ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
(Τῶν κεφαλαίων 27- 70)
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 27. Γιὰ τὶς ἡδονές.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 28. Γιὰ τὴν λύπη.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 29. Γιὰ τὸ φόβο.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 30. Γιὰ τὸ θυμό.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 31. Γιὰ τὴ φαντασία.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 32. Γιὰ τὴν αἴσθηση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 33. Γιὰ τὸ διανοητικό.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 34. Γιὰ τὸ μνημονικό.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 35. Γιὰ τὸν ἐνδιάθετο καὶ προφορικὸ λόγο.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 36. Γιὰ τὸ πάθος καὶ τὴν ἐνέργεια.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 37. Γιὰ τὴν ἐνέργεια.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 38. Γιὰ τὸ ἑκούσιο καὶ τὸ ἀκούσιο.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 39. Γιὰ τὴν ἐξουσία τῆς βουλήσεώς μας, δηλαδὴ γιὰ τὸ αὐτεξούσιο.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 40. Γι’ αὐτὰ ποὺ συμβαίνουν.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 41. Γιὰ ποιὸ λόγο δημιουργηθήκαμε αὐτεξούσιοι.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 42. Γι’ αὐτὰ ποὺ δὲν ἐξαρτῶνται ἀπό μας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 43. Γιὰ τὴν Πρόνοια.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 44. Γιὰ τὴν πρόγνωση καὶ τὸν προορισμό.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 45. Γιὰ τὴ θεία οἰκονομία καὶ γιὰ τὴ φροντίδα του γιὰ μᾶς καὶ τὴ σωτηρία μας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 46. Γιὰ τὸν τρόπο τῆς συλλήψεως τοῦ Θεοῦ Λόγου καὶ τὴ θεία σάρκωση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 47. Γιὰ τὶς δύο φύσεις.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 48. Γιὰ τὸν τρόπο τῆς ἀντιδόσεως.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 49. Γιὰ τὸν ἀριθμὸ τῶν φύσεων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 50. Ὅτι ὅλη ἡ θεία φύση μὲ μία ἀπὸ τὶς ὑποστάσεις τῆς ἑνώθηκε μὲ ὅλη τὴν ἀνθρώπινη φύση καὶ ὄχι μὲ ἕνα μέρος της.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 51. Γιὰ τὴ μία σύνθετη ὑπόσταση τοῦ Θεοῦ Λόγου.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 52. Γι’ αὐτοὺς ποῦ ρωτοῦν· οἱ φύσεις τοῦ Κυρίου ὑπάγονται στὸ ἀδιάσπαστο ποσὸ ἢ στὸ διαχωρισμένο;
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 53. Ἀπάντηση στὸ ἐρώτημα, ἂν ὑπάρχει φύση ἀνυπόστατη.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 54. Γιὰ τὸν Τρισάγιο Ὕμνο.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 55. Γιὰ τὴ φύση καὶ διαφορά, τὴν ἕνωση καὶ σάρκωση ποὺ θεωρεῖται στὸ γένος καὶ στὸ ἄτομο, καὶ πῶς πρέπει νὰ ἐννοοῦμε «τὴ μία φύση τοῦ Θεοῦ Λόγου σαρκωμένη».
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 56. Ὅτι ἡ ἁγία παρθένος εἶναι Θεοτόκος.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 57. Γιὰ τὰ γνωρίσματα τῶν δύο φύσεων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 58. Γιὰ τὰ θελήματα καὶ τὰ αὐτεξούσια του Κυρίου μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 59. Γιὰ τὶς ἐνέργειες ποὺ ἔχει ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 60. Ἀπάντηση σ’ αὐτοὺς ποὺ λένε: ἐὰν ὁ ἄνθρωπος ἔχει δύο φύσεις καὶ δύο ἐνέργειες, πρέπει γιὰ τὸ Χριστὸ νὰ παραδεχθοῦμε τρεῖς φύσεις καὶ ἄλλες τόσες ἐνέργειες.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 61. Γιὰ τὸ ὅτι ἔχει θεωθεῖ ἡ φύση τῆς σάρκας τοῦ Κυρίου καὶ τὸ θέλημά της.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 62. Καὶ ἄλλα γιὰ τὰ θελήματα, γιὰ τὸ αὐτεξούσιο, γιὰ τὶς σκέψεις, τὶς γνώσεις καὶ τὶς σοφίες.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 63. Γιὰ τὴ θεανδρικὴ ἐνέργεια.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 64. Γιὰ τὰ φυσικὰ καὶ ἀδιάβλητα πάθη.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 65. Γιὰ τὴν ἄγνοια καὶ τὴ δουλεία.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 66. Γιὰ τὴν προκοπή.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 67. Γιὰ τὴ δειλία.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 68. Γιὰ τὴν προσευχὴ τοῦ Κυρίου.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 69. Γιὰ τὴν οἰκείωση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 70. Γιὰ τὸ πάθος τοῦ σώματος τοῦ Κυρίου καὶ γιὰ τὴν ἀπάθεια τῆς θείας φύσεώς του.
1. Ἐζήτησας παρ᾿ ἐμοῦ, ἄρχων ἐνδοξότατε, καὶ εὐσεβέστατε, νὰ μάθῃς καταλεπτῶς, τί εἶναι ἐκεῖνο, ὁποῦ χωρίζει τὰς δύο ἐκκλησίας ἀνατολικήν, καὶ δυτικήν, τὴν αἰτίαν δηλαδὴ τούτου τοῦ σχίσματος, καὶ τὰς διαφορὰς τῶν δογμάτων. Ἐγὼ μετὰ πάσης χαρᾶς θέλω νὰ σὲ εὐχαριστήσω, πληροφορῶν κατὰ τὸ δυνατὸν τὴν σπουδαίαν σου περιέργειαν. Καὶ διὰ τὴν ἀρχὴν μὲν τοῦ δυστυχοῦς τούτου σχίσματος, πρέπει νὰ ἠξεύρῃς καταλεπτῶς ἐκεῖνα, ὁποῦ ἐσυνέβησαν ἀνάμεσον Ἰγνατίου, καὶ Φωτίου, Κωνσταντινουπόλεως Πατριαρχῶν, ὁποῦ τόσον ἐσύγχυσαν τότε τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ, ὁποῦ εἰς αὐτοὺς καὶ εἰς τοὺς ἀκολούθους αὐτῶν ἐπροξένησαν οὐ μικρὰς θλίψεις, καὶ ἔδωκαν ἀφορμὴν μίας μεγάλης λογομαχίας, ἡ ὁποῖα διαμένει ἕως τῆς σήμερον. Ὅμως καθὼς εἰς τὸν καιρὸν ἐκεῖνον, ὅλος ὁ κλῆρος, καὶ ὁ λαὸς ἦτον σχισμένος εἰς δύο μέρη, τὸ ἕνα δηλαδὴ μὲ τὸν Ἰγνάτιον, τὸ ἄλλο μὲ τὸν Φώτιον, καὶ τὰ πράγματα ἐγίνοντο πολλὰ ἐμπαθῶς, ἔτζη ἐκεῖνοι ὁποῦ τὰ ἔγραψαν τότε, ἠκολούθησαν ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον τὸ ἴδιον πάθος, διὰ νὰ παραστήσωσι τὸ μέρος ὅθεν ἐκρατοῦσαν δικαιότερον. Καὶ πάλιν ἄλλοι μεταγενέστεροι κάμνοντες τὸ αὐτὸ ὁ μὲν πιστεύων ἑνός, ὁ δὲ ἄλλου ἱστορικοῦ, ζωγραφίζουσι τὴν σκηνὴν ταύτην ὁ καθ᾿ εἷς μὲ τὰ ἴδιά του χρώματα, παρρησιάζοντες, ὄχι καθὼς εἶναι ἀληθινά, ἀλλὰ καθὼς ἀρέσκει, τῶν πραγμάτων τὴν ὄψιν. Καὶ διὰ τοῦτο δύσκολον εἶναι, νὰ γνωρίσωμεν ἀληθῶς τὴν ἀλήθειαν, ἡ ὁποῖα μ᾿ ὅλον τοῦτο καθ᾿ αὐτὴν γνωρίζεται, καὶ φαίνεται εἰς τὰ ὄμματα τῆς διανοίας, τὰ ὁποῖα μὴ ὄντα θωλωμένα ἀπὸ πάθους, καὶ καθαρᾶ βλέπουσι, καὶ ὀρθᾶ διακρίνουσι. Λάβε λοιπὸν ἐκεῖνα, ὁποῦ ἐδυνήθην φιλαλήθως νὰ διακρίνω εἰς τὰς διηγήσεις τῆς ὑποθέσεως ταύτης, ὁποῦ διαφόρως ἐσύνθεσαν οἱ ἱστορικοί.
Ἂς ἔρθουμε καὶ σὲ παραδείγματα ἄλλων ἀνθρώπων ποὺ σώθηκαν μὲ τὴ μετάνοια. Ἀλλὰ ἴσως νὰ ὑπάρχει καὶ καμιὰ γυναίκα ἀνάμεσά σας ποὺ θὰ πεῖ: Ἔπεσα σὲ πορνεῖα, σὲ μοιχεία, μόλυνα τὸ σῶμα μου μὲ πολλὲς καὶ διάφορες ἀσέλγειες. Ὑπάρχει ἄραγε καὶ γιὰ μένα σωτηρία;
Ὅλη αὐτή τήν περίοδο πού διανύομε τώρα,ἐπεκτεινομένη σέ πενήντα ἡμέρες, ἑορτάζομε τήν ἀπό τούς νεκρούς ἀνάστασι τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος μας᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, δεικνύοντας μέ αὐτή τήν παράτασι τήνὑπεροχή της ἀπέναντι στίς ἄλλες ἑορτές. ῎Αν καί βέβαια αὐτή ἡ περίοδος τῶν ἡμερῶν περιλαμβάνει καί τήν ἐπέτειο μνήμη τῆς ἐπανόδου στούς οὐρανούς, ἀλλά καί αὐτήδεικνύει τή διαφορά τοῦ ἀναστάντος Δεσπότου πρός τούςἀνθρώπους ἐκείνους πού κατά καιρούς ἔχουν ἀναβιώσει.
1. Εἶναι κατάλληλη στιγμὴ σήμερα ν᾿ ἀναφωνήσουμε ὅλοι ἐμεῖς ἐκεῖνο ποὺ εἶπε ὁ μακάριος Δαυΐδ· «Ποιός μπορεῖ νὰ διηγηθεῖ τὴ δύναμη τοῦ Κυρίου, νὰ ἐξυμνήσει ὅλες τὶς δόξες του;» (Ψαλμ. 105, 2). Νὰ λοιπόν ἔφθασε ἡ ποθητὴ γιὰ μᾶς καὶ σωτήρια ἑορτή, ἡ ἀναστάσιμη ἡμέρα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἡ προϋπόθεση τῆς εἰρήνης, ἡ ἀφορμὴ τῆς συμφιλίωσης, ἡ ἐξαφάνιση τῶν πολέμων, ἡ κατάργηση τοῦ θανάτου, ἡ ἥττα τοῦ διαβόλου. Σήμερα οἱ ἄνθρωποι ἀναμείχθηκαν μὲ τοὺς ἀγγέλους καὶ αὐτοὶ ποὺ ἔχουν σῶμα προσφέρουν τὴ δοξολογία τους μαζὶ μὲ τὶς ἀσώματες δυνάμεις. Σήμερα καταργεῖται ἡ ἐξουσία τοῦ διαβόλου, σήμερα λύθηκαν τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου, ἐξαφανίσθηκε ἡ νίκη τοῦ ἅδη. Σήμερα εἶναι εὐκαιρία νὰ ποῦμε τὰ προφητικὰ ἐκεῖνα λόγια· «Ποῦ εἶναι, θάνατε, τὸ κεντρί σου; ποῦ εἶναι, ἅδη, ἡ νίκη σου;» (Α´ Κορ. 15, 55). Σήμερα ὁ Κύριός μας ὁ Χριστὸς συνέτριψε τὶς χάλκινες πύλες καὶ ἐξαφάνισε τὸν ἴδιο τὸ θάνατο. 
Τί δὲν κάνει καὶ τί δὲν ἐφευρίσκει ὁ ἔνθεος ζῆλος μιᾶς ἐνάρετης ψυχῆς! Ἀπεστάλη ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία ὁ εὐλαβὴς καὶ σοφὸς μοναχὸς Μεθόδιος1 γιὰ νὰ κατηχήση στὴν Ὀρθόδοξο πίστι τὸν βασιληὰ τῶν Βουλγάρων. Αὐτὸ ἔγινε τότε ποὺ αὐτὸς εἶχεν ἀπαρνηθεῖ τὴν εἰδωλολατρεία καὶ εἶχε εἰσέλθει στὴν ἀληθινὴ θεογνωσία. Εἶχε βαπτισθῆ καὶ εἶχεν ὑποτάξει τὸ κράτος του στὸν βασιληὰ τῶν Ρωμαίων2 καὶ στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο τῆς Κωνσταντινουπόλεως.3
