Περὶ ἁγνότητος. (Πατερικά Σταχυολοχήματα).

– Ὅπως τὸ θυμίαμα εὐφραίνει τὴν αἴσθηση, ἔτσι καὶ μὲ τὴν ἁγνότητα, εὐφραίνεται τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο καὶ κατοικεῖ στὸν ἄνθρωπο. (Ἅγιος Ἐφραὶμ ὁ Σύρος)
– Ὢ ἁγνότητα, ποὺ σιχαίνεσαι τὴν τρυφὴ καὶ τὴ σπατάλη καὶ τὴν περιποίηση τοῦ σώματος καὶ τὸν καλλωπισμὸ τῶν ἐνδυμάτων! Ὢ ἁγνότητα, ποὺ σκληραγωγεῖς τὸ σῶμα καὶ τὸ μεταχειρίζεσαι σὰν δοῦλο, καὶ προσέχεις στὰ οὐράνια! Ὢ ἁγνότητα, ποὺ κάνεις χαρούμενη τὴν καρδιὰ ἐκείνου ποὺ σὲ ἔχει, καὶ δίνεις φτερὰ στὴν ψυχή, γιὰ νὰ πετάξει στὰ οὐράνια! Ὢ ἁγνότητα, ποὺ γεννᾶς τὴν πνευματικὴ χαρὰ καὶ φονεύεις τὴν λύπη! Ὢ ἁγνότητα, ποὺ ἀποστρέφεσαι τὸ κακὸ καὶ προσηλώνεσαι στὸ καλό! Ὢ ἁγνότητα, ποὺ ἐλαττώνεις τὰ πάθη καὶ καλλιεργεῖς τὴν ἀπάθεια! Ὢ ἁγνότητα, ποὺ κατοικεῖς στὶς ψυχὲς τῶν πράων καὶ ταπεινῶν καὶ τοὺς κάνεις ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ! Ὢ ἁγνότητα, ποὺ ἀνθίζεις σὰν ρόδο ἀνάμεσα στὴν ψυχὴ καὶ στὸ σῶμα, καὶ γεμίζεις ὅλο τὸν οἶκο μὲ εὐωδία! Ὢ ἁγνότητα, ποὺ εἶσαι πρόδρομος καὶ σύνοικος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος! Ὢ ἁγνότητα, ποὺ ἐξιλεώνεις τὸ Θεὸ καὶ ἀπολαμβάνεις τὴν πραγματοποίηση τῶν ὑποσχέσεών του, καὶ γιὰ αὐτὸ σὲ εὐγνωμονοῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι! Αὐτὴν λοιπὸν ἂς ἀγαπήσουμε καὶ ἐμεῖς μὲ ὅλη μας τὴν καρδιά, γιὰ νὰ κάνουμε νὰ χαρεῖ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ποὺ κατοικεῖ μέσα μας. ~ Ἅγιος Ἐφραὶμ ὁ Σύρος ~

– Ὅπως τὰ φύλλα προστατεύουν τὸν καρπό, ἔτσι καὶ ἡ ντροπὴ προστατεύει τὴν ἁγνότητα. ~ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ναζιανζηνὸς ~

– Ἄλλη εἶναι ἡ καθαρότητα τοῦ νοῦ καὶ ἄλλη ἡ καθαρότητα τῆς καρδιᾶς. Ὁ νοῦς εἶναι μία ἀπὸ τὶς αἰσθήσεις τῆς ψυχῆς, ἐνῶ ἡ καρδιὰ περιέχει καὶ ἐξουσιάζει τὶς ἐσωτερικὲς αἰσθήσεις. Ἡ καρδιὰ εἶναι ἡ ρίζα. Καὶ ἂν ἡ ρίζα εἶναι ἅγια, τότε καὶ τὰ κλαδιὰ εἶναι ἅγια. Μὲ ἄλλα λόγια, ἂν ἡ καρδιὰ καθαρισθεῖ ἀπὸ τὸ κακό, εἶναι φανερὸ ὅτι εἶναι καθαρὲς καὶ ὅλες οἱ ἐσωτερικὲς αἰσθήσεις. Ὁ νοῦς, πάλι, ἂν ἀσχοληθεῖ ἐπιμελῶς μὲ τὴν ἀνάγνωση τῶν Θείων Γραφῶν, ἢ καὶ μοχθήσει κάπως στὶς νηστεῖες, στὶς ἀγρυπνίες καὶ στὴ ἡσυχία, θὰ λησμονήσει μὲν τὴν προτέρα του διαγωγὴ καὶ θὰ γίνει καθαρός, ἐφόσον παύσει νὰ κάνει παρέα μὲ αἰσχροὺς λογισμούς. Ὅμως ἡ καθαρότητα τοῦ αὐτὴ δὲν θὰ εἶναι μόνιμη. Γιατί, ὅπως γρήγορα καθαρίζεται, ἔτσι καὶ γρήγορα μολύνεται. Ἡ καρδιὰ ὅμως δὲν εἶναι ἔτσι. Γιατί αὐτὴ καθαρίζεται μὲ πολλὲς θλίψεις καὶ στερήσεις, καὶ μὲ τὴ διακοπὴ τῆς ἐπαφῆς μὲ τὶς ἁμαρτωλὲς ἐνέργειες τῶν κοσμικῶν καὶ μὲ τὴν ἀπονέκρωση τοῦ κοσμικοῦ φρονήματος. Καὶ ἅμα ἡ καρδιὰ γίνει καθαρή, δὲ μολύνεται εὔκολα ἡ καθαρότητά της ἀπὸ τὰ μικρὰ κακὰ συναπαντήματα, οὔτε φοβᾶται ἀπὸ τοὺς μεγάλους καὶ φανεροὺς καὶ φοβεροὺς πολέμους μὲ τὸ διάβολο. ~ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος ~
– Τὸ νὰ καθαρίσει κανεὶς τὸν ἑαυτόν του ἀπὸ τοὺς σαρκικοὺς μολυσμούς, ἀπαιτεῖ ἀγώνα μεγάλο, ποὺ θὰ διαρκέσει πολὺ καιρό. Καὶ αὐτὰ στὰ λέω, ὄχι γιὰ νὰ σὲ ἀπελπίσω γιὰ τὴν σωτηρία σου, ἀλλὰ γιὰ νὰ σὲ βοηθήσω νὰ προχωρᾶς συνεχῶς, μέχρις ὅτου γευτεῖς τὴν γλυκύτητα ποὺ προσφέρει ὁ Θεός. ~ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος ~
– Καθαρὸς στὴν καρδιὰ εἶναι αὐτὸς ποὺ βλέπει ὅλους τους ἀνθρώπους καλούς. Ὁ καλὸς ὀφθαλμός, δὲν βλέπει πονηρά. ~ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος ~

-Ψυχὴ καθαρὴ εἶναι ἐκείνη, ποὺ ἐλευθερώθηκε ἀπὸ τὰ πάθη καὶ εὐφραίνεται ἀκατάπαυστα μὲ τὴν Θεία ἀγάπη. Ἀκάθαρτη εἶναι ἡ ψυχή, ποὺ εἶναι γεμάτη ἀπὸ κακοὺς λογισμούς, ἀπὸ ἐπιθυμίες καὶ μίσος. ~ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητὴς ~

– Νὰ τηρεῖς ἁγνὸ τὸν ἑαυτόν σου, ὄχι μόνο ὡς πρὸς τὸ σῶμα, ἀλλὰ καὶ ὡς πρὸς τὴν διάνοια. Ὅπως ὁ διεφθαρμένος βίος χωρίζει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸν Θεό, ἔτσι καὶ ἡ ζωὴ τῆς ἁγνότητας ἑνώνει αὐτὸν πρὸς Ἐκεῖνον. ~ Μέγας Βασίλειος ~

– Χωρὶς τὴν ὀργή, πρὸς ὅλα ἐκεῖνα ποὺ σπέρνει ὁ διάβολος, δὲν θὰ μπορέσει ὁ ἄνθρωπος, νὰ πετύχει τὴν ἁγνότητα. ~ Ἅγιος Ἠσαΐας ὁ Ἀναχωρητὴς ~

– Ποιὸς εἶναι ὁ μολυσμὸς τοῦ σώματος; Εἶναι ἡ μοιχεία, ἡ πορνεία, ἡ ἀσέλγεια. Καὶ ποιὸς εἶναι ὁ μολυσμὸς τῆς ψυχῆς; Εἶναι οἱ ἀκάθαρτες σκέψεις, ἡ μνησικακία, ὁ δόλος καὶ ὅλα τὰ παρόμοια. Ὁ Θεὸς θέλει νὰ εἴμαστε καθαροὶ καὶ στὰ δυό. ~ Ἱερὸς Χρυσόστομος ~
– Λέει ὁ Κύριος: ”Καθάρισε τὸ ἐσωτερικό του ποτηριοῦ, γιὰ νὰ γίνει καὶ τὸ ἐξωτερικὸ καθαρό” (Μάτθ. 23,26). Πῆρε τὸ παράδειγμα αὐτὸ ἀπὸ τὰ κοινὰ πράγματα, τὸ ποτήρι καὶ τὸ πιάτο. Καὶ ἀφοῦ ἔδειξε ὅτι καμμία βλάβη δὲν προέρχεται ἀπὸ τὴν περιφρόνηση τῶν σωματικῶν καθαρμῶν, τόνισε τὴν μέγιστη τιμωρία, γιὰ ὅσους δὲν φροντίζουν γιὰ τὴν καθαριότητα τῆς ψυχῆς. Αὐτὸ ἄλλωστε εἶναι ἡ ἀρετή. Μίλησε γιὰ κουνούπι καὶ καμήλα. Μικρὸ κουνούπι εἶναι ἡ βρωμιὰ τοῦ σώματος. Καμήλα, εἶναι ἡ βρωμιὰ τῆς ψυχῆς. ~ Ἱερὸς Χρυσόστομος ~
– Γιὰ τὴν ἁγνότητα εἶναι ὑποχρεωμένος ὁ νέος νὰ περπατᾶ πάνω σὲ ἀναμμένα κάρβουνα καὶ νὰ μὴν καίγεται, νὰ βαδίζει πάνω σὲ ἀκονισμένο ξίφος καὶ νὰ μὴν ματώνει. Τόσο μεγάλη εἶναι ἡ ὁρμὴ τῆς ἐπιθυμίας, ὅσο εἶναι καὶ ἡ δύναμη τῆς φωτιᾶς καὶ τοῦ σιδήρου. Ἂν ἑπομένως ἡ ψυχὴ δὲν εἶναι καλὰ προετοιμασμένη, ὥστε νὰ μὴν ὑποχωρεῖ μπροστὰ στὶς ἀπαιτήσεις τῆς σαρκικῆς ἐπιθυμίας, θὰ αὐτοκαταστραφεῖ γρήγορα. Χρειαζόμαστε λοιπὸν σκέψη καθαρή, μάτι ἀκοίμητο, ὑπομονὴ μεγάλη, ἰσχυρὰ ψυχικὰ τείχη. Καὶ πάνω ἀπὸ ὅλα χρειαζόμαστε βοήθεια ἀπὸ ψηλά. Καὶ πῶς θὰ τὴν ἑλκύσουμε αὐτήν; Ὅταν συνεισφέρουμε ὅσα ἐξαρτῶνται ἀπὸ ἐμᾶς δήλ. καθαρὴ σκέψη, ἐντατικὴ νηστεία καὶ ἀγρυπνία, ἀκριβῆ τήρηση τῶν Θείων ἐντολῶν καὶ κυρίως νὰ μὴν ἔχουμε ἐμπιστοσύνη στὸν ἑαυτό μας. ~ Ἱερὸς Χρυσόστομος ~
– Δὲν νομίζω, πὼς τὸ γεγονὸς τῶν τριῶν Παίδων, ποὺ δὲν κάηκαν ἀπὸ τὴν φωτιὰ στὸ καμίνι τῆς Βαβυλώνας, εἶναι ἄξιο τόσο μεγάλου θαυμασμοῦ, ὅσο εἶναι τὸ γεγονὸς μὲ τὸν δίκαιο ἐκεῖνον (Πάγκαλο) Ἰωσήφ. Δὲν ἔπαθαν τίποτε τὰ σώματα τῶν τριῶν Παίδων, μὰ ὁ Ἰωσὴφ ὁ Πάγκαλος, βρέθηκε σὲ καμίνι πολὺ χειρότερο ἀπὸ ἐκεῖνο τῆς Βαβυλώνας. Βρέθηκε στὴν ἀσελγῆ πρόκληση τῆς Αἰγυπτίας κυρίας. Καὶ ὅμως παρέμεινε ἀνέπαφος! Διατήρησε καθαρὸ τὸ ἔνδυμα τῆς ἁγνότητας καὶ ἔτσι ξέφυγε… ~ Ἱερὸς Χρυσόστομος ~

– Δὲν μποροῦμε νὰ πετύχουμε τὴν τέλεια ἁγνότητα, ἂν πρῶτα δὲν ἀποκτήσουμε τὴν ἀληθινὴ ταπεινοφροσύνη. Ἡ ἐγκράτεια τοῦ σώματος καὶ ἡ συντριβὴ τῆς καρδιᾶς ὁδηγοῦν στὴν καθαρότητα καὶ στὸν ἁγιασμὸ τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ ἁγνότητα τοῦ ἐσωτερικοῦ ἀνθρώπου πιστοποιεῖται ἀπὸ τὴν πρόοδο ποὺ ἔχει ἐπιδείξει κανείς, στὸ νὰ συγκρατεῖ τὴν κοιλιά του. ~ Ἅγιος Κασσιανὸς ὁ Ρωμαῖος ~
– Δεῖγμα του ὅτι ἀποκτήσαμε τὴν ἀρετὴ τῆς ἁγνότητας εἶναι, νὰ μὴν προσηλώνεται ἡ ψυχὴ κατὰ τὸν ὕπνο σὲ καμμία εἰκόνα αἰσχρῆς φαντασίας. Διότι ἂν καὶ δὲν λογαριάζεται ὡς ἁμαρτία αὐτὴ ἡ κίνηση στὸν ὕπνο, εἶναι ὅμως γνώρισμα, ὅτι ἡ ψυχὴ εἶναι ἄρρωστη καὶ δὲν ἔχει ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὸ σαρκικὸ πάθος. Γι’ αὐτὸ τὶς αἰσχρὲς φαντασίες πού μας ἔρχονται στὸν ὕπνο, πρέπει νὰ πιστεύουμε, ὅτι εἶναι ἔλεγχος τῆς προηγούμενης ἀμέλειας καὶ τῆς ἀσθενείας μας. Ὅσοι ἔφτασαν στὸν ἔπακρο τῆς ἁγιοσύνης καὶ τῆς ἁγνείας, οὔτε ὅταν κοιμοῦνται προσηλώνονται στὶς φαντασίες τῶν ὀνείρων, οὔτε ὅταν εἶναι ξύπνιοι αἰσθάνονται καμμία κίνηση στὶς ἁμαρτωλὲς ἐπιθυμίες. ~ Ἅγιος Κασσιανὸς ὁ Ρωμαῖος ~

– Ὅποιος ἐπιθυμεῖ νὰ παραστήσει μπροστὰ στὸν Χριστὸ ἁγνὸ τὸ σῶμα του καὶ νὰ Τοῦ παρουσιάσει καθαρὴ τὴν καρδιά του, ἂς τηρεῖ τὴν ἀοργησία καὶ τὴν ἐγκράτεια. Διότι χωρὶς αὐτὲς τὶς ἀρετές, ὅλοι οἱ κόποι μας εἶναι μάταιοι. ~ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ~
– Ἡ ἀρχὴ τῆς ἁγνείας εἶναι ἡ μὴ συγκατάθεση στοὺς σαρκικοὺς λογισμούς, καθὼς καὶ οἱ ἀραιὲς καθ’ ὕπνο ρεύσεις, χωρὶς αἰσχρὰ ὄνειρα. Τὸ μέσο τῆς ἁγνείας εἶναι ἡ παρουσία φυσικῶν κινήσεων στὴν σάρκα, μόνο ἐξαιτίας τῆς πολυφαγίας, χωρὶς εἰκόνες σαρκικὲς καὶ χωρὶς ρεύσεις. Τὸ τέλος τῆς ἁγνείας εἶναι ἡ νέκρωση τοῦ σώματος, ἀφοῦ προηγουμένως νεκρώθηκαν οἱ σαρκικοὶ λογισμοί. ~ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ~
– Ἐκεῖνος ποὺ εἶναι καθαρὸς (στὴν καρδιά), βλέπει τὴν ψυχὴ τοῦ πλησίον. ~ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ~

– Ὅπως ὁ γεωργὸς ποὺ δίνει ὅλη τὴν ἐπιμέλειά του στὴ γῆ του, πρῶτα τὴν ὀργώνει καὶ μαζεύει τὰ ἀγκάθια καὶ ἔπειτα ρίχνει τὸ σπόρο, ἔτσι καὶ ἐκεῖνος ποὺ περιμένει νὰ λάβει ἀπὸ τὸ Θεὸ τὸ σπόρο τῆς Χάρης, πρέπει πρῶτα νὰ καθαρίζει τὴ γῆ τῆς καρδιᾶς του, ὥστε ὅταν πέσει ὁ σπόρος τοῦ Πνεύματος, καὶ νὰ δώσει πολλαπλάσιους καρπούς. ~ Ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος ~

Οἱ ἀρετὲς ἀπὸ μόνες τους δὲν μποροῦν νὰ κάνουν τὴν καρδιὰ καθαρή, χωρὶς τὴν ἐνέργεια καὶ τὴν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. ~ Ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος ~

– Καθαροὶ στὴν καρδιὰ εἶναι ἐκεῖνοι, τοὺς ὁποίους δὲν ἐλέγχει ἡ συνείδηση γιὰ κανένα παράπτωμα. ~ Ἅγιος Ἱερώνυμος ~
– Ἡ παρθενία μπορεῖ νὰ χαθεῖ ἀπὸ μία σκέψη. ~ Ἅγιος Ἱερώνυμος ~

– Γιὰ νὰ καθαρίσουμε τὴν καρδιά μας, ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ συχνὰ δάκρυα, ἀδιάλειπτη καρδιακὴ προσευχὴ καὶ ἐγκράτεια. Νὰ μελετᾶμε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ τοὺς βίους τῶν Ἁγίων. Πάνω ἀπὸ ὅλα ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ διαρκῆ μετάνοια, συχνὴ Θεία Κοινωνία καὶ καθημερινὸ αὐτοέλεγχο. ~ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης ~

– Ἡ ἁγνότητα τῆς καρδιᾶς ἐπιτυγχάνεται μέσω τῆς τήρησης τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Χωρὶς αὐτήν, εἶναι γενικῶς ἀδιανόητη ἡ πνευματικὴ ζωή. Εἶναι ἀναγκαῖος ὁ κατὰ τῶν παθῶν ἀγώνας καὶ ὁ ἐξαγνισμὸς τῆς καρδιᾶς ἀπὸ τὰ πάθη. Ὡς ἀναπόσπαστο θεμέλιο, εἶναι ἀπαραίτητη ἡ ταπεινοφροσύνη. ~ Ὅσιος Νίκων τῆς Ὄπτινα ~

– Τὴν καθαρότητα τοῦ σώματος καὶ τὴν καθαρότητα τῶν λογισμῶν, μπορεῖ νὰ διατηρήσει κανεὶς μόνο μὲ τὴν ἀδιάλειπτη προσευχὴ καὶ τὴν προσήλωση τοῦ νοῦ στὸν Θεό. Τότε ἐπισκιάζει τὴν ψυχὴ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ κατακαίει ὅλα τὰ πάθη. ~ Ἅγιος Παρθένιος τῆς Ὄπτινα ~

πηγή