Βίος Ὁσίου Ὤρ

᾿Εκ γῆς ἀπελθὼν Ὅρ ἐμός, λέγει χάρις,
Ὑπὲρ τὸν Ὁρ πέφυκε τὸν σόν, ὡ Νόμε.

Ὁ Ὅσιος καὶ θαυμάσιος Πατὴρ ἡμῶν ἐχρημάτισεν εἰς τὸ ὄρος τῆς Νιτρίας προεστὼς χιλίων ἀδελφῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπολιτεύοντο ζωὴν ἀγγελικήν. Εἶχε φθάσει εἰς ἡλικίαν ἐνενήκοντα ἐτῶν, καὶ παρ᾿ ὅλα ταῦτα ἧτο ὅρθιος, ὑγιής, λαμπρὸς εἰς τὸ πρόσωπον, ἔχων τὰς αἰσθήσεις, τὴν σοφίαν καὶ σύνεσιν ἀνελλιπῆ, καὶ μάλιστα πληρέστατα, ὡς νὰ ηὔξανεν ὁμοῦ μὲ τὴν ἡλικίαν ἡ ἀρετὴ καὶἡ σύνεσις. Εἶχε δὲ χωριστὴν χάριν Θεοῦ, ὥστε τὸν ηύλαβοῦντο καὶ οἱ ἄπιστοι καὶ οἱ βάρβαροι.

Οὗτος ὁ τρισμακάριος Πατήρ, ἀφοῦ ἔκαμεν εἰς τὴν βαθυτάτην ἔρημον μεγάλην ἄσκησιν καὶ πολλοὺς ἀγῶνας μόνος, ἦλθεν ὕστερον εἰς τὴν ἐδῶθεν ἔρημον, καὶ ἐπεμελήθη καὶ ἔγιναν ἱερὰ Μοναστήρια, εἰς τὰ ὁποῖα ἔκαμε κόπους ὑπερβολικούς, φυτεύων μὲ τὰς ἰδίας του χεῖρας ἀμπελῶνας καὶ κήπους καὶ διάφορα δένδρα, ὥστε ἔγινε καὶ δάσος πυκνότατον. Ἔλεγον δὲ οἱ Πατέρες, ὅτι πρὶν νὰ ἔλθῃ ὁ ἀββᾶς Ὤρ εἰς ἐκείνην τὴν ἔρημον, οὐδὲν φυτὸν ἐφύετο. Τὸ ἔργον του ἦτο νὰ προσεύχεται συχνὰ καὶ διὰ τὴν σωτηρίαν τῶν ἀδελφῶν καὶ διὰ τὴν εἰρήνην καὶ ὁμόνοιαν αὐτῶν, ὅπως ἔχωσι μεταξύ των ἀγάπην ἀδελφικήν. Οὗτος ὁ θεῖος ἀνήρ, ὅταν ἡσύχαζε πρότερον εἰς τὴν ἔρημον, ἔτρωγε μόνον βότανα καὶ ἔπινε νερὸν ὅταν εὕρισκε, καὶ ὅλον του τὸ ἔργον ἦτο ἡ προσευχή.

Ὅταν ἦλθεν εἰς ἡλικίαν γηραλέαν, ἐφάνη πρὸς αὐτὸν Ἄγγελος Κυρίου λέγων· «Ὁ Κύριος σὲ κατέστησεν ᾽Ηγούμενον καὶ Προεστῶτα εἰς πλῆθος Μοναχῶν, ἕως δέκα χιλιάδας. Ἔχε λοιπὸν βεβαίας ἐλπίδας, ὅτι Θέλεις τοὺς ποιμάνει εἰς νομὴν σωτήριον. Καὶ ὅ,τι ζητήσῃς ἀπὸ τὸν Θεόν, δὲν θὰ ἀποτύχῃς, ἀλλ᾽ οὔτε ἀπὸ τοὺς μετὰ σοῦ ἀδελφοὺς θέλουν λείψει ποτὲ ὅσα χρειάζονται διὰ τὴν παροῦσαν ζωήν»͵ Ταῦτα ἀκούων ὁ Ὅσιος ὥρμησεν εἰς τὴν ἔρημον ἐκεῖ πλησίον, καὶ πρῶτον κατῴκησε κατὰ μόνας, κατασκευάσας μικρὰν καλύβην. Ἡ τροφή του ἀπετελεῖτο ἀπὸ ὠμὰ λάχανα, καὶ μετελάμβανε κατὰ πᾶσαν ἑβδομάδα. Καὶ πρῶτον ἐπειδὴ εἶχεν ἀνάγκην ἀπὸ τὴν ἔρημον νὰ πηγαίνῃ ἐνίοτε εἰς τὴν χώραν, τοῦ ἐδόθη χάρις παρὰ Θεοῦ καὶ χωρὶς νὰ μάθῃ γράμματα, ἐγίνωσκεν ὅλην τὴν θείαν Γραφήν. Οἱ δὲ ἀδελφοὶ τοῦ ἔδιδαν βιβλίον, καὶ τὸ ἀνεγίνωσκεν ἐν εὐκολίᾳ, καὶ τὸ ἐξηγοῦσεν ὀρθότατα. Ἔλαβεν ἀκόμη καὶ ἄλλην χάριν παρὰ Θεοῦ, νὰ διώκῃ τοὺς δαίμονας ἀπὸ τὰ πλάσματα τοῦ Θεοῦ, καὶ ἄλλα χαρίσματα ἰαμάτων, ὥστε ἐξῆλθεν ἡ φήμη του εἰς διάφορα μέρη, καὶ ἐσυνάχθησαν ἐκεῖ εἰς τὴν ἔρημον, ὅπου κατῴκει, ἕως τρεῖς χιλιάδες ἀδελφοί.

Ὅταν δὲ μετέβημεν ἡμεῖς (λέγει ὁ Ἐπίσκοπος ΄Ηρακλείδης) καὶ μᾶς εἶδεν ὁ Ὅσιος, ἐχάρη καὶ μὲ τὰς χεῖράς του ἔπλυνε τοὺς πόδας μας. Μετὰ ταῦτα ἥρχισε σοφωτάτην καὶ θεολογικωτάτην διδασκαλίαν ἀπὸ τὴν θείαν Γραφὴν διὰ τὰ ὁρθόδοξα δόγματα. Ἔπειτα μᾶς παρεκίνησεν εἰς προσευχὴν καὶ δοξολογίαν Θεοῦ, ἐπειδὴ τοιαύτη τάξις ἐτηρεῖτο εἰς τοὺς Ἁγίους Πατέρας. Ὅτι καὶ εἰς κάθε καιρὸν καὶ κάθε ὑπόθεσιν, πάντοτε εἶχον τὴν δοξολογίαν καὶ τὴν προσευχὴν ὁδηγὸν εἰς τὸν Θεόν· καὶ μετὰ τὴν πνευματικὴν τροφήν, ἤτοι τὴν προσευχήν, μᾶς ἐκάλεσεν εἰς τὴν σωματικήν, καὶ καθήμενος εἰς τὴν τράπεζαν, δὲν ἔλειπαν ἀπὸ ἐκεῖνο τὸ ἁγιώτατον στόμα τὰ ψυχωφελή διηγήματα.

Ἑξῆλθε λοιπόν, ὡς εἴπομεν, ἡ φήμη τοῦ Ὁσίου εἰς πολλὰ μέρη. Ὅθεν ἔτρεχον πανταχόθεν οἱ Μοναχοί· εὐθὑς δὲ ὡς ἤρχοντο, ἐσύναζεν ὅλους τοὺς ἀδελφούς, καὶ ἄλλος ἔφερε λίθους, ἄλλος ξύλα, καὶ ἄλλος νερόν, καὶ τὴν αὐτὴν ἡμέραν τοὺς ἐκτιζε κελλία καὶ ἐκατοικοῦσαν εἰς αὐτὰ ἀγωνιζόμενοι θεαρέστως.

Ἡλθέ ποτε πρὸς αὐτὸν ψευδοκαλόγηρός τις χωρὶς ἐνδύματα, διὰ νὰ τὸν ἐνδύσῃ τάχα ὁ Ὅσιος. Ὅμως αὐτὸς (ἀπὸ τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἥτις κατῴκει εἰς αὐτὸν) ἐγνώρισε τὸν δόλον καὶ τοῦ λέγει· «Ἔχεις, ἀδελφέ, τὸ δεῖνα ἐξωτερικὸν ἔνδυμα καὶ τὰ τάδε ἐσώρρουχα κεκρυμμένα εἰς τὸ δεῖνα μέρος. Φόρεσον αὐτὰ καὶ μὴ ψεύδεσαι τὸ ἐπάγγελμά σου». Μὲ τοῦτο τὸ παράδοξον οὐδεὶς ἐτόλμα νὰ εἴπῃ ψεῦδος ποτὲ εἰς τὸν Ὅσιον. Ἦτο δὲ παράδοξον νὰ βλέπῃ τις εἰς τοῦτον τὸν Ὅσιον τὸ πλήθος τῶν ἀδελφῶν, τοὺς ὁποίους ἐπεστάτει, πῶς ἐστέκοντο εἰς τὴν Ἐκκλησίαν μὲ τόσην εὐλάβειαν καὶ εὐταξίαν, ὥστε ἐφαίνοντο ὡς χοροὶ τῶν ᾿Αγγέλων εἰς τὸν οὐρανόν. Διὰ τοῦτον τὸν Ὅσιον ἐμαρτυροῦσαν οἱ ἀδελφοὶ ὅλοι ἐκ συμφώνου, ὅτι ἦτο μέγας εἰς τὴν ἀρετήν· καὶ μάλιστα ἡ Ὁσία Μελάνη ἡ Ρωμαία, ἥτις τὸν ἀντάμωσεν εἰς τὸ ὄρος, ἐθαύμασε τὴν ἁγίαν πολιτείαν του. Ἔλεγον δὲ ὅτι ὁμοῦ μὲ τὰ πολλά του μεγάλα κατορθώματα, οὔτε ἐλάλησε ποτὲ εἰς ὅλην του τὴν ζωὴν ψεῦδος, οὔτε ὤμοσεν, οὔτε κατηράσθη ἄνθρωπον, οὔτε χωρὶς ἀνάγκην ὡμίλησεν.

Μέγας Συναξαριστής. (Ἐκ τοῦ Λαυσαϊκοῦ)