Ἔλεγε ἡ μακάρια Συγκλητική:
Σ’ αὐτὴ τὴ γῆ βρισκόμαστε σὰν μέσα σὲ δεύτερη μητρικὴ κοιλιά.
‘Ὅπως δηλαδὴ μέσα στὴ μήτρα τῆς μάνας μας δὲν ζούσαμε ὅπως ζοῦμε τώρα, οὔτε ἀπολαμβάναμε τὶς στέρεες τροφὲς ποὺ τρῶμε τώρα, οὔτε καὶ μπορούσαμε νὰ κάνουμε ὅτι κάνουμε τώρα – κι αὐτὸ γιατί ἤμασταν μακριὰ ἀπὸ τὸ φῶς τοῦ ἥλιου κι ἀπὸ κάθε ἄλλο φῶς .
Καί, γενικά, ὅπως τότε στερούμασταν πολλὲς ἐπίγειες ἀπολαύσεις, ἔτσι καὶ στὸν κόσμο τοῦτο στερούμαστε ὁρισμένα μεγάλα καὶ θαυμαστὰ ἀγαθά της βασιλείας τῶν οὐρανῶν.
Ἀφοῦ λοιπὸν γνωρίσαμε καλὰ τὰ ἐπίγεια, ἂς ἐπιζητήσουμε τὰ οὐράνια. τὶς ἐδῶ τροφὲς τὶς δοκιμάσαμε, ἂς ἐπιθυμήσουμε τὶς θεϊκὲς τὸ ἐπίγειο φῶς τὸ ἀπολαύσαμε, ἂς ποθήσουμε Τὸν ἥλιο τῆς δι¬καιοσύνης.
“Ἂς θελήσουμε ν’ ἀντικρίσουμε τὴν ἄνω ‘Ιερουσαλήμ, σὰν πατρίδα Καὶ μητέρα μας. Τὸν ὑπόλοιπο χρόνο τῆς ζωῆς μας ἂς Τὸν ζήσουμε μὲ τὴν προσδοκία τοῦ οὐρανοῦ, γιὰ ν’ ἀπολαύσουμε Καὶ τὰ αἰώνια ἀγαθά.
‘Ὅπως λοιπὸν τὰ ἔμβρυα, ἀπὸ ἀτελέστερη τροφὴ καὶ μορφὴ ζωῆς, περνοῦν ὕστερα – ἀφοῦ ἀναπτυχθοῦν μέσα ἀτὴ μήτρα – σὲ τε¬λειότερη (μορφὴ ζωῆς Καί) διατροφή, ἔτσι Καὶ οἱ δίκαιοι, ἀφοῦ ἀναπτυχθοῦν πνευματικὰ μὲ Τὸν τρόπο τῆς ζωῆς τοὺς μέσα στὸν κόσμο, προχωρώντας, κατὰ τὴ Γραφή, «ἐκ δυνάμεως εἰς δύναμιν» (Ψάλμ. 83:8), πηγαίνουν ἔπειτα στὴν οὐράνια πολιτεία. οἱ ἁμαρτωλοί, ἀντίθετα, ὅπως ἀκριβῶς τὰ ἔμβρυα ποὺ πέθαναν στὴ μητρι¬κὴ κοιλιά, ἀπὸ τὸ ἕνα σκοτάδι παραδίνονται ἀτὸ ἄλλο. Ἐπειδὴ κακία τὴ γῆ ποὺ βρίσκονται, ζοῦν σὰν μέσα Σὲ σκοτάδι, προσκολλημένοι καθὼς εἶναι στὰ γήινα. ‘Ἀλλὰ Καὶ στὸν πεθάνουν, σὲ πιὸ σκοτεινοὺς καὶ μαύρους τόπους ρίχνονται.
Τρεῖς φορές, θὰ λέγαμε, γεννιόμαστε. τὴν πρώτη, ὅταν βγαί¬νουμε ἀπὸ τοὺς μητρικοὺς κόλπους, ὅποτε ἀπὸ γῆ ἐρχόμαστε πάλι σὲ γῆ. μὲ τὶς ἄλλες δυὸ γεννήσεις, ὅμως, ἀνεβαίνουμε ἀπὸ τὴ γῆ στὸν οὐρανό. Καὶ ἀπ’ αὐτὲς ἢ μία, ποὺ πραγματοποιεῖται μὲ τὸ ἄ¬γιο βάπτισμα, συντελεῖται ἀπὸ τὴ θεία χάρη. Αὐτὴ τὴν ὀνομάζου¬με, Καὶ εἶναι πραγματικά, «παλιγγενεσία» (δηλαδὴ ἀναγέννηση). Ἡ ἄλλη πάλι συντελεῖται ἀπὸ τὴ μετάνοιά μας Καὶ τοὺς κόπους τῆς ἀρετῆς. Σ’ αὐτὴ βρισκόμαστε τώρα.
Ἀπὸ τὸ γεροντικὸ
Εἶπε κάποιος γέροντας:
Μὴν ἀπορεῖς πού, ἂν Καὶ ἄνθρωπος, μπορεῖς νὰ γίνεις ἄγγε¬λος. Γιατί κι ἐμᾶς ἀγγελικὴ δόξα μας περιμένει. Αὐτὴν ὅμως ὁ ἀγω¬νοθέτης (Χριστός) τὴν ὑπόσχεται σ’ ἐκείνους ποὺ ἀγωνίζονται.
Εἶπε ὁ ἀββᾶς Ὑπερέχιος:
Νὰ ἔχεις παντοτινὰ τὸ νοῦ σου στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, Καὶ εὔκολα θὰ τὴν κληρονομήσεις.
Τοῦ ἅγιου Ἔφραιμ
Ἀδελφοί μου, μεγάλη καὶ ἀσύλληπτη εἶναι ἢ δόξα ποὺ περι¬μένει τοὺς ἅγιους. Ἀντίθετα, ἢ δόξα τῆς ζωῆς αὐτῆς μαραίνεται σὰν τὸ λουλούδι καὶ ξεραίνεται γοργὰ σὰν τὸ πράσινο χορτάρι(Ψάλμ. 36:2).
Πραγματικά, πολλοὶ δυνάστες καὶ βασιλιάδες κυριάρχησαν σὲ χῶρες καὶ πολιτεῖες διάφορες, ἀλλὰ μετὰ ἀπὸ λίγο (χάθηκαν καί) ἦταν σὰν νὰ μὴν ὑπῆρξαν ποτέ. Πόσοι βασιλιάδες, ποὺ κυβέρνησαν ἔθνη πολλά, κατασκεύασαν ἀνδριάντες τους καὶ ἀναμνηστικὲς στῆλες, νομίζοντας ὅτι μ’ αὐτὰ θὰ ἔμενε τὸ ὄνομά τους καὶ μετὰ τὸ θάνατό τους, ὅταν ὅμως πῆραν ἄλλοι τὴν ἐξουσία, γκρέμισαν τοὺς ἀνδριάντες κι ἔκαναν συντρίμμια τ’ ἀγάλματα; Μερικοὶ μάλιστα ἀφαίρεσαν ἀπὸ τοὺς ἀνδριάντες τὶς κεφαλὲς (τῶν προκατόχων τους) Καὶ τοποθέτησαν τὴ δική τους μορφή. Μὰ κι αὐτῶν τὰ ἔργα καταστράφηκαν ἀπὸ ἄλλους.
Ἄλλοι πάλι κατασκεύασαν γιὰ τὸν ἑαυτὸ τοὺς τάφους περί¬φημους, καὶ πάνω σ’ αὐτοὺς χάραξαν τὴ μορφή τους, νομίζοντας ὅτι θὰ διατηρήσουν ἔτσι τὸ ὄνομά τους αἰώνιο. Ἦρθε ὅμως ἄλλη γενιά, καὶ παραχωρήθηκαν οἱ τάφοι στὴν ἐξουσία ἐκείνων’ καὶ γιὰ νὰ καθαρίσουν τοὺς τύμβους, μετέφεραν, ὅπως ἦταν φυσικό, τὰ ὀστᾶ (τῶν νεκρῶν) σὰν χαλίκια. Τί τοὺς ὠφέλησε, ἑπομένως, ὁ πο¬λυδάπανος τύμβος ἢ πυραμίδα; Νὰ λοιπόν, ποὺ ὅλα τὰ μάταια ἔργα καταλήγουν στὸ μηδέν.
Δὲν συμβαίνει ὅμως τὸ ἴδιο καὶ μ’ ἐκείνους ποὺ δοξάζει ὁ Θεός. Γιατί τοὺς ἑτοίμασε ζωὴ αἰώνια καὶ δόξα ἄφθαρτη. Ὅπως, μ’ ἄλλα λόγια, τὸ φῶς τοῦ ἥλιου καὶ τῆς σελήνης καὶ τῶν ἄστρων δὲν ἔσβη¬σε οὔτε μειώθηκε, ἀπὸ τὴ δημιουργία τοὺς μέχρι σήμερα; Ἀλλὰ εἴ¬ναι τὸ ἴδιο πάντα ζωηρὸ καὶ δυνατὸ καὶ λαμπρό, γιὰ νὰ ἐκπληρώ¬νεται ὁ σκοπὸς ποὺ ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ὅρισε ὁ Δημιουργὸς (γι’ αὐτὰ τὰ οὐράνια σώματα), νὰ κυριαρχοῦν δηλαδὴ στὴν ἥμερα καὶ στὴ νύ¬χτα, ἔτσι καὶ γι’ αὐτοὺς ποὺ τὸν ἀγαποῦν ὅρισε βασιλεία οὐράνια καὶ χαρὰ ἀτέλειωτη. Καὶ ὅπως ἀκριβῶς σ’ αὐτὰ τὰ αἰσθητὰ ὁ Θεὸς ἀποδεικνύεται ἀξιόπιστος, ἔτσι ὁπωσδήποτε καὶ σ’ ἐκεῖνα τὰ νοη¬τά. Τὰ αἰσθητά, βέβαια, θὰ πάψουν νὰ ὑπάρχουν ὅποτε τὸ θελήσει ὁ Δημιουργός. Ἡ δόξα ὅμως τῶν ἁγίων δὲν θὰ ἔχει τέλος.
Ἂς φροντίσουμε λοιπὸν νὰ δώσουμε καρποὺς ἀντάξιούς της μετάνοιας, γιὰ νὰ μὴν ἀποκλειστοῦμε ἀπὸ τὴ χαρὰ ἐκείνη καὶ ρι¬χθοῦμε στὸ αἰώνιο σκοτάδι, ὅπου ἢ ὀδύνη εἶναι ἀβάσταχτη.
Νά, μπές, ἂν θέλεις, στὸν κοιτώνα σου, κλεῖσε πόρτες καὶ παρά¬θυρα, φράξε κι ὅλες τὶς χαραμάδες ποὺ βάζουν Φῶς, καὶ μετὰ κάθισε ἐκεῖ μέσα. Τότε θὰ καταλάβεις πόσο βασανιστικὸ εἶναι τὸ σκοτάδι. ‘Ἔ, λοιπόν, ἂν τόσο βασανίζεσαι ἐδῶ, μολονότι κάθεσαι ἥσυχος, χωρὶς πόνους καὶ μαρτύρια, καὶ μολονότι ἔχεις τὴ δυνα¬τότητα νὰ βγεῖς μετὰ ἀπὸ λίγο στὸ Φῶς, πόση ἄραγε ὀδύνη νομί¬ζεις ὅτι θὰ ἔχει ἐκεῖνο τὸ πηχτὸ σκοτάδι, ὅπου, ὅσοι μία γιὰ πάντα ρίχθηκαν, θὰ κλαῖνε καὶ θὰ τρίζουν τὰ δόντια τους καὶ θὰ τιμωροῦνται αἰώνια ἀπὸ τὴν ἄσβηστη φωτιὰ (Μάτθ. 8:12. 13:42, 50);
Ἂς σκεφτοῦμε, ἐπιπλέον, καὶ πόση ντροπὴ θὰ νιώσουμε πρὶν ἀκόμα πᾶμε στὴν κόλαση, ὅταν ἀπὸ τὴ μία θὰ δοῦμε τοὺς ἅγιους νὰ ντύνονται τὴν ὁλοφώτεινη καὶ ἀπερίγραπτη ἐκείνη στολή, ποὺ ἐφτίαξαν οἱ ἴδιοι μὲ τὰ καλὰ τοὺς ἔργα, κι ἀπὸ τὴν ἄλλη θὰ βλέπου¬με τοὺς ἑαυτούς μας ὄχι μόνο γυμνοὺς ἀπ’ αὐτὴ τὴν ἀστραφτερὴ δόξα, μὰ καὶ μελανιασμένους καὶ ζοφεροὺς καὶ βρωμερούς, ἔτσι ὅπως ἑτοιμαστήκαμε ἀπὸ ἐδῶ μὲ τὰ σκοτεινὰ ἔργα καὶ τὴ σπατάλη καὶ τὴν ἀσωτία μας.
Ἂς κλάψουμε λοιπὸν ἐνώπιον τοῦ Κυρίου Καὶ Θεοῦ μας, γιὰ νὰ βροῦμε τὸ ἔλεός Του.
Ὃ ἀγώνας μας δὲν γίνεται γιὰ χρήματα, πού, κι ἂν τὰ χάσει κα¬νεῖς, μπορεῖ πάλι ν’ ἀποκτήσει ἄλλα στὴ θέση τους. ὁ κίνδυνος εἶναι γιὰ τὴν ψυχή μας, ποῦ, ἂν τὴ χάσουμε, δὲν μποροῦμε πιὰ νὰ τὴν ξαναβροῦμε, σύμφωνα μ’ αὐτὸ ποῦ ἔχει γραφτεῖ: «τί ὠφελεῖται ἄνθρωπος ἐὰν Τὸν κόσμον ὄλον κερδήσn, τὴν δὲ ψυχὴν αὐτοῦ ζημιωθεῖ; ἡ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ;» (Μάτθ. 16:26). Ἂς συλλογιστοῦμε μόνο, πὼς οἱ στρατιῶτες τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας, ἂν καὶ παίρνουν τιποτένια δῶρα ἀπὸ τὸ βασιλιά, ὅμως κιν¬δυνεύουν πρόθυμα ὡς τὸ θάνατο γιὰ χάρη του. Πόσο περισσότερο λοιπὸν ἐμεῖς, ποὺ πήραμε τέτοιες διαβεβαιώσεις (ἀπὸ τὸ Θεό), ὀφείλουμε νὰ μὴν παραμελοῦμε τὴν ἐργασία τῆς ἀρετῆς, γιὰ νὰ σωθοῦμε ἀπὸ τὴ μέλλουσα κρίση καὶ νὰ κερδίσουμε τὰ ἄρρητα ἀγαθά;
Ἀλλὰ ἂς ἀναλογιστοῦμε καὶ τοῦτο: Τὸν καύσωνα τοῦ ἥλιου ἡ τὴν ἔνταση τοῦ πυρετοῦ δὲν μποροῦμε νὰ τὰ ὑποφέρουμε. Πῶς τότε θὰ σηκώσουμε τὸ κάψιμο τῆς αἰώνιας φωτιᾶς, ποὺ καίει ἀκατά¬παυστα καὶ χωρὶς νὰ καταστρέφει ἐκεῖνο ποῦ καίει;
Κι ἂν θέλεις, ἀγαπητέ μου, κάνε μία δοκιμὴ ἀπὸ τώρα μὲ τὴν ὑλικὴ φωτιά, καὶ θὰ καταλάβεις, πόσο ἀνυπόφορο εἶναι ἐκεῖνο τὸ μαρτύριο. ‘Ἄναψε δηλαδὴ τὸ λυχνάρι καὶ βάλε πάνω στὴ φλόγα τὴν ἄκρη τοῦ δαχτύλου σου. Ἂν μπορεῖς νὰ βαστάξεις Τὸν πόνο, ἴσος μπορέσεις ν’ ἀντέξεις κι ἐκεῖ ἂν ὅμως δὲν μπορεῖς νὰ ὑποφέρεις τοὺς πόνους ἀπ’ αὐτὸ τὸ μικρὸ κάψιμο, τί θὰ κάνεις ὅταν τὸ σῶμα σου ὁλόκληρο θὰ ριχθεῖ μαζὶ μὲ τὴν ψυχὴ σ’ ἐκείνη τὴ φοβε¬ρὴ καὶ ἄσβηστη φωτιά;
Τοῦ ἅγιου Μαξίμου
Ἂν γι’ αὐτὸ ἔγινε γιὸς ἀνθρώπου καὶ ἄνθρωπος ὁ Θεὸς Λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ Πατέρα, γιὰ νὰ κάνει δηλαδὴ θεοὺς καὶ παιδιὰ τοῦ Θεοῦ τοὺς ἀνθρώπους, ἂς πιστέψουμε πὼς θὰ φτάσουμε ἐκεῖ, πιὸ ψηλὰ ἀπ’ ὅλους τους οὐρανούς, ὅπου τώρα εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, σὰν κεφαλὴ ὄλου τοῦ σώματος (Κόλ. 1:18), κι ἔχει γίνει γιὰ χάρη μας πρόδρομός μας (Ἔσρ. 6:20) πρὸς Τὸν Πατέρα μὲ τὴ δική μας φύ¬ση. Γιατί στὴ σύναξη τῶν θεῶν, δηλαδὴ αὐτῶν ποὺ θὰ σωθοῦν, θὰ σταθεῖ στὴ μέση ὁ Θεὸς (Ψάλμ. 81:1), μοιράζοντας τὶς ἀμοιβὲς τῆς οὐράνιας μακαριότητας, χωρὶς νὰ ὑπάρχει καμιὰ ἀπόσταση ἀνά¬μεσα σ’ αὐτὸν καὶ τοὺς ἄξιους.
Μερικοὶ λένε πὼς ἢ βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι ἢ ζωὴ τῶν ἀξίων στοὺς οὐρανούς. Ἄλλοι πάλι, πὼς εἶναι ἢ ὅμοια μὲ τῶν ἀγ¬γέλων κατάσταση τῶν σωζόμενων. Ἄλλοι, τέλος, πὼς εἶναι ἢ μορ¬φὴ τῆς ἴδιας της θεϊκῆς ὡραιότητας ἐκείνων ποὺ φόρεσαν «τὴν εἰκόνα τοῦ ἐπουρανίοv» (Α’ Κόρ. 15:49). Ἐγὼ πάντως νομίζω, πὼς καὶ οἱ τρεῖς αὐτὲς γνῶμες συμφωνοῦν μὲ τὴν ἀλήθεια. Γιατί σὲ ὅλους δίνεται ἢ μελλοντικὴ χάρη, ἀνάλογα μὲ τὴν ποιότητα καὶ τὴν ποσότητα τῆς δικαιοσύνης τοὺς (δηλαδὴ τῆς ὑπακοῆς τοὺς στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ).
Leave a Reply
Want to join the discussion?Feel free to contribute!