Κατά τό ἀψοθ (1779) ἔτος, Αὐγούστου κδ’ Ἐμαρτύρησεν ἐν τῇ Ἄλβανια ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς καί Ἰσαπόστολος Κοσμᾶς/
Εὔκοσμος ὤφθης κόσμος, ὤ Κοσμᾶ μάκαρ. κόσμου λόγοις σοῖς, αἵμασι τ’ ἄγλαισας.
Αὐτός ὁ τή ἀληθεία ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, διδάσκαλος καί κῆρυξ τοῦ θείου Εὐαγγελίου Κοσμᾶς, ἦταν ἀπό τήν Αἰτωλίαν, ἀπό ἕνα μικρόν χωρίον ὀνομαζόμενον Μέγα Δένδρον• γονέων εὐσεβῶν υἱός, παρά τῶν ὁποίων ἀνατραφεῖς καί παιδευθεῖς ἐν παιδεία καί νουθεσία Κυρίου, κατά τόν Ἀπόστολον, ὅταν ἦτον χρόνων εἴκοσιν, ἴσως καί ἐπέκεινα, ἄρχισε νά διδάσκεται τά γραμματικά ὑποκάτω εἰς τόν ἱεροδιάκονον Ἀνανίαν τόν καλούμενον Δερβισάνον. Ἐπειδή δέ κατά τούς χρόνους ἐκείνους ἄρχισε μέ φήμην μεγάλην καί τό σχολεῖον τοῦ Βατοπεδίου εἰς τό Ἅγιον Ὅρος, μετέβη εἰς ἐκεῖνο μέ ἄλλους ἔδικούς του συμμαθητᾶς οὐκ ὀλίγους. Ἐκεῖ ἐτελείωσε τά γραμματικά ὑποκάτω εἰς τόν διδάσκαλον Παναγιώτην Παλαμάν• μετά δέ ταῦτα παρέλαβε καί τήν Λογικήν ἀπό τόν διδάσκαλον Νικόλαον Τζαρτζούλιον τόν ἐκ Μετζόβου, ὅστις ἐκεῖ ἐσχολάρχησε μετά τόν σοφώτατον Εὐγένιον. Ἦταν δέ ἀκόμα λαϊκός Κώνστας καλούμενος, πλήν καί εἰς τό σχῆμα ὄντας τῶν λαϊκῶν ἐφαίνετο ἐστολισμένος μέ τήν σεμνότητα τοῦ μοναδικοῦ σχήματος καί κατά πάντα ἠγωνίζετο καί τόν ἐαυτόν τοῦ ἐγύμναζε πρός τελείαν ἄσκησιν• ἐπειδή δέ πάλιν ἡ περίφημος ἐκείνη σχολή, ἀναχωρησάντων τῶν διδασκάλων, ἐρημώθη καί κατήντησε νά γένη ὡς τό ἀπ’ ἀρχῆς, τότε δή ὁ καλός Κώνστας ἀναχωρήσας ἐκεῖθεν ἐπῆγεν εἰς τήν ἱεράν μονήν τοῦ Φιλοθέου, καί ἐκεῖ πρώτον μέν ἐκουρεύθη μοναχός καί εἰς τούς πόνους τῆς μοναδικῆς ζωῆς ἐχώρησε προθυμότατα. Read more
Α’. Συνηθίζουν ὃσοι ἀγαποῦν κάτι ὑπερβολικά νὰ μιλοῦν πάντοτε γι’ αὐτό καὶ νύχτα καὶ μέρα νὰ τὸ φαντάζονται μὲ τὸ μυαλό τους. Ἂς μὴ μοῦ ζητήσει λοιπόν κανείς νὰ ἐξηγήσω γιὰ ποιὸν λόγο συνέθεσα πρὸς τιμήν τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ μου αὐτήν τὴν τρίτη ὁμιλία, ὓστερα ἀπό δύο προηγούμενες, σὰν ἓνα δῶρο γιὰ τὴν κοίμησή της. Διότι τὴν συνέθεσα, θεία καὶ ἱερή ὁμήγυρις, ὄχι γιὰ νὰ κάνω τὸ χατήρι της, ἀλλά γιὰ νὰ παραθέσω σὲ μένα καὶ σὲ σᾱς ποὺ εἶσθε παρόντες ψυχωφελῆ καὶ σωτήρια τροφή, κατάλληλη γιὰ τὴν ἱερή αὐτή νύχτα, καὶ γιὰ νὰ σᾶς προσφέρω πνευματική χαρά. Γιατί, ὃπως βλέπετε, ἒχουμε ἒλλειψη τροφίμων. Γι’ αὐτό λοιπόν προετοιμάζω τὸ τραπέζι, ἂν καὶ βέβαια χωρίς πολυτέλεια οὒτε ἀνταξίως τῆς Κυρίας ποὺ μᾶς ἒχει προσκαλέσει, αλλ’ ὃμως ἒνα τραπέζι ποὺ μπορεῖ ὅσο εἶναι δυνατόν, νὰ λιγοστέψει τὴν πεῖνα μας. Γιατί αὐτή δὲν ἒχει ἀνάγκη ἀπό τά ἐγκώμιά μας, ἀλλά ἐμεῖς ἒχουμε ἀνάγκη ἀπό τή δόξα της. Γιατί πῶς νὰ δοξασθεῖ αὐτό ποὐ ἢδη ἒχει δοξασθεῖ; Πῶς νὰ φωτισθεῖ ἡ πηγή τοῦ φωτός;
Tώρα μὲ τὴν Χάριν της θὰ ὁμιλήσωμε περὶ τῆς ἐξόδου καὶ τῆς Μεταστάσεως αὐτῆς ἀπὸ τὸν παρόντα κόσμον εἰς τὴν αἰώνιον Βασιλείαν τοῦ Υἱοῦ της. Εἶναι ὄντως φαιδρὰ καὶ χαρμόσυνος γιὰ τὴν ἀκοὴν τῶν φιλοθέων ἡ τοιαύτη διήγησις.
Παρέστη ἡ βασίλισσα ἐκ δεξιῶν σου, ἐν ἰματισμῶ
Αὐτοί πού καλά γνωρίζουν νά ἀγωνίζονται γιά ἕνα βραβεῖο κατά τούς ἀθλητικούς ἀγῶνες, εὐχαριστιοῦνται ἀπό τά χειροκροτήματα τῶν θεατῶν καί μέ τῶν ἐπάθλων τήν ἐλπίδα ἔντονα παρακινοῦνται πρός τήν νίκη, πού ἁρμόζει σ᾽ αὐτά. Ἀσφαλῶς ὅμως καί ὅσοι ἔχουν σφοδρή ἐπιθυμία νά ἐπιτύχουν τά θεῖα χαρίσματα καί διψοῦν νά γίνουν μέτοχοι τῆς ἐλπίδας πού ἔχει ἑτοιμαστεῖ γιά τούς ἁγίους, ἀφενός ἀναλαμβάνουν μετά χαρᾶς τούς ἀγῶνες χάριν τῆς εὐσέβειας πρός τόν Χριστό.
Ὁ Προφήτης Ἡσαΐας προεῖπε γιά τό εὐαγγέλιο ὅτι «λόγο συντετμημένο θά δώσει ὁ Κύριος ἐπί τῆς γῆς» (Ἡσ. 10, 25). Συντετμημένος λόγος εἶναι ἐκεῖνος, πού μέσα σέ λίγες λέξεις περικλείει πλούσιο νόημα. Ἄς ἐπανεξετάσουμε λοιπόν σήμερα ὅσα ἔχουμε ἐκθέσει κι ἄς προσθέσουμε ὅσα ὑπολείπονται, γιά νά ἐμφορηθοῦμε ἀκόμη περισσότερο ἀπό τά ἐναποκείμενα ἄφθαρτα νοήματα καί ὁλόκληροι νά καταληφθοῦμε ἀπό τά θεῖα.
(Ματθ.ιζ΄14-23)
Ἕνα κείμενο ποὺ πρέπει νὰ διαβάσουμε ὅλοι μας. Ἰδιαίτερα ὅσοι αὐτὸν τὸν καιρὸ πιέζονται ἀπὸ θλίψεις, ὅσοι ἀπελπίζονται καὶ νιώθουν ἀπόγνωση. 
22 Καὶ εὐθέως ἠνάγκασεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἐμβῆναι εἰς τὸ πλοῖον καὶ προάγειν αὐτὸν εἰς τὸ πέραν, ἕως οὗ ἀπολύσῃ τοὺς ὄχλους. 23 καὶ ἀπολύσας τοὺς ὄχλους ἀνέβη εἰς τὸ ὄρος κατ’ ἰδίαν προσεύξασθαι. ὀψίας δὲ γενομένης μόνος ἦν ἐκεῖ. 24 τὸ δὲ πλοῖον ἤδη μέσον τῆς θαλάσσης ἦν, βασανιζόμενον ὑπὸ τῶν κυμάτων· ἦν γὰρ ἐναντίος ὁ ἄνεμος. 25 τετάρτῃ δὲ φυλακῇ τῆς νυκτὸς ἀπῆλθε πρὸς αὐτοὺς ὁ Ἰησοῦς περιπατῶν ἐπὶ τῆς θαλάσσης. 26 καὶ ἰδόντες αὐτὸν οἱ δὲ μαθηταὶ ἐπὶ τὴν θάλασσαν περιπατοῦντα ἐταράχθησαν λέγοντες ὅτι φάντασμά ἐστι, καὶ ἀπὸ τοῦ φόβου ἔκραξαν. 27 εὐθέως δὲ ἐλάλησεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς λέγων· Θαρσεῖτε, ἐγώ εἰμι· μὴ φοβεῖσθε. 28 ἀποκριθεὶς δὲ αὐτῷ ὁ Πέτρος εἶπε· Κύριε, εἰ σὺ εἶ, κέλευσόν με πρὸς σὲ ἐλθεῖν ἐπὶ τὰ ὕδατα· 29 ὁ δὲ εἶπεν, Ἐλθέ. καὶ καταβὰς ἀπὸ τοῦ πλοίου ὁ Πέτρος περιεπάτησεν ἐπὶ τὰ ὕδατα ἐλθεῖν πρὸς τὸν Ἰησοῦν. 
Ἡ Κυρία Θεοτόκος κατὰ τὸν ἔξω χαρακτήρα καὶ ἦθος τοῦ σώματος ἦτο σεμνὴ καὶ σεβάσμια κατὰ πάντα, ὀλίγα καὶ ἀπαραίτητα λαλοῦσα, ἦτο ὀγλήγορος εἰς τὸ ὑπακούειν καὶ εὐπροσήγορος, ἐτίμα ὅλους καὶ ἐπροσκύνει, εἶχε τὸ μέγεθος τοῦ σώματος μέσον καὶ σύμμετρον, δὲν ἐπαρουσιάζετο εἰς κάθε ἄνθρωπον, ἦτο μακρὰν ἀπὸ τὸν γέλωτα καὶ ἔξω ἀπὸ κάθε ταραχὴν καὶ θυμόν.
Κυριακή Η΄Ματθαίου Ματθ. ιδ΄, 14-22
