Περὶ αὐταπαρνήσεως. (Πατερικά Σταχυολοχήματα).

• Εἰ τὶς θέλει ὀπίσω μου ἐλθείν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοί. Ὃς γὰρ ἂν θέλη τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν? ὃς δ’ ἂν ἀπολέση τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἕνεκεν ἐμοῦ, εὐρήσει αὐτήν. [Ὅποιος θέλει πράγματι νὰ Μὲ ἀκολουθήσει, ἂς ἀπαρνηθεῖ τὸν ἁμαρτωλὸ ἑαυτόν του, ἂς προετοιμαστεῖ νὰ ὑποστεῖ πολλὲς θλίψεις καὶ αὐτὸν ἀκόμη τὸν σταυρικὸν θάνατο καὶ ἂς μὲ ἀκολουθήσει. Διότι ἐκεῖνος ποὺ θέλει νὰ σώσει τὴν ζωὴ τοῦ ἀρνούμενος Ἐμένα, θὰ τὴν χάσει. Ὅποιος ὅμως θυσιάσει τὴν ζωὴ τοῦ ἕνεκα τῆς πίστεώς του σὲ Ἐμένα, αὐτὸς θὰ κληρονομήσει τὴν μακαρία καὶ αἰώνια ζωή.] (Κατὰ Ματθαῖον 16,24-25)
• Μέγας εἶναι ἐκεῖνος, ποὺ ἀπαρνεῖται κατὰ τρόπον θεάρεστο τὰ χρήματα. Ἅγιος ὅμως εἶναι ἐκεῖνος, ποὺ ἀπαρνεῖται τὸ δικό του θέλημα. Ὁ μὲν πρῶτος θὰ λάβει ἑκατονταπλάσια εἴτε μὲ χρήματα εἴτε μὲ χαρίσματα, ἐνῶ ὁ δεύτερος, θὰ κληρονομήσει ζωὴ αἰώνια. (Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος)

• Ἂν δὲν γκρέμιζα συθέμελα ὁλόκληρο τὸ οἰκοδόμημα τοῦ θελήματός μου, δὲν θὰ μποροῦσα νὰ οἰκοδομήσω πνευματικὰ τὸν ἑαυτό μου. Ἂν δηλαδή, δὲν ἐγκατέλειπα κάθετι, ποὺ ἀπὸ τὸ δικό μου θέλημα, μοῦ φαινόταν καλό, δὲν θὰ μποροῦσα ν’ ἀποκτήσω τὶς ἀρετές. (Ὅσιος Ἁλώνιος)
• Ἐκεῖνος ποὺ δὲν ἐγκαταλείπει τὸ θέλημά του, γιὰ χάρη τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ, πεδικλώνεται στὰ δικά του ἔργα καὶ γίνεται ὑποχείριος τῶν δαιμόνων. (Ἅγιος Μάρκος ὁ Ἀσκητής)
• Τίποτε δὲν θὰ χάσεις ἀπὸ ὅσα θὰ θυσιάσεις γιὰ χάρη τοῦ Κυρίου. Διότι θὰ σοῦ ἀνταποδοθοῦν ἑκατονταπλάσια. (Ἅγιος Μάρκος ὁ Ἀσκητής)
• Ὅσοι μὲ πολλὴ ἀγάπη, ὑποδούλωσαν τὴν ἐλευθερία τους στὸν Θεό, αὐτοὶ ἔφτασαν στὸ ”καθ’ ὀμοίωσιν”. (Ἅγιος Διάδοχος Φωτικής)
• Ὅσο περισσότερο κανεὶς κόβει καὶ ταπεινώνει τὸ θέλημά του, τόσο περισσότερο ὁδηγεῖται στὴν προκοπή. Ἐνῶ ἀντίθετα, ὅσο περισσότερο ἐπιμένει στὸ δικό του θέλημα, τόσο περισσότερο προκαλεῖ στὸν ἑαυτὸ τοῦ προσβολὴ καὶ ζημιά. Μὴ θέλεις λοιπὸν νὰ εἶσαι δοῦλος στὸ δικό σου θέλημα, ἀλλὰ προτίμησε νὰ γίνεις ὑπάκουος στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. (Ἅγιος Ἐφραὶμ ὁ Σύρος)
• Πρόσεχε καλά, ἂν προσφέρεις τὸν ἑαυτόν σου στὸ Θεό, δὲν πρέπει νὰ εἶσαι προσκολημμένος στὰ κτίσματα (ἡ καρδιά σου πρέπει νὰ εἶναι ξεκολημμένη ἀπὸ τὴν ἀγάπη κάθε κτίσματος), διαφορετικὰ δὲν προσφέρεις τὸν ἑαυτόν σου, ἀλλὰ τὰ κτίσματα στὰ ὁποῖα εἶναι προσκολημμένη ἡ θέλησή σου, πράγμα ποὺ δὲν εἶναι ἀρεστὸ στὸν Θεὸ καὶ εἶναι τὸ ἴδιο, σὰν νὰ Τὸν κοροϊδεύεις. (Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης)
• Τὸ νὰ νικήσουμε καὶ νὰ νεκρώσουμε τὰ θελήματά μας καὶ τὶς ὀρέξεις μας, ὅσο καὶ ἂν εἶναι μικρές, εἶναι ἄξιο μεγαλυτέρου ἐπαίνου, παρὰ τὸ νὰ καταπολεμήσουμε πολλὰ κάστρα, νὰ κατατροπώσουμε δυνατὰ στρατόπεδα μὲ τὰ ὄπλα στὰ χέρια καὶ τὸ νὰ κάνουμε θαύματα ἢ νὰ ἀναστήσουμε νεκρούς!… (Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης)
• Μὴν κάνεις ποτὲ ἐκεῖνο ποὺ θέλεις, ἀλλὰ ἂς κάνεις ὁ Θεὸς ἐκεῖνο ποὺ θέλει σὲ σένα. Ἡ θέλησή σου, ἂς εἶναι πάντοτε ἐλεύθερη ἀπὸ τὸν ἑαυτόν σου, δήλ. νὰ μὴν θέλεις ποτὲ κανένα πράγμα. Καὶ ἂν τυχὸν θελήσεις κάτι, ἂς εἶναι τέτοιου εἴδους, ὥστε ἂν δὲν γίνει ἐκεῖνο ποὺ θέλησες, νὰ μὴν λυπηθεῖς καὶ νὰ μείνει τὸ πνεῦμα σου τόσο ἥσυχο, σὰν νὰ μὴν θέλησες τίποτε. (Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης)
• Ὁ Χριστὸς δὲν εἶπε ἁπλῶς νὰ μὴν λυπᾶται κανεὶς τὸν ἑαυτόν του, ἀλλὰ εἶπε τὸ πολὺ περισσότερο: ”Να ἀπαρνηθεῖ τὸν ἑαυτὸν του” δήλ. νὰ μὴν ἔχει τίποτε κοινὸ πρὸς τὸν ἑαυτόν του, ἀλλὰ νὰ τὸν παραδίνει γιὰ τὸν Χριστό, σὲ κινδύνους, σὲ ἀγῶνες. Τέτοια εἶναι ἡ στάση του, σὰν νὰ πάθαινε κάποιος ἄλλος αὐτά. Καὶ δὲν εἶπε: ”Ας ἀρνηθεῖ”, ἀλλὰ εἶπε: ”Ας ἀπαρνηθεῖ”. Μὲ τὴν μικρὴ προσθήκη δείχνει τὸν ὑπερβάλλοντα βαθμὸ τῆς θυσίας. (Ἱερὸς Χρυσόστομος)
• Μέγας εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἀπαρνεῖται κατὰ τρόπο θεάρεστο τὰ χρήματα. Ἅγιος ὅμως εἶναι ἐκεῖνος, ποὺ ἀπαρνεῖται τὸ δικό του θέλημα. Ὁ μὲν πρῶτος θὰ λάβει ἑκατονταπλάσια, εἴτε μὲ χρήματα, εἴτε μὲ χαρίσματα. Ὁ δεύτερος, θὰ κληρονομήσει ζωὴ αἰώνια… (Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός)
• Λέει ὁ Χριστός: ”Αυτός ποὺ θέλει νὰ σώσει τὴν ψυχὴ τοῦ πρέπει νὰ τὴν χάσει. Αὐτός, ὁ ὁποῖος χάσει τὴν ψυχή του γιὰ Μένα, αὐτὸς θὰ τὴν σώσει” (Λουκᾶ 9,24). Δίδαξε δήλ. ὅτι μόνο μὲ τὴν αὐταπάρνηση μποροῦμε νὰ σωθοῦμε. (Ἅγιος Νεκτάριος)
• Κύριε, ὅπως Ἐσὺ Σταυρώθηκες, θὰ σταυρώσω καὶ ἐγὼ τὸν ἑαυτόν μου, τὸν ἁμαρτωλὸ ἑαυτόν μου, τὰ πάθη μου καὶ τὶς κακὲς ἐπιθυμίες. (Ἱερὸς Αὐγουστίνος)
• Ἡ πείρα τῶν Γερόντων μας διαβεβαιώνει, ὅτι ἐκεῖνος ποὺ δὲν ἔμαθε πρῶτα νὰ κόβει τὸ θέλημά του, δὲν θὰ μπορέσει ποτὲ νὰ νικήσει τὸν θυμό, τὴν ὀργή, τὴ λύπη ἢ τὸ πνεῦμα τῆς πορνείας, οὔτε θὰ καταφέρει νὰ τηρήσει τὴν ἀληθινὴ ταπείνωση τῆς καρδιᾶς καὶ τὸ πνεῦμα τῆς ἀδελφικῆς ἀγάπης κσὶ ὁμόνοιας. (Ἅγιος Κασσιανὸς ὁ Ρωμαῖος)
• Αὐταπάρνηση σημαίνει ἀνυπακοὴ στὸν ἑαυτόν μας καὶ ὑπακοὴ στὸ Θεό, στὸ νόμο Του καὶ τὶς ἐντολές Του. (Ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος)
• Ἡ ἐκκοπὴ τοῦ θελήματος καὶ ἡ ἀπάρνηση τοῦ «ἐγώ», διώχνουν ἀπὸ τὴ ψυχὴ τὴν ἐμπάθεια. Καὶ τότε στὴν καρδιὰ ἐγκαθίστανται ἡ καθαρότητα καὶ ἡ εἰρήνη, οἱ ὕψιστοι στόχοι τῆς ζωῆς. (Ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος)
• Ἡ ἀπάρνησή του θελήματός μας εἶναι θυσία εὐάρεστη στὸν Θεό, ποὺ ἀνταμείβει μὲ τὴν Θεία παρηγοριά. Παραμελώνταε κανεὶς εὐκαιρίες ἀπαρνήσεως τοῦ θελῆμστός του, φανερώνει ὅτι ὑπολογίζει πρῶτα νὰ εὐαρεστήσει τὸν ἑαυτόν του καὶ ἔπειτα νὰ εὐαρεστήσει τὸν Θεό. (Ἅγιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος)
• Γιὰ νὰ ἀκολουθήσουμε τὸν Χριστό, πρέπει πρῶτα ν’ ἀπαρνηθοῦμε τὸ λογισμὸ καὶ τὸ θέλημά μας. Ὁ λογισμὸς καὶ τὸ θέλημα τῆς πεσμένης φύσεως, ἔχουν ὁλοκληρωτικὰ δηλητηριαστεῖ καὶ ἀλλοιωθεῖ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, γι’ αὐτὸ ποτὲ δὲν μποροῦν νὰ ταυτιστοῦν μὲ τὴ σκέψη καὶ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. (Ἅγιος Ἰγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ)
• Τίποτε νὰ μὴν κάνεις σύμφωνα μὲ τὸ θέλημά σου, ἀλλὰ σὲ κάθε τόπο νὰ αἰσθάνεσαι τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ καὶ γι’ αὐτὸ νὰ κάνεις τὰ πάντα, σὰν νὰ βρίσκεσαι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων. (Ἅγιος Ἀνδρόνικος τῆς Μονῆς Γκλίνκ)
• Ὅπως ὁ Ἀβραὰμ προθυμοποιήθηκε νὰ θυσιάσει στὸν Θεὸ τὸν μονογενῆ του Ἰσαάκ, ἔτσι καὶ ἐμεῖς πρόθυμοι νὰ θυσιάζουμε, γιὰ χάρη τοῦ Θεοῦ, κάθε ἐγκόσμια ἀγάπη, κάθε ἀντικείμενο πού μας ἑλκύει καὶ μᾶς χαροποιεῖ. Προκειμένου νὰ ὑπακούσουμε στὸ θεῖο θέλημα, ἂς στερηθοῦμε ὀ,τιδήποτέ μας εἶναι προσφιλές. Πρόσφερε λοιπὸν ὁλοπρόθυμα τὸν ἑαυτόν σου στὰ καλὰ ἔργα, τὰ σύμφωνα μὲ τὸ Εὐαγγέλιο. (Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης)
• Νὰ ὑποταχτεῖς καὶ νὰ ἀπαρνηθεῖς τὸ θέλημά σου. Αὐτὸ θὰ εἶναι τὸ καλύτερο. Ἐὰν φερθεῖς ἔτσι, στὸ μέλλον γιὰ ὅλα θὰ νοιώθεις καλὰ καὶ χαρούμενα. (Ὅσιος Ἰσαάκιος τῆς Ὄπτινα)
• Τίποτα δὲν ὠφελεῖ τόσο τοὺς ἀνθρώπους, ὅπως τὸ νὰ κόψουν τὸ θέλημά τους. Πραγματικά, προοδεύει κανεὶς ἀπὸ αὐτὸ τὸ πράγμα σχεδὸν περισσότερο ἀπὸ ὅσο γιὰ ὁποιαδήποτε ἄλλη ἀρετή. Καὶ ὅπως ἀκριβῶς ὁ ἄνθρωπος, ποὺ περπατάει στὸ δρόμο καὶ βρίσκει ἕνα μονοπάτι καὶ τὸ ἀκολουθεῖ, μὲ ἐκεῖνο τὸ μονοπάτι κερδίζει πολὺ μεγάλο μέρος ἀπὸ τὸ δρόμο, τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ αὐτὸν ποὺ ἀκολουθεῖ τὸ δρόμο τῆς ”εκκοπής τοῦ θελήματος”. Γιατί μὲ τὸ νὰ κόβει κανεὶς τὸ θέλημά του, ἀποκτᾶ τὴν ”απροσπάθεια” καὶ ἀπὸ τὴν ”απροσπάθεια” ἔρχεται, μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ, σὲ τέλεια ”απάθεια”. Μπορεῖ δὲ σὲ μικρὸ χρονικὸ διάστημα, νὰ κόψει κανεὶς δέκα θελήματα. Καὶ σᾶς λέω πώς: κάνει ἕνα μικρὸ περίπατο καὶ βλέπει κάτι καὶ τοῦ λέει ὁ λογισμός: ”κοίταξε ἐκεῖ”. Καὶ λέει στὸ λογισμό: ”όχι δὲν κοιτάζω καθόλου”. Καὶ κόβει τὸ θέλημά του καὶ δὲν προσέχει. Πάλι συναντᾶ μερικοὺς ποὺ κουβεντιάζουν καὶ τοῦ λέει ὁ λογισμός: ”πες καὶ ἐσὺ αὐτό”. Καὶ κόβει τὸ θέλημά του καὶ δὲν τὸ λέει. Πάλι τοῦ λέει ὁ λογισμός: ”πήγαινε καὶ ρώτησε τὸν μάγειρα τί μαγειρεύει”. Καὶ δὲν πάει, ἀλλὰ κόβει τὸ θέλημά του. Βλέπει κάτι καὶ τοῦ λέει ὁ λογισμός: ”ρώτησε ποιὸς τὸ ἒφερε”. Καὶ κόβει τὸ θέλημά του καὶ δὲν ρωτάει. Καὶ ἔτσι, κόβοντας συχνὰ πυκνὰ τὸ θέλημά του, συνηθίζει νὰ τὸ κόβει. Καί, ἀρχίζοντας ἀπὸ τὰ μικρά, φτάνει νὰ κόβει μὲ ἄνεση καὶ χαρὰ καὶ τὰ μεγάλα. Ἔτσι καταλήγει, νὰ μὴν ἔχει καθόλου θέλημα, ἀλλὰ ὁτιδήποτε συμβεῖ, τὸν ἀναπαύει, σὰν νὰ γίνεται, μὲ τὸ θέλημά του. Καί, χωρὶς νὰ θέλει ὁ ἴδιος νὰ κάνει τὸ θέλημά του, βρίσκεται πάντοτε νὰ τὸ κάνει. Γιατί, γιὰ ὅποιον δὲν ἔχει δικό του θέλημα, κάθε τί ποὺ γίνεται, εἶναι καὶ δικό του. Καὶ μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο φτάνει, νὰ μὴν ἔχει ”προσπάθεια” καὶ ἀπὸ τὴν ”απροσπάθεια” ἔρχεται στὴν ”απάθεια”. (Ἀββᾶς Δωρόθεος)
πηγή