συνδοῦλοι αὐτοῦ τα γενόμενα ἐλυπήθησαν σφόδρα, καὶ ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίω ἑαυτῶν πάντα τα γενόμενα. 32 τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῶ· δοῦλε πονηρέ, πάσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφήκα σοί, ἐπεῖ παρεκάλεσας μέ. 33 οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν συνδουλόν σου, ὡς καὶ ἐγὼ σὲ ἠλέησα; 34 καὶ ὀργισθεῖς ὁ κύριος αὐτοῦ παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς ἕως οὗ ἀποδῶ πᾶν το ὀφειλόμενον αὐτῶ. 35 Οὕτω καὶ ὁ πατήρ μου ὁ ἐπουράνιος ποιήσει ὑμίν, ἐὰν μὴ ἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῶ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑμῶν τὰ παραπτώματα αὐτῶν. Read more
Τὸν μακάριον, λοιπόν, ἐκεῖνον καὶ μεγάλον Ἠλίαν, τὸν προφήτην, αὐτόν, ποὺ εἶναι πιὸ ἐπάνω ἀπὸ τὰ νέφη, ἡ χήρα ἐκείνη, ἡ ὁποία ὑμνήθηκε καὶ ἐπαινέθηκε πολύ, φιλότιμα τὸν ὑποδέχθηκε κάποτε, ἔχοντας μόνον μίαν μικρὴν φούχταν ἀλεῦρι, νικώντας μὲ τὸν πόθον τῆς φιλοξενίας τὸ βάθος τῆς φτώχειας της. Ἐγὼ δὲ τώρα, αὐτὸ τὸ ποίμνιον τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ πού, ἐνῷ οἱ δυνάμεις μου δὲν τὸ ἐπιτρέπουν, ἀναγκάζομαι νὰ φιλοξενήσω, μὲ μίαν γλῶσσαν, ἡ ὁποία εἶναι πιὸ φτωχὴ ἀπὸ τὴν φούχτα τὸ ἀλεύρι, πῶς θὰ παραθέσω τράπεζαν; καὶ ποιὸν καμψάκη (δοχεῖον λαδιοῦ καὶ ἄλλων ὑγρῶν) θὰ εὕρω, νὰ πηγάζῃ, γιὰ νὰ ὑποδεχθῶ αὐτὴν τὴν ὥραν τὴν νύμφην τοῦ Χριστοῦ; Χρησιμοποίησε ἐσὺ γιὰ ἐμᾶς, ὦ μακαρία χήρα, λίγο ἀλεύρι τῆς πίστεως. Read more
Ἕνα κείμενο ποὺ πρέπει νὰ διαβάσουμε ὅλοι μας. Ἰδιαίτερα ὅσοι αὐτὸν τὸν καιρὸ πιέζονται ἀπὸ θλίψεις, ὅσοι ἀπελπίζονται καὶ νιώθουν ἀπόγνωση. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἑρμηνεύει καὶ αὐτὴ τὴ διήγηση μὲ τὴν ἀναγωγικὴ μέθοδο. Ἱστορικὰ αὐτὴ ἀποτελεῖ ἔκθεση τοῦ θαύματος τῆς ἠρέμησης τῶν κυμάτων, ἠθικὰ ὅμως ὑποδηλώνει τὴν μέσω τῶν πειρασμῶν τελειοποίηση τῆς πίστεως, ἐνῶ ἀναγωγικὰ παριστάνει τὴ δυσκολία τοῦ ἔργου τῶν Ἀποστόλων στὸν ἐθνικὸ κόσμο. Read more
Κυριακή Θ΄ Ματθαίου (Ματθ. ιδ΄, 22-34)
Ὑπόμνημα εἰς τὸν Ἅγιον Ματθαῖον τὸν Εὐαγγελιστήν
22 Καὶ εὐθέως ἠνάγκασεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἐμβῆναι εἰς τὸ πλοῖον καὶ προάγειν αὐτὸν εἰς τὸ πέραν, ἕως οὗ ἀπολύσῃ τοὺς ὄχλους. 23 καὶ ἀπολύσας τοὺς ὄχλους ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος κατ’ ἰδίαν προσεύξασθαι. ὀψίας δὲ γενομένης μόνος ἦν ἐκεῖ. 24 τὸ δὲ πλοῖον ἤδη μέσον τῆς θαλάσσης ἦν, βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων· ἦν γὰρ ἐναντίος ὁ ἄνεμος. 25 τετάρτῃ δὲ φυλακῇ τῆς νυκτὸς ἀπῆλθε πρὸς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς περιπατῶν ἐπὶ τῆς θαλάσσης. 26 καὶ ἰδόντες αὐτὸν οἱ δὲ μαθηταὶ ἐπὶ τὴν θάλασσαν περιπατοῦντα ἐταράχθησαν λέγοντες ὅτι φάντασμά ἐστι, καὶ ἀπὸ τοῦ φόβου ἔκραξαν. 27 εὐθέως δὲ ἐλάλησεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς λέγων· Θαρσεῖτε, ἐγώ εἰμι· μὴ φοβεῖσθε. 28 ἀποκριθεὶς δὲ αὐτῷ ὁ Πέτρος εἶπε· Κύριε, εἰ σὺ εἶ, κέλευσόν με πρὸς σὲ ἐλθεῖν ἐπὶ τὰ ὕδατα· 29 ὁ δὲ εἶπεν, Ἐλθέ. καὶ καταβὰς ἀπὸ τοῦ πλοίου ὁ Πέτρος περιεπάτησεν ἐπὶ τὰ ὕδατα ἐλθεῖν πρὸς τὸν Ἰησοῦν. 30 βλέπων δὲ τὸν ἄνεμον ἰσχυρὸν ἐφοβήθη, καὶ ἀρξάμενος καταποντίζεσθαι ἔκραξε λέγων· Κύριε, σῶσόν με. 31 εὐθέως δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἐπελάβετο αὐτοῦ καὶ λέγει αὐτῷ· Ὀλιγόπιστε! εἰς τί ἐδίστασας; 32 καὶ ἐμβάντων αὐτῶν εἰς τὸ πλοῖον ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος. 33 οἱ δὲ ἐν τῷ πλοίῳ ἐλθόντες προσεκύνησαν αὐτῷ λέγοντες· Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς εἶ. 34 Καὶ διαπεράσαντες ἦλθον εἰς τὴν γῆν Γεννησαρέτ. Read more
Ὁ κατὰ τοῦ Πέτρου ἔλεγχος, τὸν ὁποῖον ἠκούσαμε σήμερα στὸ Ἱερὸν Εὐαγγέλιον, μᾶς δίδει ἀφορμὴ νὰ ἐρευνήσωμε μὲ ἀκρίβεια τὰ περὶ τῆς ὀλιγοπιστίας, ἡ ὁποία ψυχραίνει τὸν πόθο τῆς ἀρετῆς, καὶ κατακρημνίζει εὔκολα στὰ βάραθρα τῆς ἁμαρτίας. Read more
Κυριακή Η΄Ματθαίου Ματθ. ιδ΄, 14-22
Ὑπόμνημα εἰς τὸν Ἅγιον Ματθαῖον τὸν Εὑαγγελιστὴν
14 Καὶ ἐξελθὼν εἶδε πολὺν ὄχλον, καὶ ἐσπλαγχνίσθη ἐπ’ αὐτοῖς καὶ ἐθεράπευσε τοὺς ἀρρώστους αὐτῶν. 15 ὀψίας δὲ γενομένης προσῆλθον αὐτῷ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· Ἔρημός ἐστιν ὁ τόπος καὶ ἡ ὥρα ἤδη παρῆλθεν· ἀπόλυσον τοὺς ὄχλους, ἵνα ἀπελθόντες εἰς τὰς κώμας ἀγοράσωσιν ἑαυτοῖς βρώματα. 16 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Οὐ χρείαν ἔχουσιν ἀπελθεῖν· δότε αὐτοῖς ὑμεῖς φαγεῖν. 17 οἱ δὲ λέγουσιν αὐτῷ· Οὐκ ἔχομεν ὧδε εἰ μὴ πέντε ἄρτους καὶ δύο ἰχθύας. 18 ὁ δὲ εἶπε· Φέρετέ μοι αὐτούς ὧδε. 19 καὶ κελεύσας τοὺς ὄχλους ἀνακλιθῆναι ἐπὶ τοὺς χόρτους, λαβὼν τοὺς πέντε ἄρτους καὶ τοὺς δύο ἰχθύας, ἀναβλέψας εἰς τὸν οὐρανὸν εὐλόγησε, καὶ κλάσας ἔδωκε τοῖς μαθηταῖς τοὺς ἄρτους οἱ δὲ μαθηταὶ τοῖς ὄχλοις. 20 καὶ ἔφαγον πάντες καὶ ἐχορτάσθησαν, καὶ ἦραν τὸ περισσεῦον τῶν κλασμάτων δώδεκα κοφίνους πλήρεις. 21 οἱ δὲ ἐσθίοντες ἦσαν ἄνδρες ὡσεὶ πεντακισχίλιοι χωρὶς γυναικῶν καὶ παιδίων. 22 Καὶ εὐθέως ἠνάγκασεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἐμβῆναι εἰς τὸ πλοῖον καὶ προάγειν αὐτὸν εἰς τὸ πέραν, ἕως οὗ ἀπολύσῃ τοὺς ὄχλους. Read more
Ἐπαινῶ μὲν τὸν πόθο τῆς φιλομαθείας, ἀποδέχομαι δὲ τὸν βαθμὸν τῆς φιλοθεΐας. Καὶ γνωρίζω ποιὸς σάς ἐμφύτευσε τὸν ἐξαίρετον αὐτὸν ζῆλο. Γνωρίζω τὸν ἐκπαιδευτὴ τῆς ἀρετῆς σας, τὸν πατέρα καὶ συγχρόνως ποιμένα καὶ ἰατρὸν καὶ κυβερνήτην. Αὐτὸν ποὺ διαπρέπει στὴν εὐαγγελικὴ ζωή, καὶ πνέει χάριν ἀποστολικήν. Αὐτὸν ὁ ὁποῖος σάς χειραγωγεῖ πρὸς τοὺς οὐρανίους λειμῶνες μὲ πνευματικὰ σαλπίσματα, ὡς θησαυρὸς πνευματικῶν ἐννοιῶν ποὺ εἶναι. Τὴν ἔμψυχον εἰκόνα τῆς φιλανθρωπίας, αὐτὸν ποὺ ὑπερέβη τὴν πραότητα τοῦ νόμου καὶ εἶναι ἀνίκητος ἀπὸ τὸν θυμόν, λάμπει δὲ ἀπὸ σοφία, καὶ στεφανώνεται μὲ ἀρετές. Read more
Ὁ Κύριος ἠμῶν Ἰησοῦς Χριστός, μὲ τὸ σῶμα ποὺ ἔλαβε ἀπὸ ἐμᾶς πρὸς χάριν μας, κατὰ τὴ συναναστροφή του μὲ τοὺς ἀνθρώπους, ἐθεράπευσε πολλοὺς ὡς πρὸς τὸ σῶμα καὶ ὡς πρὸς τὴν ψυχὴ τυφλούς. Ἢ μᾶλλον, ἐὰν κανεὶς σκεφθεῖ τὴν ἀνάβλεψη τῆς διανοίας, ποὺ εἶναι ἡ μετάθεση ἀπὸ τὴν ἀπιστία στὴν πίστη καὶ ἀπὸ τὴν ἄγνοια στὴν ἐπίγνωση τοῦ Θεοῦ, δὲν εἶναι δυνατὸν οὔτε καν νὰ ἀπαριθμήσει τυφλοὺς ποὺ ἀνέβλεψαν μὲ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου. Αὐτοὶ εἶναι ἀριθμημένοι μόνον ἀπὸ Ἐκεῖνον ποὺ ἔχει ἀριθμημένες τὶς τρίχες τῆς κεφαλῆς μας. Ἐὰν ὅμως σκεφθοῦμε τὴν ἀνάβλεψη τῶν σωματικῶν ὀφθαλμῶν, καὶ ὡς πρὸς αὐτὴν θὰ εὔρωμε πολλοὺς νὰ ἔχουν θεραπευθεῖ ἀπὸ τὸν Χριστό, ἄλλους μὲ μόνο τὸν λόγο, ἄλλους μὲ τὴν ἁφή. Ὁρισμένους δὲ καὶ μόνον μὲ τὸ νὰ προσπέσουν σ’ Αὐτόν, καὶ μὲ τὸ νὰ τὸν πλησιάσουν. Ἐπίσης καὶ μερικοὺς ποὺ ἔλαβαν τὴν ἴαση καὶ μὲ τὸ πτύσμα του ἢ καὶ μὲ χρίσμα πηλοῦ. Read more
Κυριακή Ζ΄ Ματθαίου Ματθ. θ΄ 27-35
Ὑπόμνημα εἰς τὸν Ἅγιον Ματθαῖον τὸν Εὐαγγελιστὴν
27 Καὶ παράγοντι ἐκεῖθεν τῷ Ἰησοῦ ἠκολούθησαν αὐτῷ δύο τυφλοὶ κράζοντες καὶ λέγοντες· Ἐλέησον ἡμᾶς, υἱὲ Δαυῒδ. 28 ἐλθόντι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν προσῆλθον αὐτῷ οἱ τυφλοί, καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Πιστεύετε ὅτι δύναμαι τοῦτο ποιῆσαι; λέγουσιν αὐτῷ· Ναί, Κύριε. 29 τότε ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν λέγων· Κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν.30 καὶ ἀνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί· καὶ ἐνεβριμήσατο αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς λέγων· Ὁρᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω. 31 οἱ δὲ ἐξελθόντες διεφήμισαν αὐτὸν ἐν ὅλῃ τῇ γῇ ἐκείνῃ. 32 Αὐτῶν δὲ ἐξερχομένων ἰδοὺ προσήνεγκαν αὐτῷ ἄνθρωπον κωφὸν δαιμονιζόμενον· 33 καὶ ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου ἐλάλησεν ὁ κωφός. καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι λέγοντες, Οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως ἐν τῷ Ἰσραήλ. 34 οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἔλεγον· Ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια. 35 Καὶ περιῆγεν ὁ Ἰησοῦς τὰς πόλεις πάσας καὶ τὰς κώμας, διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ Read more
Περίληψη 28ης Ὁμιλίας, στὴν περικοπὴ Ματθ. 16,13-19.
Οἱ δυὸ ἀπόστολοι εἶναι λαμπροὶ φωστῆρες, λαμπρύνοντας τὴν Ἐκκλησία μὲ τὴ συνάντησή τους κατὰ τὴν ἑορτὴ τῆς 29ης Ἰουνίου, ἡ ὁποία δὲν προκαλεῖ ἔκλειψη, ἀλλὰ ἔκλαμψη. Ὑπενθυμίζοντας τὶς πράξεις τοὺς τίποτε δὲν προσθέτομε στὰ ἀγαθά τους, ἀλλ’ αὐξάνομε ἀντίθετα τὰ δικά μας ἀγαθά. Κεντρικὸ σημεῖο τῆς ὁμιλίας εἶναι ἡ περιγραφὴ τῆς ἀντιθετικῆς κινήσεως τοῦ πειρασμοῦ καὶ τῆς μετάνοιας. Ὁ πειραστὴς ἔπεισε τὸν Πέτρο νὰ ἐπιδιώκει περισσότερο ζῆλο ἀπὸ τὸν ἀναγκαῖο, ἀλλ’ ἐνῶ αὐτὸς ἔφθασε στὸ σημεῖο ὅπου ἀρχίζει ἡ πτώση, νίκησε τὸν πειραστὴ μὲ τὴν αὐτοκατάγνωση, τὴν αὐτοκριτική του. Κατέστη ὑπόδειγμα εἰλικρινοῦς μετάνοιας γιὰ τὴν πτώση του στὴν ἄρνηση τοῦ Χριστοῦ καὶ πατέρας τοῦ γένους τῶν θεοσεβῶν. Ὁ Παῦλος πάλι μὲ τὴ μετάνοιά του γιὰ τὴν καταδίωξη τῆς χριστιανικῆς πίστεως καὶ τὴν μετέπειτα δραστηριότητά του κατέστη ὑπόδειγμα καρτερίας. Οἱ δυὸ ἀπόστολοι εἶναι ἰσάξιοι σὲ λαμπρότητα, γι’ αὐτὸ καὶ ἡ Ἐκκλησία «μίαν καὶ τὴν αὐτὴν ἀμφοτέροις νέμει τιμήν». Read more
«Καί πολλοί ἐπί τῇ γεννήσει αὐτοῦ χαρήσονται». (Λουκ. Α‘ 14).
«Δίκαιος ὁ Κύριος καί δικαιοσύνας ἠγάπησεν». Τοῦτο ἁρμόζει νά εἰποῦμεν εἰς τήν ὑπέρλαμπρον καί ἐνδοξοτάτην ἑορτήν, ὅπου τήν σήμερον ἡμέραν ὅλοι οἱ εὐσεβεῖς πανηγυρίζομεν. Δίκαιος εἶναι ὁ Κύριος, καί τάς δικαιοσύνας ἀγαπᾶ, διά τοῦτο μέ τόσα πολλά μεγαλεῖα, καί μέ τόσας μεγάλας δόξας, ἠθέλησε νά μεγαλύνη τό γενέσιον τοῦ Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ. Ὁ Ἰωάννης ὑπερβαίνει ὅλους τούς Ἁγίους εἰς τήν ἁγιότητα· δέν ἐγεννήθη εἰς τόν κόσμον ἄλλος ἄνθρωπος μεγαλύτερος ἀπό αὐτόν εἰς τήν χάριν, ἐξαιρετικώτερος εἰς τήν ἀρετήν, περισσότερος εἰς τήν τελειότητα. Τοῦτο, ὅπου λέγω, δέν εἶναι ὑπερβολή, οὐδέ φοβοῦμαι τίποτε, μήν τύχη καί λανθασθῶ, ὅταν τόν ἀνεβάζω εἰς ἕνα τοιοῦτον ὑψηλότατον ὕψος ἡ ἄπειρος καί ἀλάνθαστος σοφία τοῦ πανσόψου καί ὑπερτελείου Θεοῦ, ὅπου καλά ἐγνώρισε τήν ἀρετήν του, αὐτή τόν ἀνέβασε τόσον ὑψηλά, δίδοντάς του τά πρωτεῖα ἀπό ὅλους τούς ἀνθρώπους. «Οὐκ ἐγήγερται ἐν γέννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ». Τοῦ Ἰωάννου ἡ ζωή ἔχει περισσοτέραν ἁγιότητα ἀπό τήν πολιτείαν τῶν ἄλλων Ἁγίων τό γενέσιον τοῦ Ἰωάννου πρέπει νά ἔχη περισσότερην χάριν καί δόξαν ἀπό τῶν ἄλλων Ἁγίων τά γενέσια. Read more
Ἀκόμα καὶ ἂν ὡμοίαζε ὁ λόγος μας μὲ ἐαρινὸν τραγούδι καλλικελάδου ἀηδόνος, πολὺ πτωχικὰ θὰ ἠδύνατο νὰ ὑμνήσῃ τὴν μεγάλην φωνὴν τῆς ἀληθείας ποὺ γεννᾶται σήμερον. Τώρα ὅμως ποὺ ἡ λαλιά μας εἶναι ἀσθενικὴ καὶ τὰ μάλα κακόφωνος, πῶς νὰ ὑμνήσῃ τὸν πιὸ δοξασμένον ἀπὸ ὅλους τοὺς προφήτας; Πῶς νὰ ψάλλῃ αὐτὸν ποὺ εἶναι ἡ τιμὴ καὶ ἡ δόξα τῶν Ἀποστόλων; Πῶς νὰ δοξολογήσῃ αὐτὸν ποὺ ἔχει μίαν ξέχωρον τιμὴν ἀνάμεσα εἰς τοὺς μάρτυρας; Ἐκεῖνο δὲ ποὺ μοῦ φαίνεται ἀξιοπρόσεκτον εἶναι τὸ ὅτι ὅσον ἀφορᾶ εἰς τοὺς ἄλλους ἁγίους, πλέκει ὁ εἷς τοῦ ἄλλου τὸ ἐγκώμιον, ὁ πιὸ ἀξιοτίμητος τοῦ πιὸ ἀναγνωρισμένου καὶ ὁ λιγότερο γνωστός του ὀλιγώτερον φημισμένου. Αὐτὸν ὅμως ποὺ τώρα ἐμεῖς ἐξυμνοῦμεν τὸν ἐγκωμίασε, πρὶν ἀπ᾿ ὅλους τοὺς ἄλλους ἐγκωμιαστάς του, ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς καὶ Θεός, ἡ Ἀλήθεια, λέγοντας: «Δὲν ἔχει μέχρι σήμερον γεννηθεῖ μεγαλύτερος προφήτης ἀπὸ τὸν Ἰωάννην τὸν Βαπτιστήν» (Ματθ. ια´ 11). Read more
Κυριακή Ε΄Ματθαίου Ματθ. η΄, 28,θ΄1
Ὑπόμνημα εἰς τὸν Ἅγιον Ματθαῖον τὸν Εὐαγγελιστὴν
α΄. Ὁ Λουκᾶς χωρὶς νὰ φροντίζη γιὰ τὴ σειρὰ τοῦ χρόνου γράφει· Ἔτυχε μιὰ μέρα καὶ μπῆκε σ’ ἕνα πλοῖο αὐτὸς κι οἱ μαθητές του. Ὅμοια κι ὁ Μᾶρκος. Δὲν κάνει τὸ ἴδιο ὁ Ματθαῖος ἀλλὰ κρατεῖ ἐδῶ τὴ σειρά. Δὲν ἔγραφαν ὅλοι ἴδια. Μίλησα γι’ αὐτὸ καὶ πρωτύτερα γιὰ νὰ μὴ νομίζη κανεὶς μὲ τὴν παράλειψη ὅτι ὑπάρχει κάποια διαφωνία. Τὸν κόσμο τὸν ἔστειλε στὰ σπίτια τους, πῆρε ὅμως μαζί τους τοὺς μαθητές. Αὐτὸ βέβαια τὸ λένε καὶ οἱ ἄλλοι. Read more
Χαίρετε, ἅγιοι Ἀπόστολοι, βασιλεῖς τοῦ Χριστοῦ· διότι σ’ ἐσᾶς ἐμπιστεύθηκε τὴν ἐπουράνια καὶ τὴν ἐπίγεια βασιλεία. Σᾶς ἔδωσε τὴν ἐξουσία νὰ κυβερνᾶτε καὶ νὰ φροντίζετε καὶ τοὺς δύο θρόνους, θέλοντας ἀπὸ τὴ μία νὰ ἀποκατασταθεῖ ἡ κληρονομιὰ τῆς ἐπίγειας βασιλείας, ἀπὸ τὴν ἄλλη νὰ ἀστράψει ἡ δόξα, νὰ πλεονάσει ἡ ὀμορφιά, νὰ φανερωθεῖ τὸ φῶς, νὰ γίνουν γνωστὰ τὰ μυστήρια, νὰ κηρυχθεῖ ἡ δύναμη τῆς ἐπουράνιας βασιλείας.
Χαίρετε ἐσεῖς ποὺ εἶστε τὸ ἅλας τῆς γῆς, ποὺ ποτὲ δὲν μπορεῖ νὰ χάσει τὴ δύναμή του. Χαίρετε ἐσεῖς ποὺ εἶστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου (Ματθ. 5:13-14), ποὺ μένει στὴν ἀνατολὴ καὶ λάμπει παντοῦ, ποὺ φωτίζει αὐτοὺς ποὺ βρίσκονται στὸ σκοτάδι, ποὺ καίει χωρὶς ξύλα. Τὸ λυχνάρι εἶναι ὁ Χριστός, καὶ λυχνοστάτης ὁ Πέτρος, καὶ λάδι ἡ χορηγία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Read more
1 Καταβάντι δὲ αὐτῷ ἀπὸ τοῦ ὄρους ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι πολλοί. 2 καὶ ἰδοὺ λεπρὸς ἐλθὼν προσεκύνει αὐτῷ λέγων· Κύριε, ἐὰν θέλῃς δύνασαί με καθαρίσαι. 3 καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα ἥψατο αὐτοῦ ὁ Ἰησοῦς λέγων· Θέλω, καθαρίσθητι· καὶ εὐθέως ἐκαθαρίσθη αὐτοῦ ἡ λέπρα. 4 καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ὅρα μηδενὶ εἴπῃς, ἀλλὰ ὕπαγε σεαυτὸν δεῖξον τῷ ἱερεῖ, καὶ προσένεγκε τὸ δῶρον ὃ προσέταξεν Μωσῆς, εἰς μαρτύριον αὐτοῖς. 5 Εἰσελθόντι δὲ αὐτῷ εἰς Καπερναοὺμ προσῆλθεν αὐτῷ ἑκατόνταρχος παρακαλῶν αὐτὸν καὶ λέγων· 6 Κύριε, ὁ παῖς μου βέβληται ἐν τῇ οἰκίᾳ παραλυτικός, δεινῶς βασανιζόμενος. 7 καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ἐγὼ ἐλθὼν θεραπεύσω αὐτόν. 8 καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἑκατόνταρχος ἔφη· Κύριε, οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς ἵνα μου ὑπὸ τὴν στέγην εἰσέλθῃς· ἀλλὰ μόνον εἰπὲ λόγῳ, καὶ ἰαθήσεται ὁ παῖς μου. 9 καὶ γὰρ ἐγὼ ἄνθρωπός εἰμι ὑπὸ ἐξουσίαν, ἔχων ὑπ’ ἐμαυτὸν στρατιώτας, καὶ λέγω τούτῳ, πορεύθητι, καὶ πορεύεται, καὶ ἄλλῳ, ἔρχου, καὶ ἔρχεται, καὶ τῷ δούλῳ μου, ποίησον τοῦτο, καὶ ποιεῖ. 10 ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐθαύμασε καὶ εἶπε τοῖς ἀκολουθοῦσιν· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδὲ ἐν τῷ Ἰσραὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον. 11 λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν ἥξουσιν καὶ ἀνακλιθήσονται μετὰ Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν, 12 οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονται εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. 13 καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς τῷ ἑκατοντάρχῷ· Ὕπαγε, καὶ ὡς ἐπίστευσας γενηθήτω σοι. καὶ ἰάθη ὁ παῖς αὐτοῦ ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ.
α.Ὁ λεπρός τὸν ἐπλησίασε, ὅταν κατέβηκε ἀπὸ τὸ βουνό· κι ὁ σημερινὸς ἐκατόνταρχος, ὅταν μπῆκε στὴν Καπερναούμ. Γιὰ ποιὸ λόγο οὔτε ὁ ἕνας οὔτε ὁ ἄλλος δὲν ἀνέβηκαν στὸ βουνό; Ὄχι ἀπὸ ἀδιαφορία γιατὶ καὶ τῶν δύο ἡ πίστη ἦταν θερμὴ ἀλλὰ γιὰ νὰ μὴ διακόψουν τὴ διδασκαλία του. Τὸν ἐπλησίασε καὶ τοῦ εἶπε· ὁ δοῦλος μου ἔπεσε παράλυτος στὸ σπίτι καὶ βασανίζεται φρικτά. Λένε μέρικοὶ γιὰ νὰ δικαιολογηθῆ εἶπε καὶ τὴν αἰτία γιὰ τὴν ὁποία δὲν τὸν ἔφερε. Γιατὶ δὲν ἦταν δυνατό, λένε, ἐνῶ εἶχε παραλύσει, βασανιζόταν κι ἦταν στὰ τελευταῖα του νὰ τὸν φέρουν σηκώνοντάς τον. Read more
Νεομάρτυρες κατά τήν Μεγάλην ῾Ελληνικήν ᾿Εγκυκλοπαίδειαν (τόμος ΙΗ’, σελ. 192, ὑπό Κ. Π. Δ) θεωροῦνται οἱ μή ὑποταγέντες εἰς τόν βίαιον ἐξισλαμισμόν καί ὑπέρ πίστεως θανόντες.
Οἱ Τοῦρκοι, ἄν καί ἠνέχθησαν, μετά τήν ἅλωσιν τῆς Κων/λεως, τήν χριστιανικήν θρησκείαν, ἐν τούτοις πολλάκις καί πολλαχοῦ ἐπίεζον τούς ὑποταγέντας χριστιανούς πρός ἐξισλαμισμόν, οὕτω δέ ἐνεφανίσθη κατά τήν ἐποχήν ταύτην νέον πλῆθος μαρτύρων, οἱ ὁποῖοι ἐν ἀντιθέσει πρός τούς παλαιούς μάρτυρας ἐκλήθησαν νεομάρτυρες. ᾿Επειδή τότε δέν ὑπῆρχε νόμος πού νά προβλέπη καί νά ἐπιβάλλη τόν ἐξισλαμισμόν, ἡ καταδίκη ἐγίνετο ἄνευ εἰδικῆς διαδικασίας, τά δέ βασανιστήρια εἰς τά ὁποῖα ὑπεβάλλοντο οἱ ἀρνούμενοι τόν ἐξισλαμισμόν ὀρθόδοξοι Χριστιανοί ἦσαν διάφορα καί πολλάκις μεγάλα. Read more
Ἡ Εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς Θείας Λειτουργίας.
Κατὰ Ματθαῖον, (Κεφ. στ΄ 22 – 33.)
Ὁ λύχνος τοῦ σώματος ἐστιν ὁ ὀφθαλμός, ἐὰν οὒν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοὺς ἤ, ὅλον το σῶμά σου φωτεινὸν ἔσται, ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ἤ, ὅλον το σῶμά σου σκοτεινὸν ἔσται. εἰ οὒν τὸ φῶς τὸ ἐν σοῖ σκότος ἐστι, τὸ σκότος πόσον; Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν, ἡ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἡ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. οὐ δύνασθε Θεῶ δουλεύειν καὶ μαμωνά. Read more
Ἐπισκεψιμότητα
