Βίος Ἁγίων Ριψιμίας, Γαϊανῆς καί τῶν Τριακονταδύο Παρθενομαρτύρων καί συνασκητριῶν αύτῶν

Ἡ ἁγία Ριψιμία ζούσε στή Ῥώμη κατὰ τοὺς χρόνους του βασι λέως Διοκλητιανοῦ (284 305). Ἡ ἐξαιρετικὴ σωματικὴ ὡραιότης της καὶ τὸ βασιλικὸ αἷμα ποὺ ἔρρεε στὶς φλέὗες της ἔτρωσαν τὴν καρδιὰ τοῦ ἀσεὅοὗς τυράννου, ὁ ὁποῖος τὴν κατεδίωκε γιὰ νὰ τὴν νυμφευθῆ.

Ἡ Ριψιμία, πιστὴ στὴν ὑπόσχεσι παρθενίας ποὺ εἶχε δώσει στὸν οὐράνιο Νυμφίο, μαζὶ μὲ τὴν εἰς Χριστὸν χειραγωγό της Γαϊανὴ καὶ τριάντα πέντε ἄλλες συνασκὴτριές της κατέφυγαν στὰ Ἱεροσόλυμα. ᾽Εκεῖ συναντὴθηκαν μὲ τὴν ἁγία Νίνα (14 Ἰαν.) καὶ μαζί της ἀνεχώρησαν γιὰ τὴν πρωτεύουσα τῆς Ἀρμενίας Βαγαρσαπάτ, ὅπου ἔμεναν ἐπάνω ἀπὸ ἕνα πατητὴρι σταφυλιῶν.

Ὅταν ὁ Διοκλητιανὸς πληροφορὴθηκε γιὰ τὴν δραπέτευσί τους, εἶδοποίησε τὸν βασιλέα τῆς Ἀρμενίας Τιριδάτη νὰ τὴν εὕρη καὶ ἢ νὰ τοῦ τὴν στείλη ἢ νὰ τὴν λάβη ἐκεῖνος γυναῖκα του. Μεθυσμένος ὁ Τιριδάτης ἀπὸ τὸ κάλλος της, τὴν διεκδίκησε γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ ἔκανε τὸ πᾶν, γιὰ νὰ τὴν πείση νὰ συγκατανεύση στὴν ἐπιθυμία του. Ἡ Ριψιμία μὲ ἀφοβία τοῦ ἀπήντησε: «Ἔχω νυμφευθῆ τὸν οὐράνιο Νυμφίο καὶ πῶς ἐσὺ ὃ ἀκάθαρτος τολμᾶς νὰ πειράξης τὴν νύμφη τοῦ Χριστοῦ;»

Ἡ θαρραλέα στάσις της τὴν ὀδὴγησε στὸ μαρτύριο. Τῆς ἀπέκοψαν τὴν γλῶσσα, ἐξόρυξαν τοὺς ὀφθαλμούς της, μὲ αἰχμηρὸ ξύλο τῆς ἔσχισαν τὴν κοιλιὰ καὶ ἔχυσαν στὴν γῆ τὰ σπλάγχνα της. Τέλος, κατατεμάχισαν ὅλο της τὸ σῶμα.

Μαζὶ μὲ τὴν Ριψιμία ἕλαβαν μαρτυρικὸ θάνατο καὶ ἑβδομὴντα ἄλλοι χριστιανοί. Ἀπὸ τὶς συνασκὴτριές της ποὺ πῆγαν νὰ συλλέξουν τὰ λείψανά της οἱ τριάντα δύο ἀπετμὴθησαν τὶς κεφαλὲς. Στὴν Γαιανὴ καὶ στὶς ἄλλες δύο διετρύπησαν τὸν αὐχένα, φούσκωσαν τὰ σώματά τους σὰν ἀσκούς, ἀφήρεσαν τὸ δέρμα τους καὶ τὶς ἀπεκεφάλισαν. ͵

Κατὰ τὴν μαρτυρία τῶν γεωργιανῶν πηγῶν, ἡ άγία Νίνα, κρυμμένη στὰ κλαδιὰ ἀγριοτριανταφυλλιᾶς, μὲ τρόμο παρατηροὗσε τὸ μαρτύριο τῶν φίλων της. Ὅταν ἐτελειώθησαν ὅλες, εἶδε ὀλοφώτεινο άγγελο μὲ θυμιατὸ στὸ χέρι νὰ κατέρχεται ἀπὸ τοὺς οὐρανούς, συνοδευόμενος ἀπὸ πλῆθος λευκοφορεμένων ἀγγέλων. Στὸν χορό τους ὑποδέχθηκαν τὶς ψυχὲς τῶν ἁγίων μαρτύρων που ἀνέβαιναν ἀπὸ τὴν γῆ καὶ ὅλοι μαζὶ χάθηκαν στὰ οὐράνια ὕψη.

Εἷς τιμὴν τῶν παρθενομαρτύρων αὐτῶν ὁ ἅγιος Γρηγόριος Φωτιστὴς ἀνήγειρε ναό, στὸ κτίσιμο τοῦ ὁποίου βοὴθησε καὶ μεταμελημένος βασιλεὺς Τιριδάτης.