Ἄς ἀποφεύγουμε ὅσους μᾶς βλάπτουν, ἔστω κι ἄν εἶναι φίλοι ἤ γιά ὁποιοδήποτε λόγο ἀπαραίτητοι. Σάν πρότυπα νά ἔχουμε αὐτούς πού ἀσκοῦν τήν ἀρετή…(Ὑπόθεση κγ’, τόμος α΄). Εὐεργετινός

Ἀπὸ τὸ Γεροντικὸ
ΕΝΑΣ γέροντας εἶπε:
Ἂν σταθεῖς σ’ ἕναν τόπο καὶ δεῖς ἐκεῖ κάποιους νὰ καλοπερνοῦν, μὴν τοὺς ζυγώσεις.
Ἂν ὅμως ὑπάρχει ἄλλος, ποὺ εἶναι φτωχὸς καὶ δὲν ἔχει οὔτε ψωμί, πλησίασε τὸν, καὶ θὰ βρεῖς (ψυχική) ἀνάπαυση.
‘Ὁ ἀββᾶς ‘Αγάθων εἶπε:
Ἂν ὑπάρχει κάποιος πού μου εἶναι πολὺ ἀγαπητός, καὶ κα¬ταλάβω ὅτι μὲ παρασύρει σὲ κάποιο ἐλάττωμα, τὸν ἀπομακρύνω ἀπὸ κοντά μου.

Ἕνας γέροντας εἶπε:
Πρέπει νὰ φεύγουμε μακριὰ ἀπ’ ὅλους ὅσοι δουλεύουν στὴν ἁμαρτία, ἔστω κι ἂν εἶναι φίλοι ἢ συγγενεῖς μας, ἔστω ἀκόμα κι ἂν ἔχουν τὸ ἱερατικὸ ἢ τὸ βασιλικὸ ἀξίωμα. Γιατί ἢ ἀπομάκρυνση ἀπ’ ὅσους δουλεύουν στὴν ἁμαρτία, μᾶς χαρίζει τὴν παρρησία ἀτὸ Θεὸ καὶ τὴ φιλία Του.
Κάποιος ἀδελφὸς ἔδινε κάποτε σ’ ἕναν ἄλλο συμβουλὲς σύμφω¬νες μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Πέρασε τότε ἀπὸ κεῖ ἕνας τρίτος ἀδελ¬φός. Λέει λοιπὸν σ’ αὐτὸν ὁ πρῶτος:
Νά, συμβουλεύω τὸν ἀδελφό, καὶ δὲν θέλει νὰ μ’ ἀκούσει. – Πρέπει νὰ σ’ ἀκούσει, ἀπάντησε ὁ περαστικός. Συγχώρεσε μέ, ἀλλ’ ἀπὸ σένα καὶ κακὸ ἂν ἀκούσει καὶ τὸ κάνει, χαρὰ θὰ εἶναι.
Ὄχι, δὲν εἶναι ἔτσι, εἶπε ὁ ἄλλος. Ἂν δὲν δοκιμάσει, ὅτι (αὐτὸ ποὺ τὸν συμβουλεύω) εἶναι κατὰ Θεό, νὰ μὴ μὲ ἀκούσει. καὶ ὄχι μόνο ἐμένα, Μὰ οὔτε καὶ προφήτη, .ἂν δίνει συμβουλὲς ἀντίθετες στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Γιατί ὁ ἀπόστολος λέει: «Καὶ ἐὰν ἠμεῖς ἡ ἄγγελος ἐξ οὐρανοῦ εὐαγγελίσηται ὕμιν παρ’ δ παρελάβετε, ἀνάθε¬μα ἔστω» (πρβλ. Γάλ. 1:8-9).
Τοῦ ἀββᾶ Μάρκου
Ὅταν δεῖς δυὸ κακοὺς νὰ ἔχουν μεταξὺ τοὺς ἀγάπη, νὰ γνωρί¬ζεις ὅτι ὁ ἕνας βοηθάει τὸν ἄλλο στὰ κακά του θελήματα.
Ὃ ὑπερήφανος καὶ ὁ κενόδοξος εὐχαρίστως συνεργάζονται μεταξύ τους, ὁ ὑπερήφανος ἐπαινεῖ τὸν κενόδοξο, ἐπειδὴ τοῦ φέρεται δουλικά’ ἐνῶ ὁ κενόδοξος ἐκθειάζει τὸν ὑπερήφανο, ποὺ τὸν ἐπαινεῖ συνεχῶς. Ἐσὺ ν’ ἀπομακρύνεσαι καὶ ἀπὸ τοὺς δυό, γιὰ νὰ μὴ γίνεις μέτοχός της βλάβης ποὺ προξενοῦν.
Τοῦ ἅγιου Ἔφραιμ
Ἀγαπητέ, ἂν δεῖς τοὺς παλαιότερους μοναχοὺς νὰ εἶναι ἀμε¬λεῖς, πρόσεχε καὶ φύλαγε τὸν ἑαυτό σου, μὴν τυχὸν τοὺς μιμηθεῖς καὶ ἀκολουθήσεις τὸ δρόμο τους, καὶ ἔτσι κληρονομήσεις κι ἐσὺ μαζὶ μ’ ἐκείνους τὴν αἰώνια κόλαση. Πρόσεξε πάλι, μὴν τυχόν, μὲ τὸ νὰ γίνεις ἀγωνιστής, ὑπερηφανευθεῖς ἀπέναντί τους καὶ πέσεις στὴν ἔπαρση, ὅποτε θὰ βρεθεῖς στὰ χέρια τοῦ ἐχθροῦ. Πρόσεχε λοι¬πὸν τὸν ἑαυτό σου καὶ προφύλαξε μὲ πολλὴ ἐπιμέλεια τὴν ψυχή σου. Γιατί ἐμεῖς οὔτε θὰ δικαιωθοῦμε οὔτε θὰ κατακριθοῦμε ἀπὸ τὰ ἔργα τῶν ἄλλων.
Ὅταν θὰ ὁδηγηθοῦμε μπροστὰ στὸν Κριτὴ γυμνοὶ καὶ ξεσκεπασμένοι, ὁ καθένας μας θὰ δώσει λόγο γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ θὰ σηκώσει τὸ βάρος τῶν δικῶν του ἁμαρτιῶν. Γι’ αὐτὸ εἴ¬ναι καλὸ νὰ προσέχουμε πάντα τὸν ἑαυτό μας καὶ νὰ μιμούμαστε ἐκείνους ποὺ ζοῦν σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, παρατηρώντας τους καὶ προσπαθώντας νὰ τοὺς μοιάσουμε.
‘Ἀντίθετα, ἐκείνους ποὺ παραμελοῦν τὴ σωτηρία τους καὶ φρο¬ντίζουν μόνο γιὰ τὴν ἐξωτερική τους ἐμφάνιση καὶ συμπεριφορά, Μὴν τοὺς ζηλεύεις, γιὰ νὰ μὴ μοιάσεις σὲ στρατιώτη ποὺ αἰχμαλωτίστηκε ἀπὸ τοὺς ἀντιπάλου ς, καὶ τώρα, ἐνῶ ἔχει τὸ σφράγισμα τοῦ βασιλιᾶ, εἶναι ὑποδουλωμένος στοὺς ἐχθροῦ ς Του. Γιατί εἶναι ἀδιάψευστος ἐκεῖνος ποὺ εἶπε: «Ἀμὴν λέγω ὕμιν, ὅτι πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτία δοῦλός ἐστι τῆς ἁμαρτίας» (Ἴω. 8:34).
Ἢ ἐμφάνιση εἶναι, θὰ λέγαμε, τὰ φύλλα, ἐνῶ τὰ ἔργα οἱ καρποί. μὴ δώσεις λοιπὸν σημασία στὴν ἐξωτερικὴ ἐμφάνιση καὶ θελή¬σεις νὰ μιμηθεῖς τέτοιους ἀνθρώπους, μὲ τὴ δικαιολογία ὅτι τάχα δὲν εἶσαι ἐσὺ καλύτερος ἀπ’ αὐτοὺς ποὺ πέφτουν ἀτὰ πάθη. Στο¬χάσου αὐτὰ ποὺ λέει ἢ Γραφή, ὅτι «ἐν μεγάλῃ οἰκία οὐκ ἐστὶ μόνον σκεύη χρυσὰ καὶ ἀργυρά, ἀλλὰ καὶ ξύλινα καὶ ὀστράκινα, καὶ ἃ μένεις τιμήν, ἃ δὲ εἰς ἀτιμίαν» (Β’ Τίμ. 2:20). “Ἂν λοιπὸν παρακούσεις τὸν Κύριο καὶ ἐκτελέσεις τὰ ἔργα τῆς ἁμαρτίας, θὰ εἶσαι σκεῦος χω¬ρὶς ἀξία. “Ἂν ὅμως ἐκτελέσεις τὰ ἔργα τοῦ Κυρίου, θὰ εἶσαι ἐκλεκτὸ σκεῦος «εἰς τιμήν, ἤγιασμενον καὶ εὔχρηστον τὸ δεσπότυ, εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἤτοιμασμενον» (Β’ Τίμ. 2:21).
Ἀγάπα τὴν καλὴ συναναστροφὴ καὶ ἀπόφευγε τὴν κακή. Γιατί οὔτε ὁ μάγος οὔτε ὁ ληστὴς οὔτε ὁ τυμβωρύχος γεννήθηκαν τέτοι¬οι, ἀλλὰ ἔμαθαν τὰ ἐγκλήματα ἀπὸ ἀνθρώπους, ποὺ ὁ διάβολος τοὺς διέστρεψε τὴ διάνοια. Ὃ Θεὸς ὅλα τὰ ἔκανε πολὺ καλὰ (Γέν. 1:31). Νὰ μὴ σ’ εὐχαριστοῦν λοιπὸν τὰ λουτρὰ καὶ τὰ ποτὰ καὶ οἱ θόρυβοι τῆς ἀγορᾶς καὶ οἱ ἀπολαύσεις, γιὰ νὰ Μὴν πέσεις σὲ φοβεροὺς κινδύνους. Νὰ θυμᾶσαι πάντα τὴν ὀδύνη τῶν ἁμαρτωλῶν, καὶ νὰ φοβᾶσαι μήπως κι ἐσὺ σὲ λίγο καταδικαστεῖς στὶς ἴδιες τιμω¬ρίες .
Δὲν ἔτυχε ποτὲ νὰ μπεῖς σὲ σπίτι, ὅπου πενθοῦσαν (κάποιον νεκρό), καί, μόλις ἄκουσες τὸ θρῆνο καὶ τὰ κλάματα, νὰ βγεῖς οὐσιαστικὰ ἀπὸ κεῖ μέσα.
Ἀπὸ τὰ πρόσκαιρα λοιπὸν πρέπει νὰ συμπεραίνεις γιὰ τὰ αἰώνια. Γιατί λέει (ἢ Γραφή): «Δίδου σοφῶ ἀφορμήν, καὶ σοφώτερος ἐσταί» (Παροιμ. 9:9).
Νὰ δέχεσαι χωρὶς δυσφορία τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ ἀπο¬κρούεις ἔξυπνα τὰ τεχνάσματα τοῦ διαβόλου. Νὰ κόβεις τὶς βλαβε¬ρὲς συναναστροφὲς γιὰ νὰ ἔχεις ἐσωτερικὴ ἠρεμία.
Ὃ ἐχθρὸς φροντίζει νὰ ὁπλίζει τοὺς ἀμελέστερους ἀδελφοὺς ἐναντίον τῶν ἀγωνιστῶν. οἱ ἀγωνιστὲς ὅμως, ἂν προσέχουν, βρίσκουν ὠφέλεια μέσω τῶν ἀμελέστερων, σηκώνοντας τὶς ἀδυναμίες τους γιὰ χάρη τοῦ Κυρίου.
Ἐκεῖνος ποὺ σπλαχνίζεται τὸν πλησίον, θὰ βρεῖ σπλαχνικὸ τὸν Κύριο ἀπέναντί του. Ἀντίθετα, «ἢ κρίσης» θὰ εἶναι «ἂν ἔλεος τὸ μὴ ποιήσαντι ἔλεος» (Ἴακ. 2:13).
Νὰ μὴ συνεργήσεις μὲ κανέναν ἀδελφό σου ἀτὴ διάπραξη ἁμαρτίας. Φρόντισε μάλιστα, ἂν μπορεῖς, νὰ λυτρώσεις κι ἐκεῖνον ἀπ’ αὐτή, γιὰ νὰ ζήσει (αἰώνια) ἢ ψυχῆ σας μαζὶ μὲ τὸν Κύριο.
Ἂς εἶναι ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ συνεχῶς μπροστὰ ἀτὰ μάτια σου, καὶ ἢ ἁμαρτία δὲν θὰ σὲ νικήσει.
Ἀδελφοί, πρέπει νὰ προσέχουμε ἀπὸ κακὴ συμβουλή. Γιατί σήμερα μὲ τοὺς περισσότερους ἀνθρώπους συμβαίνει ὅτι μὲ δυὸ λαμπροφορεμένους, ποὺ βαδίζουν μαζὶ στὴν ἀγορά, καὶ ποὺ ἀπ’ αὐτοὺς ὁ ἕνας σκοντάφτει ἀπὸ ἀπροσεξία, πέφτει στὴ λάσπη, καταλερώνει τὴν -ὑπέροχη στολή του, κι ἔπειτα, κινημένος ἀπὸ τὸ φθόνο, ἐπιδιώκει νὰ ρίξει καὶ τὸν ἄλλο στὸ βοῦρκο, ὥστε νὰ μὴν ἔχει μόνο αὐτὸς ἄσχημη ἐμφάνιση. ‘Ἔτσι καὶ ὅσοι ἔπεσαν ἀπὸ τὴν ἀρετή, ἀγωνίζονται νὰ ρίξουν καὶ τοὺς ἄλλους, γιὰ νὰ μὴ ζοῦν μόνο αὐτοὶ μέσα ἀτὸ βοῦρκο. Μιλοῦν μάλιστα ταπεινὰ καὶ ἀπαντοῦν γλυκά, γιὰ ν’ ἀπομακρύνουν σιγά-σιγὰ ἀπὸ τὴ σωφροσύνη αὐτοὺς ποὺ τοὺς ἀκοῦνε, καὶ νὰ τοὺς ρίξουν σὲ ὅμοιο μὲ τὸν δικό τους βόθρο. καὶ ὄχι μόνο δὲν διστάζουν νὰ κάνουν οἱ ἴδιοι αἰσχρὰ ἔργα, ἀλλὰ καὶ τὸν πλησίον τοὺς προτρέπουν σ’ αὐτά, λέγοντας:
Γιατί μας ἀποφεύγεις;
Ἐπειδὴ εἴμαστε ἁμαρτωλοί; δὲν ξέρεις, ὅτι ἢ ζωὴ αὐτὴ εἶναι ἕνα «πέσε-σήκω»;”. καὶ δὲν ντρέπονται νὰ λένε τέτοια λόγια καὶ ἄλλα παρόμοια. Γιατί; Ἐπειδὴ αὐτοὶ ἔχουν πέσει πιὰ στὴν ἁμαρτία καὶ δὲν θέλουν νὰ σηκωθοῦν, ὅπως εἶπα. . Ἀλλὰ καὶ σκάνδαλο γίνονται στοὺς πολλοὺς καὶ αἰτία πτώσεως καὶ διαφθορᾶς, καὶ χρησιμοποιοῦνται σὰν δόλωμα ἀτὸ ἀγκίστρι τοῦ διαβόλου. Ἐπιδιώκουν νὰ ἐξαπατήσουν τὶς ἀστήρικτες ψυχὲς καὶ νὰ τὶς πα¬ρασύρουν στὴν ἴδια καταστροφή. Γι’ αὐτὸ νὰ φυλάγεσαι ἀπὸ κάτι τέτοιους τύπους, ἀγαπητέ μου, Μὴν τυχὸν σὲ ἑλκύσουν μὲ τὰ γλυκὰ τοὺς λόγια καὶ σὲ στείλουν στὴν αἰώνια κόλαση, ὅπου θὰ πᾶνε καὶ οἱ ἴδιοι.
Τοῦ ἀββᾶ ‘Ἰσαὰκ
Φίλος ἄμυαλος καὶ ἐπιπόλαιος εἶναι πηγὴ βλάβης, ἐνῶ ἢ συνα¬ναστροφῆ μὲ συνετοὺς εἶναι πηγὴ γλυκύτητας. Τσακίζει τὴν καρ¬διὰ ἢ συντροφιὰ μὲ ἀσύνετους. Καλύτερα νὰ κατοικήσεις μαζὶ μὲ θηρία, παρὰ μὲ ἀνθρώπους κακότροπους. Κάθισε μαζὶ μὲ γύπες, παρὰ μὲ πλεονέκτη καὶ ἀχόρταγο. Γίνε φίλος μὲ φονιά, παρὰ μὲ φιλόνικο. Μίλησε μὲ χοῖρο, παρὰ μὲ κοιλιόδουλο ἂνθρωπο’ γιατί εἴ¬ναι καλύτερη ἢ γούρνα τῶν χοίρων ἀπὸ στόμα λαίμαργο καὶ ἀχόρ¬ταγο. Κάθισε ἀνάμεσα σὲ λεπρούς, παρὰ ἀνάμεσα σὲ ὑπερήφανους.
Τοῦ Ἀββᾶ Ἠσαΐα
Ἂν θέλεις ν’ ἀκολουθήσεις τὸν Κύριό μας ‘Ιησού Χριστὸ καὶ νὰ κρεμάσεις μαζί Του, πάνω ἀτὸ σταυρό, τὸν παλιό σου ἑαυτό, πρέπει (πρῶτα) νὰ διώξεις ἀπὸ κοντά σου ἐκείνους ποὺ σὲ κατεβά¬ζουν ἀπὸ τὸ σταυρό(ἔπειτα,) νὰ ἑτοιμαστεῖς γιὰ νὰ ὑπομείνεις τα¬πεινώσεις καὶ (τέλος,) νὰ ἀναπαύεις τὶς καρδιὲς ἐκείνων ποὺ σὲ στενοχωροῦν.

πηγή