Περὶ τοῦ ὅτι ἡ συνείδηση τοῦ ἀνθρώπου, κάνει τὴν κατηγορία καὶ τὴν ἀπόφαση. Καὶ ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ, τὴν κρίση καὶ τὴν ἐκδίκηση. Ἠλίας Μηνιάτης: [Λόγοι καὶ Διδαχές].

Μέρος Β΄.

O προφήτης Δανιὴλ στὸ ζ’. καὶ ὁ Θεολόγος Ἰωάννης στὸ κ’. κεφάλαιο τῆς ἀποκαλύψεως λένε: ὅτι τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως ἀνοίγονται βιβλία. Αὐτὰ εἶναι ἐκεῖνα, στὰ ὁποῖα εἶναι γραμμένα ὅσα κάναμε σὲ ὅλη μας τὴν ζωή. Καὶ μοῦ φαίνεται πὼς νὰ εἶναι δυό. Στὸ ἕνα εἶναι ὅσα κάναμε κακά, οἱ ἁμαρτίες μας. Στὸ ἄλλο ὅσα κάναμε καλά, οἱ ἀρετές μας.
Πρῶτο ἀνοίγεται ἐκεῖνο, ὅπου περιέχει τὶς ἁμαρτίες μας. Σὲ ἕνα μέρος τοῦ βιβλίου εἶναι γραμμένη ἡ ἁμαρτία ὅπου κάναμε, μὲ ὅλες τὶς περιστάσεις, του προσώπου, του καιροῦ, του τόπου, καὶ τῶν λοιπῶν. Ἂν καὶ ἴσως ἀντικρυστά, εἶναι σημειωμένο, ὅτι τὴν ἁμαρτία ἐκείνη τὴν ἐξομολογηθήκαμε, ὅτι μετανοήσαμε, ὅτι κάναμε τὴν πρέπουσα πληρωμὴ μὲ προσευχές, με νηστεῖες, μὲ ἐλεημοσύνες, σύμφωνα μὲ τὸν κανόνα, πού μας ἔδωσε ὁ πνευματικὸς καὶ ἢ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ δὲν μᾶς ζητεῖ λογαριασμὸ γιὰ τὴν ἁμαρτία ἐκείνη.
Εἶναι γραμμένο τὸ χρέος, μὰ εἶναι σημειωμένη καὶ ἡ πληρωμή. Γι’ αὐτὸ ὅταν στὴν παροῦσα ζωὴ κάνουμε μία καλῆ ἐξομολόγηση, ἂς μὴ φοβόμαστε στὴν μέλλουσα Κρίση. Ἔτσι μας παρηγορεῖ, τῶν ἁμαρτωλῶν ἡ παρηγορία, ὁ θεῖος Χρυσόστομος: «ὅταν γὰρ ἐν τῇ παρούση ζωῇ, δια τῆς ἐξομολογήσεως, ἀπονίψασθαι τὰ πλημμελημένα δυνηθώμεν, άπιμεν ἐκεῖ καθαροὶ τῶν ἁμαρτημάτων».
Μόνο ποὺ πρέπει, ἡ ἐξομολόγηση ἐκείνη ποὺ κάναμε, νὰ εἶναι καλή. Γιατί ἐγὼ ξέρω, πὼς ἐμεῖς ἐξομολογούμαστε γιὰ συνήθεια, καὶ ὄχι μὲ κατάνυξη. Ἡ μετάνοιά μας νὰ εἶναι ἀληθινή. Γιατί ἐγὼ ξέρω, πὼς ἐκεῖνα ποὺ ἐξομολογούμαστε ἐφέτος, ἐκεῖνα ἐξομολογούμαστε καὶ τοῦ χρόνου, καὶ ἄλλα μεγαλύτερα καὶ χειρότερα.
Καὶ εἶναι λοιπὸν σημάδι, πὼς ἁπλὰ καὶ μόνο τὰ λέμε τοῦ πνευματικοῦ, μὰ δὲν τὰ ἀφήνουμε. Καὶ ἂν εἶναι ἔτσι, ἀλλοίμονο σέ μας! γιατί τότε στὴν μέλλουσα κρίση, τὸ χρέος μας θὰ φανεῖ ἀνοικτό, ἡ ἁμαρτία μας ἀπλήρωτη. Καὶ θὰ δώσουμε λογαριασμό, καὶ γιὰ τὴν ἁμαρτία ὅπου κάναμε, καὶ γιὰ τὴν ἐξομολόγηση τῆς ἁμαρτίας ὅπου δὲν κάναμε καλά.

Τὸ ἄλλο βιβλίο περιέχει τὰ καλὰ ποὺ κάναμε, τὶς ἀρετές μας. Χριστιανοί, ἂν ὁ Θεός μας ἔκανε αὐτὴ τὴν μεγάλη χάρη στὴν δευτέρα του Παρουσία, νὰ μή μας κρίνει γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, νὰ τὶς παραβλέψει, ἀλλὰ νὰ μᾶς κρίνει μόνο γιὰ τὶς ἀρετές μας, πιστεύετε πῶς θὰ βρισκόμαστε ἄξιοι γιὰ τὸν παράδεισο; καὶ ἄξιοι νὰ ἀκούσουμε ἐκείνη τὴν μακάρια φωνή: «Δεῦτε, οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου»;
Ἐγὼ πιστεύω ἀκριβῶς τὸ ἀντίθετο, δηλαδὴ πὼς ὁ Θεὸς θὰ μᾶς κατακρίνει γιὰ ἐκεῖνες πού μας φαίνονται σὰν ἀρετές. Καὶ ἂς δοῦμε ποιὲς εἶναι αὐτὲς οἱ ἀρετὲς ποὺ κάναμε.
Ἐμεῖς πήγαμε τὴν Κυριακὴ στὴν λειτουργία. Πήγαμε, ναί, μὰ περισσότερο ἀπὸ συνήθεια, παρὰ ἀπὸ εὐλάβεια. Πήγαμε μὰ δὲν βλέπαμε τὴν ὥρα νὰ τελειώσει ἐκείνη ἡ λειτουργία. Πήγαμε μὰ ὅταν ὁ ἱερέας προσευχόταν, ἔκανε τὴν θεία μυσταγωγία, ἐμεῖς συνομιλούσαμε γιὰ ὑποθέσεις κοσμικές. Καὶ αὐτὴ εἶναι ἀρετὴ ;
Ἐμεῖς κάναμε προσευχή, ναί. Μὰ ὅταν προσεύχονταν τὰ χείλη μας, ποῦ περπατοῦσε ὁ νοῦς μας; Καὶ προσευχὴ εἶναι, νὰ ψάλλουμε μίαν ὥρα ἕνα ἰδιόμελο, καὶ νὰ καταπίνουμε σὲ μία στιγμὴ ὅλο τὸ ψαλτήριο; Καὶ αὐτὴ εἶναι ἀρετή;
Ἐμεῖς κάναμε ἐλεημοσύνη. Μὰ πόση; Πολὺ λίγη. Καὶ γιατί; Περισσότερο γιὰ νὰ ἔχουμε ἔπαινο κοντὰ στοὺς ἀνθρώπους, παρὰ μισθὸ κοντὰ στὸν Θεόν. Καὶ αὐτὴ εἶναι ἀρετή;
Ἄχ! καὶ ἐμεῖς νηστεύουμε, αὐτὴ εἶναι ἡ μεγαλύτερή μας ἀρετή. Μὰ ὅταν ἐμεῖς περισσότερο νηστεύουμε τότε περισσότερο μεθοῦμε Κάνουμε ἐγκράτεια ἀπὸ τὰ ψάρια καὶ τὰ κρέατα, μὰ δὲν κάνουμε ἐγκράτεια ἀπὸ τὰ πάθη. Δὲν τρῶμε πασχαλινά, μὰ κατατρῶμε τὸν πλησίον.
Οἱ ἀσκητές μας, ὅπου παρατηροῦνται νὰ ἀρτύσουν μὲ λίγο λάδι τὰ λάχανα ποὺ τρῶνε, νὰ ξέρετε πόση ἑωσφορικὴ ὑπερηφάνεια ἔχουν στὴν κεφαλή, πόση σατανικὴ μνησικακία στὴν καρδιά, καὶ φιλαργυρία ἀνείπωτη. Καὶ αὐτὴ εἶναι ἀρετή;
Καὶ μὲ τέτοιες ἀρετὲς θέλουμε νὰ ἀπολαύσουμε τὸν παράδεισο; Ἂς δείξουμε μία μόνο ἀρετὴ καθαρὴ χωρὶς μίξη κακίας; Ἂς δείξουμε ἕνα καλὸ τέλειο, ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη καλό; Ἀπὸ σαράντα, πενήντα, καὶ ἑξήντα χρόνια ποὺ ζήσαμε ἂς δείξουμε μίαν ἡμέρα, μίαν ὥρα, ποὺ νὰ χαρίσαμε ὅλη στὸν Θεό. Ποῦ εἶναι τέτοια ἡμέρα, καὶ ὤρα;
Καὶ ἂν ἐμεῖς δὲν ἔχουμε ἄλλες, ἀπὸ αὐτές, πού μας φαίνονται σὰν ἀρετές, ἀλλοίμονο σέ μας στὴν δεύτερή του Χριστοῦ παρουσία ! ὢ κρίση! ὢ ψυχῆ!