Εἰς τήν Πεντηκοστή. Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου

,

Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Εἰς την Πεντηκοστή.
Θ΄. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα πάντοτε ὑπῆρχε, ὑπάρχει καὶ θὰ ὑπάρχει, δὲν ἔχει οὔτε ἀρχὴ οὔτε τέλος, ἀλλὰ εἶναι πάντοτε ἑνωμένο καὶ ἀριθμεῖται μαζὶ μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱό. Διότι δὲν θὰ ἅρμοζε ποτὲ νὰ ἐλλείπει ὁ Υἱὸς ἀπὸ τὸν Πατέρα ἢ τὸ Πνεῦμα ἀπὸ τὸν Υἱό, ἐπειδὴ θὰ ἦταν σὲ μέγιστο βαθμὸ ἄδοξη ἡ θεότητα, σὰν ἀπὸ μεταμέλεια ἀκριβῶς νὰ ἦλθε σὲ συμπλήρωση γιὰ νὰ γίνει τέλεια.
[Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα] λοιπὸν πάντοτε καὶ αἰώνια μεταλαμβάνεται [μὲ τὶς θεῖες ἐνέργειές του], δὲν μεταλαμβάνει• ὁδηγεῖ στὴν τελείωση [τοὺς ἀνθρώπους], δὲν τελειώνεται• παρέχει τὴν πνευματικὴ πλήρωση, δὲν ἔχει ἀνάγκη πληρώσεως• ἁγιάζει, δὲν ἁγιάζεται• κάνει [τοὺς ἀνθρώπους] θεούς, δὲν θεώνεται.
Αὐτὸ πρὸς Ἑαυτό, καὶ πρὸς ἐκείνους μὲ τοὺς ὁποίους εἶναι ἑνωμένο, εἶναι πάντοτε τὸ ἴδιο καὶ ἀπαράλλακτο• ἀόρατο, ἄχρονο, ἀχώρητο, ἀναλλοίωτο, ὑπεράνω ἀπὸ κάθε ἔννοια ποιότητας, ποσότητας καὶ μορφῆς, ἀψηλάφητο, κινούμενο ἀφ’ Ἑαυτοῦ, κινούμενο συνεχῶς, ἔχοντας ἀφ’ Ἑαυτοῦ ἐξουσία, ἔχοντας ἀφ’ Ἑαυτοῦ δύναμη, παντοδύναμο (ἂν καὶ ὡς πρὸς τὴν πρώτη ἀρχή, ὅπως ἀκριβῶς ὅλα τὰ ἀναφερόμενα εἰς τὸν Μονογενῆ Υἱό, ἔτσι καὶ τοῦ Πνεύματος ἀνάγεται [στὸν Θεὸ Πατέρα]).

Read more

/0 Comments/by

Ἐγκωμιαστικός εἰς τούς Μακκαβαίους. Ἁγίου Γρηγορίου Θεολόγου

, , ,

αρχείο λήψης (3)(Β’ Μακ. 6,18- 7,42)

Πρόλογος
Στὸν δεύτερο π.Χ. αἰώνα οἱ εὐσεβεῖς Ἰουδαῖοι ἀντιμετώπισαν πρωτοφανῆ πίεσι ἀπὸ τοὺς κατακτητὲς τους Σελευκίδες, διαδόχους του Μ. Ἀλεξάνδρου, νὰ ἀρνηθοῦν τὴν θρησκεία τους καὶ νὰ προσχωρήσουν στὴν εἰδωλολατρεία. Οἱ διωγμοὶ ἦταν σκληροὶ καὶ μάλιστα γιὰ τριάμιση χρόνια ἐπί Ἀντιόχου Δ’ τοῦ Ἐπιφανοῦς, ὁπότε ἐκδηλώθηκε τὸ ἀποκορύφωμα τῆς ἀντίθεης μανίας. Δημιουργήθηκαν λαμπροί μάρτυρες, ὁλοζώντανες ἀποδείξεις τῆς δυνάμεως τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ. Τὰ μαρτύρια αὐτὰ ποὺ χρονικὰ τοποθετοῦνται στὶς ἔσχατες ἡμέρες τῆς Π. Διαθήκης, προεικονίζουν ἀντίστοιχους ἄθλους ποὺ θὰ λάβουν χώρα στὶς ἔσχατες ἡμέρες τῆς Κ. Διαθήκης, στὰ τριάμιση χρόνια ποὺ θὰ ἐκδηλωθῆ τὸ ἀντίθεο μένος τοῦ Ἀντίχριστου. Read more

/by

Λόγος (με’) εἰς τό Πάσχα. Ἁγίου Γρηγορίου Θεολόγου

, ,
  1. «Θὰ σταματήσω εἰς τὸν φυλάκιόν μου», λέγει ὁ θαυμάσιος Ἀββακοὺμ (Ἀββακ. 2, 1). Καὶ ἐγὼ θὰ σταματήσω μαζί του σήμερα ἐπάνω εἰς τὴν ἐξουσίαν καὶ τὴν διορατικὴν ἱκανότητα τὴν ὁποίαν μου ἔχει δώσει τὸ Πνεῦμα, καὶ θὰ κατοπτεύσω καὶ θὰ ἀναγνωρίσω ὅ,τι θὰ μοῦ φανερωθῆ καὶ ὅ,τι θὰ λεχθῆ πρὸς ἐμέ. Καὶ ἐσταμάτησα καὶ κατόπτευσα.

Read more

/by

Λόγος εἰς τά Ἅγια Φῶτα. Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου

, ,

Ἀπόσπασμα ὁμιλίας 

Μέ τήν γέννησιν λοιπόν ἔχομεν προεορτάσει τά πρέποντα καί ἐγώ ὁ ὁποῖος προεξάρχω εἰς τήν ἑορτήν καί σεῖς καί ὅλα τά ἐγκόσμια καί τά ὑπερκόσμια ὄντα. Ἔχομεν τρέξει μαζί μέ τόν ἀστέρα καί ἔχομεν προσκυνήσει μαζί μέ τούς μάγους, (Ματθ. 2, 10), ἔχομεν φωτισθῆ μαζί μέ τούς ποιμένας (Λουκ. 2, 7) καί ἔχομεν δοξάσει μαζί μέ τούς ἀγγέλους, τόν ἔχομεν δεχθῆ εἰς τάς ἀγκάλας μας μαζί μέ τόν Συμεών (Λουκ. 2, 13 ἑ). Καί τόν ἔχομεν δοξολογήσει μαζί μέ τήν ἀξιοσέβαστον καί σώφρονα ἐκείνην Ἄννα (Λουκᾶ. 2, 36 ἑ ). Καί ὀφείλεται εὐγνωμοσύνη εἰς ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος ἦλθε κατά τρόπον ξένον πρός τήν φύσιν του εἰς τόν ἰδικόν του τόπον, διότι ἐδόξασε τόν ξένον. Τώρα δέ πρόκειται δι᾿ ἄλλην πρᾶξιν τοῦ Χριστοῦ καί δι᾿ ἄλλο μυστήριον. Read more

/by

Χριστὸς γεννᾶται. Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος

, ,

(Ἀποσπάσματα ἐκ τῆς Ὁμιλίας ΛΗ´)

«Εἰς τά Θεοφάνεια, ἤτουν Γενέθλια τοῦ Σωτῆρος»
ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
«Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε· Χριστός ἐξ οὐρανῶν, ἀπαντήσατε· Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε. “῎Ασατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ”· καί, ἵν᾿ ἀμφότερα συνελών εἴπω, εὐφραινέσθωσαν οἱ οὐρανοί, καί ἀγαλλιάσθω ἡ γῆ, διά τόν ἐπουράνιον, εἶτα ἐπίγειον. Χριστός ἐν σαρκί, τρόμῳ καί χαρᾷ ἀγαλλιᾶσθε. Τρόμῳ, διά τήν ἁμαρτίαν· χαρᾷ, διά τήν ἐλπίδα….
῎Ω τῆς καινῆς μίξεως! ὤ τῆς παραδόξου κράσεως! ὁ ὤν γίνεται καί ὁ ἄκτιστος κτίζεται καί ὁ ἀχώρητος χωρεῖται, διά μέσης ψυχῆς νοερᾶς μεσιτευούσης Θεότητι καί σαρκός παχύτητι. Καί ὁ πλουτίζων πτωχεύει· πτωχεύει γάρ τήν ἐμήν σάρκα, ἵν᾿ ἐγώ πλουτήσω τήν αὐτοῦ Θεότητα. Καί ὁ πλήρης κενοῦται· κενοῦται γάρ τῆς ἑαυτοῦ δόξης ἐπί μικρόν, ἵν᾿ ἐγώ τῆς ἐκείνου μεταλάβω πληρώσεως. Read more

/by

Περί ἀρετῆς. Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου

,

Πόσο ἐπιθυμῶ τήν ἀρετή· ἀλλ’ αὐτό δέ μ’ ἔχει μάθει ποιά νά ‘ναι αὐτή ἀλλά καί πώς θά φτάσει καί σ’ ἐμένα πού τήν ποθῶ˙ ὁ ἀνεκπλήρωτος ὁ πόθος εἶναι πόνος. Ἄν εἶναι ρεῦμα καθαρό πού δέ σμίγει καθόλου μέ τά νερά τοῦ χειμώνα πού τρέχουν στίς χαράδρες, ποιός τήν ἀπάντησε στή γῆ, ρωτιέμαι. Ἤ ἔχει ἀντλήσει ἀπ’ τήν καρδιά τοῦ βόρβορον ἤ δέχτηκε, τή βαριά σάρκα σέρνοντας, καί ἀπ’ τό σκοτεινό θολωμένος ἐξωτερικό ἐχθρό της ζωῆς μας καί τό λασπερό βάραθρο. Read more

/by

Λόγος 37ος: «Στὸ ρητό τοῦ Εὐαγγελίου, «ὅτε ἐτέλεσεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους τούτους κτλ.». Ἁγίου Γρηγορίου Θεολόγου

,

 – Γάμος, Παρθενία, Διαζύγιο…

Ὁ νέος περίπατος στὴν Ἁγία Γραφὴ ἀφορᾶ δώδεκα στίχους τοῦ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγελίου. Θὰ μᾶς τοὺς ἀναλύση ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος.  Μέσα ἀπὸ τὸ κείμενο τοῦ Θεολόγου ἀναδίδεται ζωντανὸ καὶ τὸ δράμα ποὺ ζοῦσε ἡ Ἐκκλησία τὸν 4ο μ.Χ. αἱ. μὲ τοὺς αἱρετικούς. Ορισμένες περικοπὲς τῆς ὁμιλίας ἐντυπωσιάζουν ὅσους ἀσχολοῦνται μὲ φεμινιστικὰ θέματα. Ἡ ὁμιλία ἐκφωνήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολι. Read more

/by

Ἀπολογητικὸς (περὶ Ἱεροσύνης). Ἁγίου Γρηγορίου Θεολόγου

,

 

Εἶναι καὶ κάτι ἄλλο τελευταῖο καὶ μεγαλύτερο ἀπὸ ὅσα εἶπα. (Προχωρῶ, βλέπετε, στὸν κολοφώνα τοῦ λόγου καὶ δὲν θὰ πῶ ψέμα• γιατί δὲν ἐπιτρέπεται σ’ αὐτοὺς ποὺ μιλοῦν γιὰ τόσο ὑψηλὰ ζητήματα).  Read more

/by

Λόγος ΜΔ΄ – Εἰς τὴν Καινήν Κυριακην. Ἁγίου Γρηγορίου Θεολόγου

,

Εἶναι παλαιὸς ὁ νόμος νὰ ἐορτάζωνται ἐγκαίνια, καὶ ὁ νόμος αὐτὸς εἶναι σωστός, ἤ, καλύτερα, νὰ τιμῶνται τὰ νέα πράγματα μὲ ἐγκαίνια. Αὐτὸ δὲ γίνεται ὄχι μίαν φορᾶν μόνον ἀλλὰ πολλᾶς, ἐπειδὴ κάθε στροφὴ τοῦ ἔτους ἐπαναφέρει πάλιν τὴν ἰδίαν ἡμέραν, διὰ νὰ μὴν ἐξαφανισθοῦν μὲ τὴν πάροδον τοῦ χρόνου τὰ καλά, οὔτε νὰ παραπέσουν καὶ νὰ σβήσουν εἰς τὰ βάθη τῆς λησμονιᾶς.

Read more

/by

Λόγος Θ΄– Ἀπολογητικὸς εἰς τὸν ἐαυτοῦ πατέρα. Ἁγίου Γρηγορίου Θεολόγου

,

Ἀπολογητικὸς εἰς τὸν ἐαυτοῦ πατέρα Γρηγόριον,
συμπαρόντως αὐτῷ Βασιλείου, ἠνίκα ἐπίσκοπος ἐχειροτονήθη

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ὁ ἀπολογητικὸς εἰς τὸν ἐαυτοῦ πατέρα Γρηγόριον ἐξεφωνήθη ὀλίγον πρὸ τοῦ Πάσχα τοῦ ἔτους 372, ὅταν ἐχειροτονήθη ἀπὸ τὸν πατέρα του καὶ τὸν Μέγα Βασίλειον ἐπίσκοπος Σασίμων.

Ὁ Γρηγόριος ἀναφέρεται κατ’ ἀρχὴν εἰς τὴν ἀναξιότητά του, τὴν ὁποία παραβάλλει μὲ ἐκείνην τοῦ Μανωέ, τοῦ Πέτρου καὶ τοῦ ἑκατόνταρχου τῶν εὐαγγελίων, οἱ ὁποῖοι δὲν ἠμποροῦσαν νὰ ἀτενίσουν ἢ νὰ δεχθοῦν εἰς τὴν οἰκίαν τῶν τὸ μεγαλεῖον του Θεοῦ. Read more

/by

Λόγος ΚΣΤ΄– Εἰς ἐαυτὸν εἰς τὸν λαὸν καὶ εἰς τους ποιμένας. Ἁγίου Γρηγορίου Θεολόγου

,

Πάντως ἐπανῆλθα πλησίον σας, ἀφοῦ ἀπεμακρύνθην μὲν μὲ βίαν, προσῆλθα δὲ χωρὶς βίαν, Ἀλλὰ καὶ πολὺ προθύμως καὶ μὲ αὐτόματα πόδια, ποὺ λέγει ὁ λόγος, καθὼς τὸ Πνεῦμα μὲ ὠδήγει οὕτως, ὡσὰν ρεῦμα, πρὸς μὲν τὸν ἀνήφορον ἐκβιαζόμενον, πρὸς τὸν κατήφορον δὲ ἐπειγόμενον. Πράγματι μία ἡμέρα εἶναι ὁλόκληρος βίος ἀνθρώπου εἰς τοὺς κοπιάζοντας μὲ πόθον· νομίζω δὲ ὅτι τὸ συμβὰν εἰς τὸν Ἰακὼβ εἶναι διαφορετικόν. Οὗτος, ἐνῶ ἐδούλευσεν εἰς τὸν Σῦρον Λάβαν ἐπὶ δεκατέσσαρα ἔτη χάριν τῶν δύο παρθένων, δὲν ἐκουράσθη· «διότι ὄλαι αἳ ἡμέραι ἤσαν δὶ’ αὐτὸν ὡς μία ἡμέρα, διότι τὰς ἠγάπα». Ἴσως διότι τὸ ποθούμενον εὐρίσκετο πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν του ἢ διότι εἶναι ἐλαφρόν το νὰ κοπιάζη κανεὶς δὶ’ ἔρωτα, ἔστω καὶ ἂν ἡ ἀναβολὴ προκαλῆ λύπην. Ἐξ ἄλλου τὸ εὔκολον εἰς ἀπόκτησην εἶναι ἀργὸν εἰς ἐπιθυμίαν, ὅπως εἶπε κάποιος ἀπὸ τοὺς πρὸ ἠμῶν. Ἐγὼ λοιπόν, ὅταν ἤμην πλησίον σας, ἐλάχιστα ἠσθανόμην τὸ πάθος μου διὰ σας, ὅταν δὲ ἐχωρίσθην, ἀντελήφθην τὸν πόθον, τὸν γλυκὺν τύραννον τίποτε δὲν εἶναι νέον. Πράγματι, ἐὰν ὀδύρεται τόσον πολὺ ὁ βουκόλος διότι εἶς μόσχος ἀπεσπάσθη ἀπὸ τὴν ἀγέλην καὶ ὁ ποιμὴν διότι ἔν πρόβατον ἔλειψεν ἀπὸ τὸ κοπάδι, καὶ ἂν τὸ πτηνὸν θρηνῆ τὴν φωλεᾶν τὴν ὁποίαν ἐγκατέλειψε δι’ ὀλίγον, ὥστε ἐκεῖνοι μὲν λαμβάνουν τὰς φλογέρας καὶ ἀνερχόμενοι εἰς σκοπιὰν γεμίζουν μὲ ἀθυμίαν τὰ ὄργανα καὶ ἀνακαλοῦν τὰ προηγηθέντα ζῶα ὡσὰν νὰ ἤσαν λογικά, ἂν δὲ αὐτὰ ὑπακούσουν, χαίρονται περισσότερον δὶ’ αὐτὰ ἀπὸ ὅσον δὶ’ ὅλα τα ἄλλα, περὶ τῶν ὁποίων δὲν ἐφρόντισαν, τὸ δὲ πτηνὸν πηγαίνει τρύζον εἰς τὴν φωλεᾶν καὶ ὁρμᾶ ἐπάνω εἰς τὰ τρύζοντα πουλάκια καὶ τὰ περιβάλλει μὲ τὰς πτέρυγας· πόσον ἀξιώτερα θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι διὰ τὸν ἱκανὸν ποιμένα τὰ λογικὰ πρόβατα, διὰ τὰ ὁποῖα μάλιστα καὶ ἐκινδύνευσε, ἀφοῦ καὶ τοῦτο αὐξάνει τὴν ἀγάπην; Read more

/by

Ἡ φιλοπτωχία (Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου)

,

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ καθόλου εὔκολο νά βρεῖ κανείς τήν ὑψηλότερη ἀπ’ ὅλες τίς ἀρετές καί νά τῆς δώσει τό πρωτεῖο καί τό βραβεῖο, ὅπως ἀκριβῶς δέν εἶναι εὔκολο νά βρεῖ μέσα σ’ ἕνα ὁλάνθιστο καί μοσχοβόλο λιβάδι τό πιό ὡραῖο κι εὐωδιαστό λουλούδι, καθώς πότε τό ἕνα καί πότε τό ἄλλο τοῦ τραβάει τήν προσοχή καί τόν προκαλεῖ νά τό κόψει πρῶτο. Read more

/0 Comments/by