Περὶ κάλλους (ὀμορφιᾶς).(Πατερικά Σταχυολοχήματα).

• Ἀπόστρεψον ὀφθαλμὸν ἀπὸ γυναικὸς εὐμόρφου, καὶ μὴ καταμάνθανε κάλλος ἀλλότριον· ἐν κάλλει γυναικὸς πολλοὶ ἐπλανήθησαν, καὶ ἐκ τούτου φιλία ὡς πῦρ ἀνακαίεται. [Γύρισε ἀλλοῦ τὸ βλέμμα σου ἀπὸ ὡραῖα γυναίκα καὶ μὴν περιεργάζεσαι κάλλος ξένο. Διότι ἀπὸ τὴν ὀμορφιὰ τῆς γυναίκας, πολλοὶ ἄνδρες πλανήθησαν καὶ παρασύρθηκαν στὸ κακό. Ἀπὸ τὴν ὀμορφιά της, σὰν φωτιὰ ἀνάβει ὁ ἔρωτας. (Σοφία Σειράχ 9,8)
• Μὴ αἰνέσης ἄνδρα ἐν κάλλει αὐτοῦ καὶ μὴ βδελύξη ἄνθρωπον ἐν ὀράσει αὐτοῦ. [Μὴν ἐπαινέσεις ἄνθρωπο γιὰ τὴν ὡραιότητά του, οὔτε καὶ νὰ ἀποστραφεῖς ἄλλο ἄνθρωπο, διότι τὸ πρόσωπό του δὲν εἶναι ὡραῖο.] (Σοφία Σειρὰχ 11,2)
• Ὥσπερ ἐνώτιον ἐν ρινὶ ὑός, οὕτως γυναικὶ κακόφρονι κάλλος. [Ὅ,τι εἶναι τὸ χρυσὸ σκουλαρίκι στὴ μύτη τοῦ χοίρου, κάτι τέτοιο εἶναι καὶ ἡ ὀμορφιὰ στὴν ἀσύνετη καὶ μὲ ἁμαρτωλὰ φρονήματα γυναίκα.] (Παροιμίες 11,22)

• Τί εἶναι ἡ ὄμορφη γυναίκα; Τάφος σοβαντισμένος, ἂν δὲν εἶναι συνετή. Διότι ἡ ὀμορφιὰ καὶ μὲ τὴν ἀρρώστια μαραίνεται καὶ μὲ τὸν θάνατο διακόπτεται. (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Ἂν ἀκόμα ἡ ἐξωτερικὴ ὀμορφιά σου ταράζει τὸν λογισμὸ καὶ ἔχεις κυριευτεῖ ἀπὸ τὴν ὀμορφιὰ μίας γυναίκας, πήγαινε μία βόλτα στὰ μνήματα καὶ στὰ ὀστεοφυλάκια τῶν προγόνων. Δὲς ὅσους βρίσκονται ἐκεῖ, πὼς μέσα στὸ χῶμα εἶναι διαλυμένοι. Καὶ θὰ πάρεις μεγάλο δίδαγμα, ἀτὸ νὰ ντρέπεσαι κοιτώντας ξένο κάλλος. Σκέψου ἐπίσης, ὅτι ἡ ὀμορφιὰ ποὺ βλέπεις στὴν γυναίκα, δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρὰ φλέγμα, αἷμα καὶ χυλὸς σαπισμένης τροφῆς. Γιὰ νὰ τὸ καταλάβεις αὐτό, ἀφαίρεσε νοερῶς τὸ ὡραῖο ἐκεῖνο δέρμα της καὶ προχώρησε βαθύτερα καὶ θὰ δεῖς αὐτὰ νὰ ὑπάρχουν ἀπὸ κάτω. Συλλογίσου λοιπόν, ποιὸ κάλλος ἀγαπᾶς καὶ γιὰ ποιὰ ὡραιότητα αἰσθάνεσαι ταραχὴ καὶ συγκίνηση καὶ πόθο καὶ ἔτσι θὰ γλυτώσεις ἀπὸ τὸν πειρασμό. (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Ἡ ὀμορφιὰ τῆς ψυχῆς δὲν ἀνήκει στὴ φύση. Εἶναι κατόρθωμα τῆς καλῆς προαιρέσεως. Καὶ εἶναι: Ἡ σωφροσύνη, ἡ εὐγένεια, ἡ ἐλεημοσύνη, ἡ δικαιοσύνη, ἡ ἀγάπη, ἡ φιλαδελφία, ἡ φιλοστοργία, ἡ ὑπακοὴ στὸν Θεό, ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν, ἡ μετάνοια… Αὐτὰ εἶναι τὰ κάλλη τῆς ψυχῆς. Δὲν εἶναι φυσικά. Τὰ ἀποκτοῦμε μὲ τὸν πνευματικὸ ἀγώνα. (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Ἡ ὀμορφιὰ τοῦ σώματος, ὅταν δὲν συνοδεύεται ἀπὸ τὴν ἀρετὴ τῆς ψυχῆς, θὰ μπορέσει νὰ σκλαβώσει τὸν ἄνδρα γιὰ εἴκοσι καὶ τριάντα μέρες, δὲν θὰ διαρκέσει ὅμως περισσότερο, ἀλλὰ ἀφοῦ δείξει τὴν κακία της, θὰ διαλύσει τὴν ἀγάπη. Οἱ γυναῖκες ὅμως ποὺ λάμπουν ἐξ αἰτίας τῆς ὀμορφιᾶς τῆς ψυχῆς, ὅσο προχωρεῖ ὁ καιρὸς καὶ φανερώνουν τὴν εὐγένεια τῆς ψυχῆς τους, τόσο περισσότερο ἑλκύουν τοὺς ἄνδρες τους. (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Νὰ ἀποφεύγεις τὴν ἐπιβλαβῆ συνήθεια νὰ βάφεται τὸ πρόσωπο… Ἐπεκτείνετε ἔτσι τὴν προσβολὴ στὸν Δημιουργό. Τί κάνεις ἐσὺ γυναίκα; Μήπως νομίζεις, ὅτι μὲ τὰ φτειασίδια σου καὶ τὰ βαψίματα, μπορεῖς νὰ προσθέσεις κάτι στὸ φυσικὸ κάλλος; Ἡ ἐνέργεια αὐτή, εἶναι ἀπόδειξη ἐσωτερικῆς ἀκαταστασίας… (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Θέλεις νὰ φαίνεσαι ὡραῖα; Καὶ ἐγὼ τὸ θέλω αὐτό, ἀλλὰ ὀμορφιὰ ποὺ τὴν θέλει ὁ Θεός… (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Ἂς μὴν εἶναι ἡ φροντίδα σας γιὰ τοὺς ἐξωτερικοὺς καλλωπισμούς, οὔτε γιὰ τὴν πολυτέλεια τῶν ρούχων. Ὅλη ἡ φροντίδα σας ἂς μεταφερθεῖ στὴν ὀμορφιὰ τῆς ψυχῆς, ὥστε τὸ κάλλος αὐτῆς, νὰ γίνει λαμπρότερο. Νὰ καλλωπίσεις τὸ πρόσωπό σου μὲ τὴν σωφροσύνη, μὲ τὴν σεμνότητα, μὲ τὴν ἐλεημοσύνη, μὲ τὴν φιλανθρωπία, μὲ τὴν ἐπιείκεια, μὲ τὴν πραότητα, μὲ τὴν ἀνεξικακία. (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Μὴν θαυμάζεις τὰ σωματικὰ κάλλη, ὅταν λείπει ἡ ἀρετὴ τῆς ψυχῆς. Ὁ ὄμορφος ἄνθρωπος ποὺ ἔχει κακὴ καρδιά, μοιάζει μὲ ὡραῖο πλοῖο, ποὺ ἔχει ὅμως ἀνίκανο καὶ κακὸ κυβερνήτη. (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Κανένας νὰ μὴν κατηγορεῖ τὴν ὀμορφιά. Νὰ μὴν λέει τὰ ἀνώφελα ἐκεῖνα λόγια, ὅτι δήλ. τὴν τάδε τὴν κατέστρεψε ἡ ὀμορφιά της καὶ στὴν τάδε ἡ ὀμορφιὰ ἔγινε αἰτία ζημιᾶς. Δὲν φταίει τὸ κάλλος, ἀλίμονο, ἀφοῦ καὶ αὐτὸ εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ. Φταίει ἡ κακὴ προαίρεση, ποὺ εἶναι ἡ αἰτία ὅλων τῶν κακῶν. (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Ἂν θυμώσει ἡ ψυχή, κάνει τὸ σῶμα ἀποκρουστικὸ καὶ αἰσχρό? ἂν δείξει γαλήνιο μάτι, τοῦ χαρίζει μεγάλο κάλλος? ἂν φθονεῖ, χύνει πολλὴ ὠχρότητα σ’ αὐτὸ καὶ τὸ μαραζώνει? ἂν ἀγαπᾶ ἡ ψυχή, τοῦ χαρίζει μεγάλη ὀμορφιά. Ἔτσι πολλὲς γυ¬ναῖκες, ποὺ δὲν εἶναι ὄμορφες στὸ πρόσωπο, παίρνουν πολλὴ χάρη ἀπὸ τὴν ψυχή τους. Ἄλλες πάλι ποὺ ἀκτινοβολοῦν μὲ τὴν ὡραιότητά τους, ἐπει¬δὴ ἔχουν ψυχὴ χωρὶς χάρη, καταστρέφουν καὶ τὴν ὀμορφιά τους. (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Ἂν ξεπλύνεις τὴν ἀκαθαρσία ἀπὸ τὴν καρδιά σου, θὰ λάμψει στὴν μορφή σου, τὸ θεόμορφο κάλλος. (Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης)
• Ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ δεῖ τὸ κάλλος ποὺ βρίσκεται μέσα του, πρὶν νὰ καταφρονήσει κάθε ὀμορφιὰ ποὺ βρίσκεται ἔξω ἀπὸ αὐτὸν καὶ κάθε μάταια γνώση. (Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος)
• Τὸ ἐξωτερικὸ κάλλος δὲν κρύβεται, ἀλλὰ τὸ ἐσωτερικὸ τὸ βλέπει μόνο ὁ Θεός. (Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος)
• Τὸ κάλλος εἶναι τὸ ἄνθος καὶ ἡ ἀρετὴ τὸ ἄρωμά του. (Ἅγιος Συνέσιος)
• Μὴν αἰχμαλωτίζεσαι ἀπὸ τὴν πρόσκαιρη ὀμορφιὰ καὶ μὴν παρασύρεσαι ἀπὸ τὴν σαρκικὴ ἐπιθυμία. Γῆ καὶ στάχτη καταντᾶ ἡ ὀμορφιὰ τοῦ ἀνθρώπου. Καὶ τὸ δικό σου κάλλος θὰ μαραθεῖ σὰν ἄνθος καὶ θὰ χαθεῖ σὰν σκιά. (Ἅγιος Δημήτριος τοῦ Ροστώφ)
• Δὲν πρέπει νὰ προσέχεις τὴν ὀμορφιὰ τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, ἀλλὰ τὴν ψυχή. Μὴν προσέχεις τὴν ἐξωτερικὴ ὀμορφιὰ τοῦ βιβλίου, ἀλλὰ τὸ περιεχόμενό του. Διαφορετικὰ θὰ ὑποτιμήσεις τὸ πνεῦμα καὶ θὰ ἐκθειάσεις τὴν σάρκα. Τὰ γράμματα καὶ ἡ ἐμφάνιση τοῦ βιβλίου, εἶναι ἡ σάρκα. Τὸ περιεχόμενό του, εἶναι τὸ πνεῦμα. (Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης)

πηγή