Πῶς ἐκδηλώνεται ὁ σαρκικός πόλεμος καί πῶς πρέπει ν’ ἀγωνιζόμαστε ἐναντίον του…(Ὑπόθεση κε’, τόμος β΄). Εὐεργετινός

Τοῦ Παλλαδίου
ΚΑΠΟΤΕ ὁ δαίμονας τῆς πορνείας πολέμησε σκληρὰ τὸν μακάριο διάκονο Εὔαγριο. Καὶ ὅπως μᾶς διηγήθηκε ὁ ἴδιος, ἔμεινε μίαν ὁλόκληρη νύχτα γυμνός, χειμώνα καιρό, μέσα σ’ ἕνα πηγάδι, ὥσπου πάγωσαν οἱ σάρκες του.

Διηγοῦνται γιὰ τὸν μακάριο Ἀμμώνιο, τὸ μαθητὴ τοῦ ὁσίου Παμβῶ, ὅτι τὸ σῶμα του δὲν τὸ λυπήθηκε ποτέ, ὅταν ξεσηκωνόταν (μέσα του) κάποια ἐφάμαρτη σαρκικὴ ἡδονή, ἀλλὰ μὲ πυρωμένο σίδερο ἔκαιγε τὰ μέλη του, κι ἦταν ἔτσι πάντα πληγωμένος.

Ὁ γενναῖος πρεσβύτερος Φιλόρωμος, στὶς ἀρχὲς τῆς μοναχικῆς του ζωῆς, πολεμήθηκε φοβερά, ὅπως ἔλεγε, ἀπὸ τὴν πορνεία. Κατόρθωσε ὅμως ν’ ἀποδιώξει τὸ πάθος μὲ σκληρὴ ἀντίσταση, σβήνοντάς το ὅπως σβήνουμε τὴν πυρκαγιὰ μὲ ἄφθονο νερό. Κλείστηκε στὸ κελί του, φόρεσε σίδερα καὶ ἐπιδόθηκε σὲ ἄκρα ἐγκράτεια, μη τρώγοντας φαγητὸ καὶ σταρένιο ψωμὶ καὶ ὅσα, γενικά, ψήνονται στὴ φωτιά. Δεκαοχτὼ χρόνια ἔκανε ὑπομονὴ σ’ αὐτά, καὶ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ νίκησε τὸ πάθος.

Τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Διαλόγου
Καθὼς ἡσύχαζε κάποτε ὁ ἅγιος Βενέδικτος, ἦρθε κοντά του ὁ πειραστὴς (διάβολος) μὲ τὴ μορφὴ μαύρου πουλιοῦ – ποὺ τὸ λένε κοτσύφι – καὶ μὲ τόσο θράσος πετοῦσε ὁλόγυρα στὸ πρόσωπό του, ὥστε, ἂν ἤθελε ὁ ἅγιος, θὰ μποροῦσε νὰ τὸ πιάσει μὲ τὰ χέρια του. Μόλις ὅμως ὁ ὅσιος κατάλαβε τὴν παγίδα τοῦ ἐχθροῦ, ὁπλίστηκε μὲ τὸ σημεῖο τοῦ ζωοποιοῦ σταυροῦ καὶ ἔκανε ἄφαντο τὸν ἐχθρό.
Μετὰ ἀπὸ λίγο ὅμως ξεσηκώθηκε μέσα του τέτοιος σαρκικὸς πόλεμος, ποὺ ποτὲ ἄλλοτε δὲν εἶχε δοκιμάσει. Συγκεκριμένα ὁ δαίμονας τῆς πορνείας ἀναπαράστησε τὴ μορφὴ μίας γυναίκας, ποὺ ὁ ἅγιος εἶχε δεῖ κάποτε, ὅταν ἦταν νέος, καὶ τοῦ τὴν παρουσίασε μπροστὰ στὰ μάτια του, ἀνάβοντάς του τόσο μεγάλη σαρκικὴ ἐπιθυμία, ὥστε λίγο ἔλειψε νὰ τὸν κλονίσει ἡ ψυχικὴ ἀκηδία καὶ νὰ τὸν κάνει νὰ γυρίσει στὸν κόσμο. Ἀλλά τότε ἡ σωτήρια χάρη τοῦ Θεοῦ τὸν βοήθησε νὰ καταβάλει τὸν ἐχθρὸ καὶ νὰ κερδίσει νίκη ἐνάντια στὰ πάθη. Ἀφοῦ δηλαδὴ στήριξε τὸν ἑαυτό του μὲ λογισμοὺς σώφρονες καὶ γενναίους, ἔβγαλε τὰ ροῦχα του κι ἔπεσε γυμνὸς σὲ μία πυκνὴ συστάδα ἀπὸ τσουκνίδες καὶ ἀγκάθια, ποὺ εἶδε ἐκεῖ κοντά. Κυλίστηκε πάνω σ’ αὐτὰ πολλὲς ὧρες, ὥσπου ὁλόκληρο τὸ σῶμα του καταπληγώθηκε ἀπὸ τὰ κεντριὰ τῶν ἀγκαθιῶν καὶ τῶν τσουκνίδων καὶ λούστηκε στὸ αἷμα. Ὑπομένοντας ἔτσι μὲ ἀνδρεία τοὺς φοβεροὺς πόνους, κατανίκησε τὸν σαρκικὸ πόλεμο. Καὶ ἀπὸ τότε, μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, σ’ ὅλη τὴν ὑπόλοιπη ζωὴ του ὁ δαίμονας τῆς πορνείας δὲν τὸν ξαναπείραξε, καθὼς ὁ ἴδιος διηγήθηκε ἀργότερα στοὺς μαθητές του.

Τοῦ ἀββᾶ Μάρκου
Ὁ νέος πρέπει νὰ ὑποτάσσει τὴ νεότητά του στὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, ὅπως ἀπαιτεῖ ὁ λόγος αὐτός: «Παραστήσατε», λέει, «τὰ σώματα ὑμῶν θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ, τὴν λογικὴν λατρείαν ὑμῶν» (Ρωμ. 12:1). Κάθε ὑγρότητα σαρκικῆς ἐπιθυμίας νὰ τὴ σβήνει καὶ νὰ τὴ μαραίνει μὲ τὴν ἐγκράτεια στὴ βρώση καὶ τὴν πόση καὶ μὲ ὁλονύκτιες ἀγρυπνίες, γιὰ (νὰ μπορέσει) νὰ πεῖ κι αὐτὸς μ’ ὅλη του τὴν καρδιά: «Ἔγενηθην ὡς ἀσκὸς ἐν πάχνῃ• τὰ δικαιώματα σὸν οὐκ ἔπελαθομην» (Ψαλμ. 118:83). καὶ ἀφοῦ κατανοήσει (ὁ νέος) βαθιὰ ὅτι ἀνήκει στὸ Χριστό, νὰ σταυρώσει τὴ σάρκα τοῦ μαζὶ μὲ τὰ πάθη καὶ τὶς ἐπιθυμίες τῆς (Γαλ. 5:24) καὶ νὰ νεκρώσει τὰ μέλη του, ποὺ ἐπιθυμοῦν τὶς γήινες ἡδονὲς (Κολ. 3:5), ὄχι μόνο τὴν πράξη τῆς πορνείας, ἀλλὰ καὶ κάθε ἀκαθαρσία ποὺ ἐνεργεῖται στὴ σάρκα ἀπὸ τὰ πονηρὰ πνεύματα καὶ δὲν σταματάει μονάχα ὡς ἐδῶ τὸν ἀγώνα ἐκεῖνος ποὺ περιμένει τὸ στεφάνι τῆς ἀληθινῆς καὶ ἀμόλυντης καὶ ὁλοκληρωτικῆς παρθενίας, ἂλλ’ ἀκολουθώντας τὴν ἀποστολικὴ διδασκαλία, ἀγωνίζεται νὰ νεκρώσει καὶ αὐτοῦ τοῦ πάθους (τῆς σαρκικῆς ἐπιθυμίας) τὴν ἔννοια καὶ τὴν κίνηση. Ὅμως οὔτε καὶ σ’ αὐτὸ ἀρκεῖται ὅποιος ἔχει τὸν σφοδρὸ ἐρωτᾶ νὰ κατασκηνώσει στὸ σῶμα του ἢ ἀγγελικὴ καὶ ἀμόλυντη παρθενία, ἀλλὰ προσεύχεται νὰ ἐξαφανιστεῖ καὶ αὐτὴ ἢ ἐνθύμηση τῆς ψιλῆς ἐπιθυμίας, ποὺ ἔρχεται μὲ τὸ λογισμὸ μόνο, χωρὶς κίνηση καὶ ἐνέργεια σωματικοῦ πάθους, ἂλλ’ ἁπλῶς σὰν παραρριπισμὸς τοῦ νοῦ, (δηλαδὴ σὰν αἰφνίδια καὶ ἀσυνείδητη παρεκτροπὴ τοῦ νοῦ). Αὐτὸ μόνο μὲ τὴν οὐράνια βοήθεια καὶ δύναμη καὶ πλούσια παροχὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι δυνατὸν νὰ κατορθωθεῖ, ἂν βέβαια ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ γίνονται ἄξιοι γι’ αὐτὴ τὴ χάρη.
Ἔτσι λοιπὸν ἐκεῖνος ποὺ περιμένει τὸ στεφάνι τῆς καθαρῆς καὶ ἀμόλυντης παρθενίας καὶ λιώνει ἀπὸ θεῖο ἔρωτα γι’ αὐτό, σταυρώνει τὴ σάρκα μὲ ἀσκητικοὺς κόπους. Νεκρώνει τὰ γήινα μέλη του μὲ τὴν ἔνταση καὶ τὴν ἐπιμονὴ στὴν ἐγκράτεια. Ἐξασθενίζει τὸν ἐξωτερικὸ ἄνθρωπο καὶ τὸν ἀδυνατίζει καὶ τὸν λεπταίνει σὰν μὲ λίμα, καταντώντας τὸν σωστὸ σκελετό. Κι ἔτσι, μὲ τὴν πίστη καὶ μὲ τοὺς ἀγῶνες καὶ μὲ τὴν ἐνέργεια τῆς χάριτος, ὁ ἐσωτερικὸς (ἄνθρωπος, δηλαδὴ ἢ ψυχῆ,) θὰ ἀνανεώνεται μέρα μὲ τὴ μέρα (Β’ Κόρ. 4:16), προοδεύοντας στὸ καλύτερο μὲ τὸ ν’ αὐξάνει μέσα τοῦ τὴν ἀγάπη, νὰ μεγαλώνει τὴν ἐλπίδα, νὰ εὐφραίνεται μὲ ἀγαλλίαση τοῦ πνεύματος, νὰ κυριαρχεῖται ἀπὸ τὴν εἰρήνη τοῦ Χρίστου (Κολ. 3:15), νὰ ὁδηγεῖται ἀπὸ τὴν καλοσύνη, νὰ φωτίζεται ἀπὸ σύνεση καὶ (πνευματική) γνώση, νὰ στολίζεται ἀπὸ σοφία, νὰ καθοδηγεῖται ἀπὸ τὴν ταπεινοφροσύνη.
Μὲ αὐτὲς καὶ παρόμοιες ἀρετὲς ἀνανεώνεται ὁ νοῦς ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ ἀναγνωρίζει ἐπάνω του τὰ χαρακτηριστικά τῆς θεϊκῆς εἰκόνας καὶ κατανοεῖ τὸ νοητὸ καὶ ἄρρητο κάλλος τῆς ὁμοιώσεως μὲ τὸν Κύριο, καὶ κατακτᾶ τὸν πλοῦτο τῆς αὐτοδίδακτης καὶ αὐτομαθητῆς σοφίας, ποὺ περιέχει ὁ ἐσωτερικὸς ἐνδιάθετος νόμος.

Τοῦ ἁγίου Μαξίμου
Ὁ δαίμονας τῆς πορνείας εἶναι πολὺ δυνατὸς καὶ ἐπιτίθεται μὲ σφοδρότητα σ’ ἐκείνους ποὺ ἀγωνίζονται ἐναντίον αὐτοῦ τοῦ πάθους, καὶ μάλιστα σὲ ὅσους δὲν προσέχουν στὸ θέμα τῆς τροφῆς καὶ συναναστρέφονται μὲ γυναῖκες. Γιατί, ξεγελώντας ἐπιτήδεια τὸ νοῦ μὲ τὴν ἁπαλότητα τῆς ἡδονῆς, ἐμφανίζεται ὕστερα τὴν ὥρα τῆς ἡσυχίας, καὶ μὲ τὴ μνήμη φλογίζει τὸ σῶμα καὶ παρουσιάζει στὸ νοῦ διάφορες μορφές, παρακινώντας τὸν ἔτσι νὰ δώσει τὴ συγκατάθεσή του στὴν ἁμαρτία. “Ἂν δὲν θέλεις νὰ χρονίζουν μέσα σου αὐτὲς (οἱ μορφές), καταπιάσου μὲ τὴ νηστεία καὶ τοὺς κόπους καὶ τὴν ἀγρυπνία καὶ τὴν καλὴ ἡσυχία μὲ διαρκῆ προσευχή. Ὅταν οἱ δαίμονες βγάλουν τὸ νοῦ σου ἀπὸ τὴ σωφροσύνη καὶ τὸν περικυκλώσουν μὲ τοὺς λογισμοὺς τῆς πορνείας, τότε λέγε μὲ δάκρυα στὸν Κύριο: «Ἐκβαλόντες μὲ νυνὶ περίεκυκλωσαν μὲ» (Ψαλμ. 16:11)• «τὸ ἄγαλλιαμά μοῦ, λύτρωσαι μὲ ἀπὸ τῶν κνκλωσάντων μὲ» (Ψαλμ. 31:7).

Ἀπὸ τὸ Γεροντικὸ
Ρώτησαν ἕνα γέροντα: Ἀπὸ ποῦ προέρχεται ὁ πόλεμος τῆς πορνείας; Καὶ ἀπάντησε:Ἀπὸ τὸ πολὺ φαγητὸ κι ἀπὸ τὸν πολὺ ὕπνο.

Εἶπε πάλι (ὁ ἴδιος γέροντας):
Ἡ φύση (τοῦ ἀνθρώπου) γεννάει τὶς ἐπιθυμίες, ἀλλὰ ἢ ἐντατικὴ ἄσκηση τὶς ἐξαφανίζει.

Ἕνας ἀδελφὸς ρώτησε τὸν ἀββᾶ Παλλάδιο:
Πές μου, πάτερ, τί νὰ κάνω; Τρία χρόνια τώρα νηστεύω δυὸ μέρες συνεχόμενες καὶ τρώγω τὴν τρίτη. καὶ ὅμως δὲν μπορῶ νὰ λυτρωθῶ ἀπὸ τὸ δαίμονα τῆς πορνείας.
Παιδί μου, ἀποκρίθηκε ὁ γέροντας, ὅταν ὁ Θεὸς ἔστειλε στοὺς Ἰσραηλίτες τὸν προφήτη Ἠσαΐα, τοῦ εἶπε: «Ἀναβόησαν ἐν ἰσχὺ καὶ μὴ φείση, καὶ ἀνάγγειλαν τῷ λαὸ τᾶς ἁμαρτίας αὐτῶν ἐμὲ ἥμεραν ἐξ ἡμέρας ζητούσι καὶ ἔγγιζειν μοὶ ἔπιθυμουσι λέγοντες• τί ὅτι ἔνηστευσαμεν καὶ οὐκ εἶδες; ἔταπεινωσαμεν τᾶς ψυχᾶς ἠμῶν καὶ οὐκ ἔγνως;» (πρβλ. Ἡσ. 58:1-3). καὶ τοὺς ἔδωσε αὐτὴ τὴν ἀπόκριση: «Ἐν τοὶς ἡμέρες τῶν νηστειῶν ὑμῶν εὑρίσκεστε ποιοῦντες τὰ θελήματα ὑμῶν καὶ τοὺς ὑποχείριους ὑμῶν κακοποιεῖτε καὶ πάντας τους ὕπεναντιους ὑμῶν κατανύσσετε καὶ νηστεύετε εἰς κρίσεις και μάχας, ὥστε ἄκονστην γενέσθαι ἐνώπιον Κυρίου τὴν κραυγὴ ὑμῶν. Οὐ ταύτην τὴν νηστεία ἔξελεξαμην, λέγει Κύριος, οὐδὲ ἂν κάμψης ὡς κρίκον τὸν τράχηλόν σου καὶ σάκκον καὶ σποδὸν ὕποστρωση οὒδ’ οὕτω κληθήσεται νηστεία δεκτή» (πρβλ. Ἡσ. 58:3-5).Κι ἐσὺ λοιπόν, παιδί μου, ἂν νηστεύεις ἀπὸ φαγητὰ καὶ κακολογεῖς κάποιον ἢ κατακρίνεις ἢ μνησικακεῖς ἢ ἀποδέχεσαι πονηροὺς λογισμοὺς ἢ ἐπιθυμεῖς κάτι ἡδονικὸ ἢ ἀπαγορευμένο καὶ μὲ τὸ νοῦ σου συγκατατίθεσαι στὴν ἐπιθυμία, πῶς θέλεις νὰ λυτρωθεῖς ἀπό τον πόλεμο τῆς πορνείας; “Ἡ μήπως δὲν ξέρεις, πὼς ὁποῖος ἱκανοποιεῖ νοερὰ τὴν ἐπιθυμία του, αὐτὸς χορταίνει καὶ μεθάει ἀκόμα καὶ χωρὶς τὰ ὑλικὰ φαγητὰ (καὶ ποτά); “Ἂν λοιπὸν θέλεις νὰ γίνει δεκτη ἢ νηστεία σου ἀπὸ τὸ Θεό, φυλάξου πρῶτα-πρῶτα ἀπὸ κάθε πονηρὸ λόγο, ἀπὸ κάθε καταλαλιὰ καὶ κατάκριση, καὶ (γενικά), ὅπως εἶναι γραμμένο, «οὐ παραδέξη ἄκοην ματαίαν» (Ἐξ. 23:1). Καθάρισε τὴν καρδιά σου «ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος» (Β’ Κόρ. 7:1), ἀπὸ κάθε μνησικακία καὶ αἰσχροκέρδεια. Δάμασε τὸ σῶμα σου μὲ πολλὲς μετάνοιες καὶ ἀγρυπνίες καὶ ἄλλους κόπους, καθὼς καὶ μὲ ἰδιαίτερη μελέτη (τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ). καὶ ὅταν πηγαίνεις γιὰ ὕπνο, νὰ μὴν ξαπλώνεις ἀναπαυτικὰ στὸ κρεβάτι, ἀλλὰ νὰ κοιμᾶσαι καθιστός. Μ’ αὐτὰ καὶ τὰ παρόμοια ὅταν παιδαγωγοῦνται οἱ νέοι, μποροῦν, μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, νὰ ἐπιβληθοῦν στὸν πόλεμο τῆς πορνείας. Γι’ αὐτὸ καὶ οἱ πατέρες θέσπισαν νὰ μὴ μένουμε σὲ κελὶ ἢ ἐρημητήριο, ἀλλὰ νὰ ζοῦμε σὲ κοινόβιο καὶ νὰ δαμάζουμε τὸν ἑαυτό μας μὲ πολλοὺς κόπους.

Ὁ ἀββᾶς Ἀντώνιος εἶπε:
Κατὰ τὴ γνώμη μου, τὸ σῶμα ἔχει φυσικὴ καὶ ἔμφυτη κλίση πρὸς τὶς ἐπιθυμίες, ἢ ὁποία ὅμως δὲν ἐνεργεῖ χωρὶς νὰ θέλει ἢ ψυχῆ. Παραμένει ἁπλὰ στὸ σῶμα σὰν μία κλίση ἀπαθής. Ὑπάρχει βέβαια καὶ ἄλλη κλίση, (ποὺ γεννιέται) ἀπὸ τὴ διατροφὴ καὶ τὴν καλοπέραση τοῦ σώματος μὲ φαγητὰ καὶ ποτά. Ἂπ’ αὐτὰ παράγεται θέρμη, ποὺ διεγείρει τὸ σῶμα πρὸς τὴν πραγματοποίηση τῶν ἐπιθυμιῶν. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ ἀπόστολος παραγγέλλει: «Μὴ μεθύσκεσθε οἶνο, ἐν ὢ ἐστὶν ἀσωτία» (Ἔφ. 5:18). καὶ ὁ Κύριος στὸ Εὐαγγέλιο (λέει): «Προσέχετε ἐαυτοΐς μήποτε βαρηθώσιν ὑμῶν ἀϊ καρδιαι ἐν κραιπάλῃ καὶ μέθη» (Λουκ. 21:34). Ὑπάρχει, τέλος, καὶ μία τρίτη κλίση, ποὺ προκαλεῖται ἀπὸ τὴν ἐπιβουλὴ καὶ τὸ φθόνο τῶν δαιμόνων σὲ ὅσους ἀγωνίζονται. Πρέπει λοιπὸν νὰ γνωρίζουμε, ὅτι ὑπάρχουν τρεῖς κλίσεις σωματικῆς ἐπιθυμίας: μία φυσική, μία ἀπὸ κατάχρηση φαγητῶν καὶ μία ἀπὸ τοὺς δαίμονες. Γι’ αὐτό, ὁποῖος ἀγωνίζεται, πρέπει νὰ γνωρίζει καλὰ τὴ διαφορά τους καὶ νὰ μὴν ἀγνοεῖ τὰ αἴτια τους, ὥστε ν’ ἀντιμετωπίζει τὴν καθεμιὰ μὲ τὸν πιὸ κατάλληλο καὶ πρόσφορο τρόπο.

Ἕνας ἀδελφὸς ρώτησε τὸν ἀββᾶ Ποιμένα: Τί νὰ κάνω, ποὺ μὲ πολεμοῦν ἢ πορνεῖα καὶ ὁ θυμός;
καὶ ὁ γέροντας τοῦ ἀπάντησε:
Ὁ Δαβὶδ ἔλεγε: «Τὸν μὲν λέοντα ἐπάτασσον, τὴν δὲ ἄρκτον ἄπεπνιγον» (πρβλ. Ἀ’ Βάσ. 17:34-37). Αὐτὸ (συμβολικά) σημαίνει, ὅτι τὸ θυμὸ πρέπει νὰ τὸν κόβουμε μὲ τὴ μακροθυμία, καὶ τὴ σαρκικὴ ἐπιθυμία νὰ τὴν καταστέλλουμε μὲ (σωματικούς) κόπους καὶ μὲ νηστεία.

Ἕνας γέροντας εἶπε σὲ κάποιον ἀδελφό, ποὺ τὸν πολεμοῦσε ἢ πορνεῖα:
Ἀδελφέ, θέλεις νὰ σωθεῖς ἐνῶ κοιμᾶσαι; Πήγαινε, μόχθησε, κοπίασε, ζήτησε καὶ θὰ βρεῖς• ξύπνα, χτύπησε (τὴ θύρα τοῦ θείου ἐλέους), καὶ θὰ σοῦ ἀνοιχθεῖ (πρβλ. Ματθ. 7:7-8. Λουκ. 11:9-10). Ὑπάρχουν στὸν κόσμο ἄνθρωποι, ποὺ καλοτυχίζονται ἂπ’ ὅλους καὶ στεφανώνονται ἐπειδή, ἂν καὶ δέχονται πολλὰ χτυπήματα, ὅμως στέκονται ἀκλόνητοι. Πολλὲς φορὲς μάλιστα καὶ ἕνας μόνο, μολονότι χτυπιόταν ἀπὸ δυό, ἔκανε κουράγιο στὶς πληγὲς καὶ νίκησε αὐτοὺς ποὺ τὸν χτυποῦσαν. Ἂν λοιπὸν ἐκεῖνοι δείχνουν τέτοιον ὑπομονὴ γιὰ ἐπίγειο κέρδος, δὲν πρέπει νὰ σταθεῖς ἐσὺ μὲ μεγαλύτερη καρτερία γιὰ τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, τὴ στιγμὴ μάλιστα ποὺ ἔχεις καὶ τὸ Θεὸ σύμμαχο;

πηγή