Εἶναι μεγάλο ἐμπόδιον πρὸς ἀρετὴν ἡ ὑπερηφάνεια καὶ ἡ ἔπαρσις. Καὶ ὅποιος δὲν εἶναι τίποτε, καὶ νομίζει πὼς εἶναι μέγας καὶ ἄξιος, εὔκολα πλανᾶται καὶ κρημνίζεται. Διότι ἡ ὑπερηφάνεια καὶ ἡ ἔπαρσις γίνεται ἐμπόδιον γιὰ κάθε καλὸ σ’ αὐτὸν ποὺ τὴν ἔχει καὶ τὸν κάνει μισητὸν καὶ ἀπρόσδεκτον στὸν Θεόν. Διότι «ἀκάθαρτος παρὰ Κυρίω πᾶς ὑψηλοκάρδιος», καὶ «Κύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν». Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἡ αἰτία ὅλων των κακῶν, καὶ ὅσοι τὴν ἔχουν ἐγκαταλείπονται ἀπὸ τὸν Θεόν. Καὶ ὑστερούμενοι τῆς Θείας βοηθείας, πίπτουν στὰ πάθη τῆς ἀτιμίας. Διότι ἀρκεῖ μόνη ἡ ἔπαρσις νὰ σκορπίση ὅλον τὸν πλοῦτον τῶν ἀρετῶν. Ἐπειδὴ ὄχι μόνον παρακινεῖ πρὸς κακίαν, ἀλλὰ καὶ στὴν ἴδια τὴν ἀρετὴν ὑποκρυπτομένη, μᾶς προξενεῖ πολλὴν ζημία, διότι μᾶς ἀναγκάζει ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος νὰ ὑπομένωμε τοὺς κόπους καὶ τοὺς πόνους, καὶ ἀπὸ τὸ ἄλλο μᾶς κάνει νὰ χάνωμε τὸν καρπὸν τῆς ἀρετῆς, καὶ ἔτσι δὲν κερδίζουμε τίποτε. Ἄκαιρα λοιπὸν κοπιάζει ὁ ὑπερήφανος καὶ ματαίως βασανίζεται ταλαιπωρούμενος στοὺς ἱδρῶτες καὶ ἀγῶνες τῆς ἀρετῆς. Διότι ὡς κυριευμένος ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνειαν ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὴν Θείαν βοήθεια καὶ μένει ὁ ταλαίπωρος ἔρημος καὶ ἄπορος ἀπὸ κάθε ἀγαθόν. Αὐτὸ ἔπαθε καὶ ὁ σημερινὸς Νομικός, ὁ ὁποῖος ἐτόλμησε νὰ πειράξη τὸν Χριστόν, ἐρωτώντας αὐτὸν μὲ δόλον καὶ ἔπαρσιν. Ἀκοῦστε λοιπὸν τὸν Θεηγόρον Λουκᾶ τί λέγει στὸ ἱερὸν Εὐαγγέλιον, νὰ μάθετε σαφέστερα τὴν ὑπόθεση. Read more
Εὐαγγέλιο Κηριακῆς: Ματθ. Κε´ 14-30
Εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην• ῎Ανθρωπός τις ἀποδημῶν ἐκάλεσε τοὺς ἰδίους δούλους καὶ παρέδωκεν αὐτοῖς τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ, καὶ ᾧ μὲν ἔδωκε πέντε τάλαντα, ᾧ δὲ δύο, ᾧ δὲ ἕν, ἑκάστῳ κατὰ τὴν ἰδίαν δύναμιν, καὶ ἀπεδήμησεν εὐθέως. Πορευθεὶς δὲ ὁ τὰ πέντε τάλαντα λαβὼν εἰργάσατο ἐν αὐτοῖς καὶ ἐποίησεν ἄλλα πέντε τάλαντα. ῾Ωσαύτως καὶ ὁ τὰ δύο ἐκέρδησε καὶ αὐτὸς ἄλλα δύο. ῾Ο δὲ τὸ ἓν λαβὼν ἀπελθὼν ὤρυξεν ἐν τῇ γῇ καὶ ἀπέκρυψε τὸ ἀργύριον τοῦ κυρίου αὐτοῦ. Μετὰ δὲ χρόνον πολὺν ἔρχεται ὁ κύριος τῶν δούλων ἐκείνων καὶ συναίρει μετ᾿ αὐτῶν λόγον. Καὶ προσελθὼν ὁ τὰ πέντε τάλαντα λαβὼν προσήνεγκεν ἄλλα πέντε τάλαντα λέγων• Κύριε, πέντε τάλαντά μοι παρέδωκας• ἴδε ἄλλα πέντε τάλαντα ἐκέρδησα ἐπ᾿ αὐτοῖς. ῎Εφη αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ• Εὖ, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ! ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω• εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου. Προσελθὼν δὲ καὶ ὁ τὰ δύο τάλαντα λαβὼν εἶπε• Κύριε, δύο τάλαντά μοι παρέδωκας• ἴδε ἄλλα δύο τάλαντα ἐκέρδησα ἐπ᾿ αὐτοῖς. ῎Εφη αὐτῷ ὁ κύριος αὐτοῦ• Εὖ, δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ! ἐπὶ ὀλίγα ἦς πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω• εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ κυρίου σου. Προσελθὼν δὲ καὶ ὁ τὸ ἓν τάλαντον εἰληφὼς εἶπε• Κύριε, ἔγνων σε ὅτι σκληρὸς εἶ ἄνθρωπος, θερίζων ὅπου οὐκ ἔσπειρας καὶ συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισας• καὶ φοβηθεὶς ἀπελθὼν ἔκρυψα τὸ τάλαντόν σου ἐν τῇ γῇ• ἴδε ἔχεις τὸ σόν. ᾿Αποκριθεὶς δὲ ὁ κύριος αὐτοῦ εἶπεν αὐτῷ• Πονηρὲ δοῦλε καὶ ὀκνηρέ! ᾔδεις ὅτι θερίζω ὅπου οὐκ ἔσπειρα καὶ συνάγω ὅθεν οὐ διεσκόρπισα! ἔδει οὖν σε βαλεῖν τὸ ἀργύριόν μου τοῖς τραπεζίταις, καὶ ἐλθὼν ἐγὼ ἐκομισάμην ἂν τὸ ἐμὸν σὺν τόκῳ. ῎Αρατε οὖν ἀπ᾿ αὐτοῦ τὸ τάλαντον καὶ δότε τῷ ἔχοντι τὰ δέκα τάλαντα. Τῷ γὰρ ἔχοντι παντὶ δοθήσεται καὶ περισσευθήσεται, ἀπὸ δὲ τοῦ μὴ ἔχοντος καὶ ὃ ἔχει ἀρθήσεται ἀπ᾿ αὐτοῦ• καὶ τὸν ἀχρεῖον δοῦλον ἐκβάλετε εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον• ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων. Ταῦτα λέγων ἐφώνει• ῾Ο ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω.
Κατὰ τὸν καιρὸν τοῦ μεσονηστίμου.
«Φωτίζου, φωτίζου Ἱερουσαλήμ. Ἤκει γάρ σου τὸ φῶς καὶ ἡ δόξα Κυρίου ἐπὶ σὲ ἀνέτειλεν». Σήμερα τὸ μεγαλήγορον στόμα τοῦ προφήτου Ἠσαϊου προσκομίζει στὴν ἐξ ἐθνῶν Ἐκκλησία τὰ χαρμόσυνα εὐαγγέλια. Καὶ ἀκριβῶς ἐπειδὴ προέρχονται ἀπὸ γλώσσα πυρωμένην ἀπὸ τὴν βρώση τοῦ θεοϋποστάτου ἄνθρακος, εἶναι λαμπρὰ καὶ μεγαλειώδη, ἀλλὰ ταυτοχρόνως διαβόητα καὶ βροντοηχή, ἐπειδὴ κατέρχονται ἀπὸ τὸ οὐράνιον ὕψος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Διότι πράγματι τοιαύτη εἶναι ἡ φωνὴ τοῦ Προφήτου, ὥστε νὰ διατρέχη τὸν οὐρανὸν καὶ νὰ περικυκλώνη τὴν γῆν. Read more