Ἐγκώμιον εἰς τὸν Ἅγιον Μεγαλομάρτυρα Γεώργιον τὸν Τροπαιοφόρον. Ἁγίου Ἀνδρέου Κρήτης

Τοῦ ἐν Ἁγίοις ἡμῶν πατρὸς ἡμῶν Ἀνδρέου Κρήτης τοῦ Ἱεροσολυμίτου,
μεταφρασθὲν εἰς κοινὴν διάλεκτον (ὑπὸ Νικοδήμου Ἁγιορείτου)

Εὐλόγησον Πάτερ.

Πάντοτε μέν, καὶ πάντων τῶν ἄλλων ἁγίων μαρτύρων αἱ ἑορταὶ εἶναι λαμπραὶ καὶ ἐπίσημαι λαμπροτέρα ὅμως καὶ ἐπισημοτέρα εἶναι ἡ σήμερον ἑορταζομένη ἑορτή, Γεωργίου τοῦ ἐνδόξου μεγαλομάρτυρος διότι ἡ τούτου παροῦσα πανήγυρις, ὄχι μόνον φέρει εἰς τὸν ἑαυτόν της τὴν μίμησιν τοῦ πάθους τοῦ Κυρίου, καὶ στολίζεται μὲ τοὺς ἀθλητικοὺς ἀγῶνας τοῦ μάρτυρος, καὶ λαμρύνεται μὲ τῆς Ἀνοίξεως τὰ κάλλη καὶ χάριτας.Ἀλλὰ καὶ πρὸς τούτοις, ἔχει εἰς τὸν ἑαυτόν της τὴν λαμπρότητα τῶν δύω μεγάλων καὶ δεσποτικῶν ἑορτῶν, τῆς Ἀναστάσεως λέγω καὶ τῆς Ἀναλήψεως, καὶ εὑρίσκεται ὡσὰν σελήνη λαμπράν, ἀναμεταξὺ δύω ἡλίων, μὲ τὰς ἀκτῖνας τῶν ὁποίων καὶ ἀπὸ τὰ δύω μέρη λαμπρύνεται. Καὶ ἔτζι μὲ τὰς ἰδίας ἀκτῖνας ὁποῦ ἐκεῖθεν λαμβάνει, καταυγάζει χριστομιμήτως τὸν κόσμον ἅπαντα. Ἡ μὲν γὰρ δεσποτικὴ ἑορτὴ τοῦ σωτηρίου πάθους, καὶ τῆς λαμπροφόρου καὶ πανεόρτου Ἀναστάσεως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ, καὶ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀρχηγοῦ ὅλων τῶν μαρτύρων. Τοῦ ὑπὲρ ἡμῶν σαρκωθέντος καὶ μαρτυρίσαντος ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, κατὰ τὸν Ἀπόστολον, καὶ μὲ τὸν ἐδικόν του πάθος καὶ θάνατον, χαρισαμένου εἰς ἡμᾶς τὴν κατὰ τῶν παθῶν καὶ τοῦ θανάτου νίκην. Ἡ ἑορτὴ λέγω τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, κατὰ τὴν τάξιν προηγεῖται ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος τῆς παρούσης τοῦ Μάρτυρος ἑορτῆς, καὶ πρὸς αὐτῆς ἀνὰτέλλει εἰς τήν τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν, ὡσὰν μέγας ἥλιος. Παρευθὺς δὲ καὶ κατόπιν ἀπὸ αὐτήν, συνανατέλλουσαν ἔχει καὶ τὴν παροῦσαν τοῦ Γεωργίου πανήγυριν. Συνεκλάμπει δὲ ὁμοῦ μὲ αὐτάς, καὶ ὁ φαιδρὸς καὶ χαριέστατος καιρὸς τῆς Ἀνοίξεως. Ἡ δὲ εἰς οὐρανοὺς ἔνδοξος τοῦ Κυρίου Ἀνάληψις, δι᾿ ἧς ἡ ἐδική μας φύσις τῷ Πατρὶ συνεκάθισεν, ἀκολουθεῖ ἁρμοδίως ἀπὸ τὸ ἄλλο μέρος ὕστερον ἀπὸ τὴν ἑορτὴν ταύτῃ τοῦ μάρτυρος. Καὶ ἂς μὴ νομίσῃ τινὰς ὅτι κατὰ τύχην ἠκολούθησε τοῦτο, τὸ νὰ ἔχει ἥ τοῦ Γεωργίου μνήμη ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος καὶ ἀπὸ τὸ ἄλλο, τὰς δύω μεγάλας ταύτας καὶ δεσποτικὰς ἑορτάς. Ὄχι ἀλλὰ ἐγὼ λέγω, ὅτι τοῦτο ἠκουλούθησε κατ᾿ οἰκονομίαν θεϊκήν, καὶ διὰ θείων πραγμάτων φενερὰν οἰκειότητα, δηλαδή, διὰ νὰ φανερώσῃ εἰς ἡμᾶς ὁ ὑπὸ τοῦ Γεωργίου μαρτυρηθεὶς Χριστός, τὴν ὑπερβολικὴν ἀγάπην ὁποῦ εἶχε πρὸς τὸν μαρτυρήσαντα τοῦτον Γεώργιον. Καὶ πῶς ὁ Γεώργιος, ὄχι μόνον μὲ τὸ δεσποτικὸν πάθος ἔγινεν ὅμοιος διὰ τοῦ μαρτυρίου του, ἀλλὰ καὶ μὲ τὸν καιρὸν καὶ τὰς ἡμέρας, κατὰ τὰς ὁποίας ὁ Κύριος ἔπαθε. Διά τι, καθὼς τό τοῦ Κυρίου πάθος καὶ ἡ Ἀνάστασις, ὑπερβαίνει ὅλας τὰς ἄλλας δεσποτικὰς ἑορτὰς καὶ καθ᾿ ἑαυτήν, καὶ διὰ τὸν καιρὸν τῆς Ἀνοίξεως. Τοιουτοτρόπῶς καὶ ἥ τοῦ Μάρτυρος Γεωργίου ἑορτή, ὑπερβαίνει τὰς ἄλλας ἑορτὰς τῶν τοῦ χρόνου Μαρτύρων. Διά τι καὶ αὐτὴ μόνη μετὰ τὴν ἁγίαν Ἀνάστασιν ἑορτάζεται εἰς τὸν καιρὸν τῆς λαμπροτάτης Ἀνοίξεως. Ἐπειδὴ λοιπὸν τόσον χαροποιὰ εἶναι τὰ ἀπὸ τὸ ἕνὰ μέρος καὶ ἄλλο εὑρισκόμενὰ σύνορα τῆς παρούσης τοῦ Μάρτυρος πανηγύρεως, ἄξιον εἶναι νὰ παραστήσωμεν καὶ τὸ κάλλος αὐτῆς καθ᾿ ἑαυτὸ καὶ τὴν λαμπρότητα. Κάλλος δὲ πανηγύρεως εἶναι, ἢ λόγος σωτηριώδης, ἢ ἔργον καὶ πρᾶξις ἔνθεος. Καὶ οἱ μὲν Ἕλληνες καὶ βάρβαροι οἱ τὰ εἴδωλα προσκυνοῦντες, χαρὰν ἑορτῆς ἐνόμιζον τὸ νὰ λατρεύουν μὲ κάθε ἀκαθαρσίαν καὶ ἀταξίαν τοὺς δαίμονας. Ἡμεῖς δέ, εἰς τοὺς ὁποίους ἐχαρίσθη ἡ διὰ τοῦ Σταυροῦ κατὰ τοῦ θανάτου νίκη, τὸ ἐναντίον πρέπει νὰ κάμνωμεν, καὶ νὰ καταισχύνωμεν τοὺς δαίμονας μὲ κάθε ἀρετὴν καὶ πρᾶξιν θεάρεστον. Διὰ τοῦτο καὶ τοὺς Χριστιανούς, κάθε μὲν ἡδονὴ ὡς αἰσχρὰ ἐμισήθη. Κάθε δὲ πόνος ἀρετῆς, καὶ ὁ ὑπὲρ τῆς εὐσεβείας θάνατος, ὡς γλυκὺς ἠγαπήθη. Διὰ τοῦτο ἡ πλάνη τῶν εἰδώλων ἔσβυσεν, καὶ τῶν μαρτύρων τὸ πλῆθος ἔλαμψε. Διὰ τοῦτο ἡ γῆ ἔγινε οὐρανὸς στολιζομένη ὡσὰν μὲ τὰ ἄστρα μὲ τοὺς Ἁγίους μάρτυρας, καὶ ἡ ἡμερονύκτιος ἑορτὴ τῆς τούτων ἀθλήσεως κρατεῖ ὅλην τὴν οἰκουμένην, τὴν τιμῶσαν τὰ Λείψανὰ των, καὶ τοὺς ἀγῶνας τούτων πανηγυρίζουσαν. Ἀγῶνας δὲ λέγω ἐκείνους τοὺς ὁποίους ὁ μὲν κοινὸς ἐχθρὸς τῶν ἀνθρώπων διάβολος ἐκίνησεν καὶ ἐσύστηκε φιλονεικώντας νὰ προσκυνηθῇ αὐτὸς ὡς Θεός, καὶ διὰ μέσου τῶ εἰδώλων νὰ λάβῃ εἰς τὸν ἑαυτόν του τὸ τοῦ Θεοῦ ἀκοινώνητον ὄνομα. Ὁ δὲ πάντων Θεὸς καὶ Σωτήρ, καὶ φιλάνθρωπος πολεμάρχος, ἐσυγχώρησε τούτους, θέλωντας νὰ δείξῃ κατὰ τοῦ διαβόλου νικητὰς τοὺς ἀνθρώπους ἵνα ἀπὸ ἐκείνους ὁποῦ ἐζήτει νὰ προσκυνῆται ὡσὰν θεός, ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἰδίους ὡσὰν νεκρὸς καταγελᾶται πατούμενος. Ὅθεν ἐπειδὴ τὸ σκότος τῆς εἰδωλολατρίας τῷ τότε καιρῷ ἐχύθη, ὄχι μόνον εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, ἀλλὰ σχεδὸν καὶ εἰς ὅλην τὴν ἀοίκητον. Καὶ ὅλοι ἀφ᾿ ἑαυτοῦ τῶν εἰς τὴν ἀσέβειαν ἔτρεχαν, καὶ τὸν ἀληθῆ Θεὸν ἀλησμονήσαντες, ὡς τυφλοὶ καὶ ἐσκοτισμένοι ἐπροτίμουν νὰ λατρεύουν τοὺς δαίμονας, καὶ νὰ στερεώνωνται εἰς τὴν πλάνην ἀπὸ τὰ φαντάσματα τῶν δαιμόνων ὡσὰν ἀπὸ θαύματα. Ταύτης δὲ τῆς πλάνης καὶ ἀσεβείας, ἐπειδὴ ἀρχηγοὶ καὶ σπουδασταὶ ἐχρημάτισαν ὁ τότε βασιλεὺς Διοκλητιανός, καὶ ὁ τούτου συγκάθεδρος Μαγνέντιος, καὶ οἱ τούτων στρατηγοὶ καὶ δορυφόροι καὶ ἄρχοντες, οἵτινες ὁρμήσαντες εἰς τὴν ἀσέβειαν ὡσὰν ἀγριόχοιροι ἄλογα, κατεγίνοντο ἐπιμελῶς εἰς τὰ κακά, καὶ τοὺς χριστιανοὺς κατεδίωκον. Καὶ ἐπειδὴ καθὼς λέγει ὁ Δαβίδ, δὲν ἦτον ἀνάνευσις εἰς τὸν θάνατόν τους ἀλλὰ ἔζων πολὺν καιρόν, εἰς τὸ φῶς τοῦ πυρὸς αὐτῶν πορευόμενοι, οὔτε ἦτον στερέωμα εἰς τὰς μάστιγάς των, μὲ τὸ νὰ ἐμακροθύμει ὁ Θεὸς διὰ νὰ δοκιμασθῶσιν οἱ δίκαιοι, καὶ διὰ νὰ μὴ γένῃ ἀνωφελὴς καὶ ἀστεφάνωτος ἡ του ἀνθρώπου φύσις, ἐὰν πρὸ τοῦ καιροῦ ἤθελαν ἐκριζωθοῦν ἀπὸ τὸ μέσον, ὁμοῦ μὲ τὸν σῖτον καὶ τὰ ζιζάνια.

Ταῦτα λέγω πάντα, ἐπειδὴ εἰς ἐκεῖνον τὸν καιρὸν ἠκολούθουν, τότε ἐφάνη ὡσὰν ἕνας ἡμεροφανὴς ἀστέρας, λαμπρύνων φαιδρῶς τὴν εὐσέβειαν, ὁ λαμπρὸς οὖτος καὶ περιβόητος μάρτυς Γεώργιος, τὸ γλυκὺ καὶ πρᾶγμα καὶ ὄνομα. Γεώργιος, ὁ δείξας σύμφωνον τὸ ἔργον μὲ τὸ ὄνομα, καὶ ἀντιστρόφως τὸ ὄνομα μὲ τὸ ἔργον. Γεώργιος, ὁ μιμησάμενος τὸν πατριάρχην ἐκεῖνον Ἰσαχάρ, καὶ ἐπιθυμήσας μὲ ἄκραν ἀγάπην τὸ καλὸν τῆς θεϊκῆς γεωργίας. Γεώργιος, ὁ ἀγαπήσας τὴν ἐπίπονον ἐργασίαν, καθὼς λέγει ὁ σοφὸς Σειράχ, καὶ ἀποδειχθεὶς γεωργία ἐκτισμένη ὑπὸ Ὑψίστου. Γεώργιος, ὁ κοπιάσας γεωργὸς ἀπὸ τὰ ἁπαλά του ὀνύχια, καὶ εἰς τὸν ἁρμόδιον καιρὸν ἀποδοὺς διὰ τοῦ μαρτυρίου εἰς τὸν δεσπότην τοῦ παντός, καρπὸν ἑκατονταπλάσιον. Γεώργιος, ὁ σχίσας τὰς γλυκείας αὔλακας τῆς εὐσεβείας μὲ τῆς ἀρετῆς του τὸ ἄροτρον, καὶ διὰ τοῦτο εὔθετος δειχθεὶς εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ὡς εἶπεν ὁ Κύριος. Γεώργιος, ὁ σπείρας μὲ δάκρυα, καὶ θερίσας μὲ ἀγαλλίασιν, ὡς ὁ Δαβὶδ ἀνεφώνησεν ὁ βαλῶν μὲ πένθος τὰ σπέρματα, καὶ μὲ χαρὰν συνάξας τὰ δράγματα. Ἡ εὐκολογεώργητος γή, ἡ πολλάκις πίνουσα τὴν εἰς αὐτὴν καταβαίνουσαν βροχὴν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὡς λέγει ὁ Παῦλος, καὶ βλαστάνουσαν βοτάνην γλυκεράν, εἰς ἐκείνους ὁποῦ μετὰ πίστεως τὴν θερίζουσι. Γεώργιος, τὸ εὐωδέστατον περιβόλι μέσα εἰς τὸ ὁποῖον τῆς εὐσεβείας τὰ ἄνθη πλουσίως ἐβλάστησαν, καὶ ἀπὸ τὸ ὁποῖον συνάζονται ὑπὸ τῶν νοητῶν μελισσίων τὰ γλυκέα κηρόμελα, τῶν ὁποίων ἡ γλυκύτης εἶναι ἴασις ψυχῆς, ὡς εἶπεν ὁ παροιμιαστής. Γεώργιος, τὸ εὔχρηστον δένδρον, τὸ πεφυτευμένον κοντὰ εἰς τοὺς ποταμοὺς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ πάντοτε χλοάζοντα ἔχον τὰ φύλλα, καὶ φέρον ὡρίμους τῆς ἀρετῆς τοὺς καρπούς, εἰς ψυχικὴν αὔξησιν ἐκείνων ὁποῦ τοὺς τρώγουσιν, ὡς λέγει ὁ ψαλμῳδός. Γεώργιος, τὸ καρποφόρον κλῆμα τῆς ἀληθινῆς ἀμπέλου, ὡς εἶπεν ὁ Κύριος, τοῦ ὁποίου γεωργὸς εἶναι ὁ πατὴρ ὁ οὐράνιος ὅς τις γεωργεῖ δι᾿ αὐτοῦ εἰς ἡμᾶς πνευματικὴν εὐφροσύνην, εἰς ἰατρείαν παθῶν καὶ ψυχῆς καὶ σώματος ἀνακαινισμόν. Γεώργιος, ἡ τῶν θείων ὑδάτων πηγή, ἀπὸ τὴν ὁποίαν ποτιζομένη κάθε ψυχὴ κεχερσωμένη, γεωργεῖται καὶ καρποφορεῖ πίστιν, ἐλπίδα καὶ ἀγάπην, τὴν τριπόθητον Τριάδαν τῶν θεολογικῶν ἀρετῶν. Γεώργιος, ὁ γεωργὸς τῶν θεϊκῶν νοημάτων, καὶ τοῦ Θεοῦ τὸ γεώργιον, εἰς τὸ ὁποῖον ἐγεωργήθη ἡ χάρις τῆς εὐσεβείας, καὶ τῶν θαυμάτων τὰ πλήθη.

Εἶπον δὲ ταῦτα περὶ τοῦ ὀνόματος τοῦ Γεωργίου, διατὶ καὶ αὐτὰ τὰ ὀνόματα τῶν Ἁγίων, φανερώνουσι τὴν τοῦ Θεοῦ χάριν, καὶ ἀρετὴν ὁποῦ εἶχον οἱ ταῦτα ὀνομαζόμενοι. Ἔτζι τὸ ὄνομα τοῦ Ἀβραάμ. Ἔτζι τὸ ὄνομα τῆς Σάρρας. Καὶ τοῦ Ἰσαάκ, καὶ Ἰακώβ, καὶ Μωϋσέως, καὶ ἄλλων πολλῶν, περιέχει τὰς ἀρετὰς τῶν ἐχόντων τὰ ὀνόματα ταῦτα, ὡς ἀπὸ τὴν Ἁγίαν Γραφὴν τὸ μανθάνομεν. Οὗτος λοιπὸν ὁ καὶ κατὰ τὸ ὄνομα καὶ κατὰ τὸ ἔργον Γεώργιος, ἐβλάστησεν τότε εἰς τὸν καιρὸν τῆς εἰδωλολατρείας, ὡς ῥόδον ἀνάμεσα εἰς τὰς ἀκάνθας, ὡς κρῖνον εὐωδιάζον τὴν εὐσέβειαν ἐν μέσῳ τοῦ βορβόρου ὡσὰν κυπαρίσσι, ἀνάμεσα εἰς τοὺς βάτους ὡσὰν ἐλαία κατάκαρπος μέσαν εἰς τὴν ἔρημον ὡσὰν φοῖνιξ γλυκαίνων μὲ τοὺς καρπούς του τὴν πικρίαν τῆς ἀσεβείας ὡς ὁλόφωτος σελήνη λάμπουσα εἰς τὴν νύκτα τῆς πλάνης ὡς φανὸς καταφωτίζων τοὺς εἰς τὸ πέλαγος τῆς ἀσεβείας εὑρισκομένους, καὶ ὁδηγῶν πρὸς λιμένα τῆς θεογνωσίας ὡς ἀστὴρ αὐγερινός, ἀστράπτων εἰς τὸ μέσον τῶν σκοτεινῶν νεφελῶν καὶ ὡσὰν ἥλιος ὁποῦ ἀκτινοβολεῖ μέσα εἰς σκότος βαθύτατον. Ἐὰν δὲ ζητῇς ἀγαπητέ, νὰ μάθῃς, καὶ ποία ἐστάθη ἡ πνευματικὴ τοῦ Γεωργίου συγγένεια, ἰδοὺ αὐτὰ τὰ πράγματα κηρύττουσιν, ὅτι αὐτὸς ἦτον τέκνον, καὶ υἱὸς Θεοῦ, καὶ κληρονόμος τῆς οὐρανίου καὶ ἄνω Ἱερουσαλὴμ τῆς ἐλευθέρας, λέγει γὰρ ὁ εὐαγγελιστὴς καὶ παρθένος Ἰωάννης, ὅτι ὅσοι ἔλαβον αὐτὸν (τὸν Λόγον τοῦ Θεοῦ) ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν τέκνὰ Θεοῦ γένεσθε τοῖς πιστεύουσιν εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ. Ἐὰν δὲ ποθῇς νὰ μάθῃς καὶ ποία ἐστάθη ἡ ἐπίγειος καὶ σαρκικὴ τοῦ Γεωργίου πατρίς, καὶ συγγένεια, ἤξευρε ὅτι αὐτὴ ἦτον ἡ χώρα τῆς Καππαδοκίας, ἀνάτροφος του δέ, ἡ χώρα τῆς παλαιστίνης. Χριστιανὸς ἀπὸ τοὺς προγόνους του, νέος μὲν κατὰ τὴν ἡλικίαν, γέρων δὲ κατὰ τὴν σοφίαν εὐθὺς εἰς τὴν καρδίαν· καὶ κατὰ τῆς ἀσεβείας πνέων μάρτυς τῆς εὐσεβείας. Παιδιόθεν προκόψας εἰς τοὺς πολιτικοὺς ἀγῶνας, καὶ ἀκριβῶς ἀσκήσας τὴν εἰς τοὺς πολέμους ἀνδρείαν τόσον, ὁποῦ ἔγινε καὶ τριβοῦνος στρατιωτικοῦ τάγματος, καὶ πρεπόντων τὸ ἀξίωμα τοῦτο ἐκυβέρνησε, καὶ εἰς πολλοὺς πολέμους πολλαῖς φοραῖς ἐνίκησεν. Ὅθεν ἀφοῦ ἀπόκτησεν εἰς τὸν ἑαυτόν του τὴν τῶν πολέμων ἐμπειρίαν, ὀρεγόμενος νὰ λάβῃ ἀξίωμα μεγαλύτερον, μεγαλύτερον καὶ λαμβάνει. Διὰ τὸ πέρνωντας μαζί του, τὰ ἐκ τῆς γονικῆς του κληρονομίας ἄσπρα, ἐπῆγεν εἰς τὸν τότε βασιλέα Διοκλητιανόν, καὶ παθαίνει ἕνα παρόμοιον συμβεβηκὸς μὲ τὸν Σαοὺλ τὸν υἱὸν τοῦ Κίς. Ἐπειδὴ καθῶς ἐκεῖνος ζητώντας τὰ γαϊδούρια τοῦ πατρός του, εὑρῆκεν βασιλείαν ἐπίγειον. Ἔτζι καὶ ὁ μέγας Γεώργιος ζητώντας ἀξία κοσμικήν, βασιλείαν οὐράνιον ἔτυχε, καὶ εὑρῆκε μεγαλύτερον ἀπὸ τὸ καθ᾿ αὐτὸν ἔργον τὸ πάρεργο, διότι πηγαίνωντας εἰς τὸν βασιλέα, καὶ βλέπωντας, τὸν μὲν Θεὸν νὰ ὑβρίζεται, τοὺς δὲ δαίμονας νὰ λατρεύωνται, δὲν ὑπέφερε τοῦτο ὁ ζηλωτὴς τῆς εὐσεβείας ἀλλὰ ἐνθυμηθεὶς τὸν προφήτην Δαβὶδ ὁποῦ λέγει εἶδον ἀσυνετοῦντες καὶ ἐξητηκόμην. Καὶ ἐξέτηξε μὲ ὁ ζῆλος σου ὅτι ἐπελάθοντο τῶν λόγων σου οἱ ἐχθροί μου. Συλλογισθεὶς δὲ καὶ τὰ λόγια τοῦ Κυρίου ἤγουν πᾶς ὅστις ὁμολογήσει με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Ταῦτα λέγω στοχασθεὶς ἄνὰψεν ἀπὸ τὸν θεῖον ζήλον, καὶ ἀκόνισεν τὸν λογισμόν του ὡσὰν σαΐταν· διὸ καὶ ἐσπούδασε νὰ κερδίσῃ τὴν ῥηθεῖσαν τοῦ Κυρίου ὑπόσχεσιν, καὶ νὰ ἀποκτήσῃ ὁμολογητὴν του τὸν ἴδιον Θεόν, διὰ τῆς καλῆς του ὁμολογίας διὰ μὴ γένῃ ὅμως ἐμπόδιον εἰς αὐτὸν ὁποῦ ἔμελλε νὰ περάσῃ ἀπὸ τὴν στενὴν πόρτα τοῦ μαρτυρίου, τὰ ἄσπρα ὁποῦ εἶχε μαζὶ του. Καὶ πρὸς τούτοις διὰ νὰ κατασκευάσῃ μὲ τὴν ἐλεημοσύνην ἀνδρειότερον τὸ μαρτύριον του. Ἀπεφάσισε νὰ πληρώσῃ τὴν Δεσποτικὴν ἐντολήν, τὴν ὁποίαν ὁ τοῦ μαρτυρικοῦ του ἀγῶνος ἀθλοθέτης καὶ Κύριος, πρὸς τὸν πλούσιον ἐκεῖνον νεανίσκον ἐφθέξατο, εἰπὼν εἰ θέλεις τέλειος εἶναι, πώλησον τὰ ὑπάρχοντά σου, καὶ δὸς πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανοῖς, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι. Ὅθεν τὴν ἐντολὴν αὐτὴν ὁποῦ ὁ πρότερος ἐκεῖνος νεανίσκος ἀπὸ τὴν ῥᾳθυμίαν του δὲν ἐφύλαξεν, ταύτην, ὁ δεύτερος αὐτὸς νεανίσκος Γεώργιος μὲ προθυμία ἐπλήρωσεν, ἀποβαλὼν μὲν τῶν ἄσπρων τὸν ὄγκον, καὶ διαμοιράσας ταῦτα εἰς τοὺς πτωχούς. Διὰ μέσου δὲ τῶν πτωχῶν, ἀγοράσας τὸν ἀτίμητον μαραγαρίτην τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, καὶ εἰς αὐτὴν προετοιμάσας διὰ κληρονομίαν του, τὸν ἀσύλητον θησαυρὸν τῆς μακαριότητος. Καὶ ἐκεῖ εἰς τὸν θησαυρόν του προσηλώσας τὴν μαρτυρικήν του καρδίαν, ὡς εἶπεν ὁ Κύριος ὅπου ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν. Μὲ τοιοῦτον λοιπὸν τρόπον προθανατώσας τὸν διάβολον, τὸν τῆς ψυχοφθόρου πλεονεξίας διδάσκαλον, καὶ τὸν κατ᾿ αὐτοῦ πρῶτον ἀρπάσας τῆς νίκης στέφανον, καὶ τοῦτον φορέσας νοητῶς ἐπὶ τῆς κεφαλῆς του, διὰ νὰ ἔχῃ τοῦτον ἐφόδιον καὶ σημεῖον νίκης μεγαλυτέρας, καὶ στηρίξας τὸν ἑαυτόν του μὲ τὰς εὐχὰς τῶν πτωχῶν, καὶ πιστεύσας εἰς αὐτάς, ὅτι ἔχει νὰ προσθέσῃ νίκην ἐπάνω εἰς τὴν νίκην. Ἔτζι ὡς λέων ἄφοβος ἀσήκωσεν τὸν Σταυρόν του, καὶ πρὸς τὸν πόλεμον τὸ κατὰ τῆς ἀσεβείας ὥρμησεν, ἤξευρε γὰρ καλῶς, ὡς σοφὸς ὁποῦ ἦτον, ὅτι μὲ τὰς ἐλεημοσύνας καὶ πίστεις ἀποκαθαίρονται αἱ ἁμαρτίαι, ὡς λέγει ὁ Παροιμιαστής. Αἱ ὁποῖαι γίνονται τῆς νίκης ἐμπόδια. Καὶ ὅτι ἡ ἐλεημοσύνη ἐκ θανάτου λυτρώνει τὸν ἄνθρωπον κατὰ τὸν Τωβίτ. Καὶ ὅτι περισσότερον ἀπὸ τὴν ἀσπίδα καὶ τὸ σκουτάρι, καὶ ἀπὸ κάθε δυνατὸν κοντάρι, αὐτὴ πολεμεῖ ἐναντίον τῶν ἐχθρῶν, ὡς λέγει ὁ Σειρὰχ σύγκλεισον ἐλεημοσύνην ἐν τοῖς ταμείοις σου, καὶ αὕτη ἐξελεῖται σε ἐκ πάσης κακώσεως, ὑπὲρ ἀσπίδα κράτους, καὶ ὑπὲρ δόρυ ἀλκῆς κατέναντι ἐχθροῦ πολεμήσει ὑπὲρ σοῦ.

Διὰ τοῦτο καὶ ὁ μέγας Γεώργιος ἐπειδὴ παλαιστὴς ἔμελλε νὰ γένῃ, μὲ τὴν ἐλεημοσύνην ἀλήφθη πρῶτον, καθὼς μὲ τὸ ἐλαιον ἀλείφονται πρότερον καὶ οἱ παλαισταί. Καὶ θαρσαλέως ἐξελθὼν εἰς τὸ πολεμικὸν στάδιον, δὲν ἐφόρεσε καμίαν ἀρματοσίαν ὑλικήν, ἀλλὰ τήν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὴν ὁποίαν ὁ Παῦλος ἐδίδαξε. Διά τι καὶ αὐτὸς ἔζωσε μὲν τὴν ζώνη του μὲ τὴν ἀλήθειαν. Ἐνεδύθη δὲ τὸ σιδηροπουκάμισον τῆς δικαιοσύνης, καὶ ὑπόδεσε τοὺς πόδας του μὲ τὴν ἑτοιμασίαν τοῦ Εὐαγγελίου τῆς εἰρήνης. Καὶ ἐφόρεσεν εἰς τὴν κεφαλὴν τὴν περικεφαλαίαν τοῦ σωτηρίου. Καὶ ἐπάνω εἰς ὅλα ἀναλαβὼν τὸ σκουτάριον τῆς πίστεως, τὸ ὁποῖον σβύνει ὅλας τὰς πυρωμένας σαίτας τοῦ διαβόλου, καὶ πιάσας τὴν μάχαιραν τοῦ πνεύματος, ἡ ὁποία εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, μὲ ὅλην αὐτὴν τὴν πνευματικὴν ἀρματοσίαν ἀρματώθη, καὶ ἐπερίφραξε τὸν ἑαυτόν του. Ἐπειδὴ δὲν εἶχε νὰ πολεμήσῃ μὲ αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ μὲ τὰς ἀρχὰς καὶ ἐξουσίας, καὶ μὲ τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους δαίμονας, καὶ μὲ τὰ πνεύματα τῆς πονηρίας, ὡς λέγει ὁ Παῦλος. Διὰ τοῦτο καὶ τὰ πνευματικὰ αὐτὰ ἄρματα πνευματικῶς ἀρματωθείς, ἐφώναζε σχεδὸν τὸ Ἀποστολικὸν ἐκεῖνο λόγιον, τὰ ὅπλα ἡμῶν οὐ σαρκικά, ἀλλὰ δυνατὰ τῷ Θεῷ πρὸς καθαίρεσιν ὀχυρωμάτων. Καὶ ἔτζι ἐπικαλεσθεὶς εἰς βοήθειαν του τὸν ἄνωθεν ἀγωνοθέτην Κύριον, καὶ τὸν κατὰ φύσιν θυμὸν κινήσας, καὶ τὸν τοῦ Ἡλιοῦ ζῆλον ἀναλαβών, ὥρμησεν ἐναντίον τῆς ἀδικίας διὰ τῶν ὅπλων τῆς δικαιοσύνης τῶν δεξιῶν καὶ ἀριστερῶν. Εὑρὼν δὲ τοὺς τότε βασιλεῖς κατὰ τὸ ὄνομα μόνον, βασιλευομένους δὲ πραγματικῶς ὑπὸ τῆς πλάνης, οἵτινες κακῶς ἐμεταχειρίζοντο τὴν βασιλείαν, ἐναντίον τοῦ Θεοῦ Τοῦ ταύτῃ χαρισαμένου εἰς αὐτούς, καὶ εἴδη διαφόρων βασανιστηρίων ὀργάνων ἐπρόθετταν δημοσίᾳ, ὄχι ἐναντίων τῶν ἀδίκων, ἀλλὰ ἐναντίον τῶν εὐσεβῶν χριστιανῶν, καὶ πρὸς τούτοις, ἔχοντες τριγύρω των κάθε ἔθνος καὶ φυλὴν ἀρματωμένην, κηρύττοντες ἐφοβέριζων, ὅτι ὁποῖος ἤθελεν ὀναμάση Χριστόν, ἔχει νὰ παιδευθῇ καὶ νὰ ἀποθάνῃ μὲ τὰ τοιαῦτα βασανιστήρια. Ταῦτα λέγω πάντα θεωρήσας ὁ μέγας Γεώργιος, ἄναψεν ἀπὸ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον καὶ ἐτρόμησεν οἱ νεφροὶ αὐτοῦ, καὶ ἀνήνεγκε θυμὸν κατὰ κρῖμα. Καθώς ποτε ἐτρόμησαν οἱ νεφροὶ Ματαθίου ἐκείνου τοῦ ἀνδρειοτάτου Μακκαβαίου, ὡς εἶναι γεγραμμένον. Ὅθεν βρυχήσας ὡς Λέων δυνατός, καὶ μὲ βλοσυρὸν ὀμμάτι ἱδὼν τὸν βασιλέα, καὶ τὸν φοβερισμὸν τοῦ καταφρονήσας, ἐπήδησεν εἰς τὸ μέσον, ὀνομάζωντας τὸν ἑαυτόν του παῤῥησίᾳ χριστιανόν, καὶ φανερῶς κηρύττων τὴν τῆς εὐσεβείας εὐγένειαν. Ὦ ψυχὴ ἀληθῶς θεοφόρος, καὶ νικημένη ἀπὸ τὸν ἔνθεον ἔρωτα! ὦ μακαρία φωνή, τὴν ὁποίαν ὁ φερώνυμος τοῦ Χριστοῦ Γεώργιος πρὸ πολλῶν χρόνων γεωργήσας καλῶς μέσα εἰς τὴν καρδίαν του, εἰς καιρὸν ἁρμόδιον τελείαν εἰς τὸν δεσπότην ἀπέδωκε, ταύτην τὴν φωνήν, ὁ μὲν ἀέρας δεξάμενος, ἡγιάσθη, οἱ δὲ ἄγγελοι οὐρανόθεν ἐπαινέσαν, οἱ ἀρχάγγελοι εὐφήμησαν, καὶ ὅλαι αἱ τάξεις τῶν οὐρανίων δυνάμεων ὑπερεθαύμασαν. Ὁ δὲ πάντων Θεὸς καὶ δεσπότης ἀποδεξάμενος, ἔκρινε δίκαιον νὰ δώσῃ τὴν θεϊκὴν του βοήθειαν εἰς τὴν προθυμίαν τοῦ ἐδικοῦ του Μάρτυρος. Καὶ ἡτοίμασε νὰ χαρίσῃ εἰς αὐτόν, τὸν τῆς νίκης ἀμάραντον στέφανον. Ταύτην τὴν φωνὴ καὶ αὐτοὶ οἱ ἀσεβεῖς ἀξεπλάγησαν, οἱ δὲ τούτων στρατηγὸς διάβολος ταύτην ἀκούσας, πληγὴν θανατηφόρον ἐδέξατο. Ἐστέκετο λοιπὸν ὁ γενναῖος τοῦ Χριστοῦ ἀθλητὴς Γεώργιος, τὸν μὲν Χριστὸν ὁμολογῶν Θεόν, μὲ λαμπρὰν καὶ δυνατὴν φωνὴν τοὺς δὲ ὑπ᾿ αὐτῶν προσκυνουμένους θεούς, ὀνομάζων δαίμονας, καὶ τοὺς αὐτοὺς προσκυνοῦντας, καλῶς πλανομένους καὶ μεθυσμένους, καὶ αἰσχρολογοῦντας περισσότερον, παρὰ ὁμολογοῦντας Θεόν. Ἐστέκετο ἐπιστομίζων τοὺς βλασφημοῦντας, καὶ πάντας παρακινῶν εἰς μετάνοιαν, καὶ εἰς τὴν τοῦ μόνου ἀληθινοῦ Θεοῦ ἐπίγνωσιν, καὶ τέλος πάντων, ὁ Γεώργιος ἐστέκετο φωνάζων ἐκείνῳ τὸ προφητικὸν λόγιον τοῦ Ἱερεμίου θεοὶ οἱ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν οὐκ ἐποίησαν ἀπολέσθωσαν. Ταῦτα ἀκούσαντες οἱ τῶν εἰδώλων προσκυνηταί, κάθε εἶδος δολιότητος ἐμηχανεύθησαν, τὸν τοῦ Χριστοῦ ἀθλητὴν δοκιμάζοντες, καὶ τί δὲν ἔλεγον οἱ μιαροί; ἢ τί δὲν μετεχειρίζοντο; πότε μέν, μὲ κολακείας, ὡσὰν μὲ λάδι, τοὺς λόγους αὐτῶν ἁπαλύνον ποτὲ δέ, μὲ γυμνὰς τὰς σαΐτας των φοβερισμόν τους, τὸν Γεώργιον ἐτόξευον. Καὶ ἄλλο τε μέν, καθ᾿ ὑπόκρισιν ἐπαινοῦν τὴν τοῦ Γεωργίου σύνεσιν καὶ εὐγένειαν, καὶ τὴν εἰς τοὺς πολέμους ἀνδρείαν του. Ἄλλοτε δέ, ἐσυμπόνουν τὴν νεότητα του, καὶ τὸν ἐσυμβούλευον νὰ μὴ προκρίνῃ ἀνόητα, ἀντὶ τῆς γλυκείας ταύτης ζωῆς, τὸ ἄωρον θάνατον. Καὶ πρῶτον μὲν ἐπρότεινον, ὅτι ἔχουν νὰ τῷ δώσουν πλῆθος ἄσπρων, καὶ ἀξιωμάτων μεγάλων χαρίσματα, ὕστερον δὲ καὶ τὰ εἴδη τῶν βασάνων καὶ τιμωριῶν προτείνοντες, τὸν ἐφοβέριζον ὅτι μὲ ὅλα αὐτὰ ἔχει νὰ λάβῃ μακρὸν καὶ ὀδυνηρότατον θάνατον, ἐὰν δὲν δείξῃ εὐπείθειαν εἰς τοὺς λόγους των. Ὁ δὲ στεῤῥὸς καὶ ἄφοβος τοῦ Χριστοῦ στρατιώτης, ἐνθυμούμενος τὸ λόγιον ἐκεῖνο τῶν ἱερῶν Ἀποστόλων τὸ λέγον, πειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ μᾶλλον, ἢ ἀνθρώποις. Καὶ πληροφορημένος ὤντας, ὅτι ἄλλο πρᾶγμα δὲν εἶναι δυνατώτερον ἀπὸ τὴν πρὸς Θεὸν ὑπακοήν, καὶ εὐπείθειαν, δὲν ἐμετασάλευσε τελείως τὸν λογισμόν του, οὔτε ἐφωβήθη τὰς ἀπειλὰς τῶν ἀπίστων. Ἀλλὰ τὰς μὲν ὑποκριτικὰς κολακείας των, μὲ αὐστηρὰς ὕβρεις ἤλεγχε καὶ ἀπεστρέφετο. Τὰς δὲ δολεράς των ὑποσχέσεις κατεφρόνει καὶ ἔπτυε τὰς ἀσεβεῖς συμβουλάς των, ὡς φαρμάκι θανατηφόρον ἐμίσει, καὶ τοὺς φοβερισμούς των ἐγέλα καὶ ἐπερίπαιζε, μὲ τὸ νὰ ἦτον προετοιμασμένος νὰ πάθῃ διὰ τὸν Χριστὸν κάθε βάσανον. Καὶ ὄχι μόνον τοῦτο, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἐπαρακίνει νὰ τὸν δοκιμάσουν, καὶ διὰ τῆς δοκιμῆς νὰ πληροφορηθοῦν τοὺς λόγους του. Καὶ τώρα μὲν ἐφώναζε τὸν ἐνθουσιαστικὸν ἐκεῖνον λόγον τοῦ Θεοφόρου Ἰγνατίου ὁ ἐμὸς ἔρως ἐσταύρωται. Ἤτοι ἡ ἀγάπη μου ἐσταυρώθη, ἥτις εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, τώρα δὲ ἔλεγε τὰ ἐρωτικὰ ἐκεῖνα τοῦ ἀποστόλου Παύλου λόγια τὶς μὲ χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ; θλῖψις; ἢ σενοχωρία; ἢ διωγμός; ἢ λιμός; ἢ γυμνότης; ἢ κίνδυνος; ἢ μάχαιρα; πέπεισμαι γὰρ ὅτι οὔτε θάνατος, οὔτε ζωή, οὔτε ἄγγελοι, οὔτε ἀρχαί, οὔτε ἐξουσίαι, οὔτε δυνάμεις, οὔτε ἐνεστῶτα, οὔτε μέλλοντα, οὔτε τις κτίσις ἑτέρα, δυνήσεται μὲ χωρῖσαι ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ ἐμοὶ γὰρ τὸ ζῆν Χριστός, καὶ τὸ ἀποθανεῖν κέρδος. Οὐ μόνον δὲ μὲ λόγους ψιλοὺς ἐμάχετο τοὺς ἀπίστους ὁ Ἅγιος, ἀλλὰ καὶ μὲ αὐτὰ τὰ ἔργα σοφῶς καὶ ἀνδρείως τοὺς ἐπολέμει, ὡσὰν ἕνας ἀγωνιστὴς δυνατὸς καὶ ἀνίκητος. Ἐπειδὴ τὰς πληγὰς καὶ βάσανα μὲ τὰ ὁποῖα ἐκείνοι τὸν ἐβασάνιζον, αὐτὸς ὑπομένωντας γενναίως, ἔπασχε μὲν κατὰ τὸ σῶμα, κατὰ δὲ τὴν ψυχήν τους ἐβασάνιζε. Διὰ τί, καθὼς ἐκεῖνοι ἐπλήγωναν τὸν Γεώργιον, ἔτζι καὶ ὁ Γεώργιος μὲ τὴν ὑπομονὴν του καὶ καρτερίαν ἐνίκα τοὺς τοῦτον πληγώνοντας, εἰς τρόπον ὁποῦ ἐκεῖνοι ἐβασανίζοντο περισσότερον, ἐπειδὴ δὲν ἐδύνοντο νὰ νικήσουν τὴν γνώμην του, παρὰ ὁποῦ ὁ Μάρτυς ἐβασανίζετο.

Ὅθεν προστάζουν νὰ κτυπηθῇ μὲ σιδηροῦν κοντάρι ὁ Ἅγιος. Ἀλλὰ ὁ σίδηρος τοῦ κονταρίου, ὡσὰν νὰ ἦτον μολύβι, ἐγύρισεν ὀπίσω ἐλέγχων τὴν ἀγνωσίαν τους. Ἀποτυχόντες δὲ τούτου, εὑρίσκουν ἄλλην τιμωρίαν διὰ νὰ τιμωρίσουν τὸ μάρτυρα. Καὶ βάλουσιν ἐπάνω τῆς κοιλίας του μίαν πέτραν μεγαλωτάτην, καὶ εἰς τὸ ξύλον τοὺς πόδας του ἀσφαλίζουσιν. Ἀφ᾿ οὗ δὲ μὲ ἄλλας πολλὰς καὶ δεινὰς τιμωρίας ἐπαίδευσαν τὸν Ἅγιον, τέλος πάντων, ὅταν ἦτον σχεδὸν ἀποκαμωμένος, τὸν τιμωροῦν μὲ τὴν σκληροτέραν βάσανον, διά τι βάλλοντες τὸν Μάρτυρα ἐπάνω εἰς τροχόν, ὁποῦ εἶχε πηγμένα πανταχόθεν μαχαίρια, ἐνόμιζον μὲ τὴν τιμωρίαν ταύτην νὰ νικήσουν τοῦ γενναίου τὴν ἔνστασιν. Εἰς τοῦτον λοιπὸν τὸν τροχόν, ἐσφίγγετο μὲν ἡ μέση τοῦ Ἁγίου, καὶ σχεδὸν ὡσὰν τοῦ σκορπίου ἐγίνετο, μὲ τὴν ἐναντίαν δὲ κίνησιν τοῦ τροχοῦ, ἐστενοχωρεῖτο ἡ ἀναπνοή του καὶ τὰ μὲν ἄρθρα καὶ μέλῃ τοῦ σώματος του εὔγεναν ἀπὸ τὸν τόπόν τους, αἱ σάρκες του δὲ κατεκόπτοντο ἀπὸ τὰ τριγύρω ὄντα μαχαίρια, ἀκολούθως δὲ καὶ τὰ αἵματα ἔτρεχον ποταμηδόν, καὶ τὸ ἔδαφος ἐκοκκίνιζεν, εἰς τρόπον ὁποῦ νομίσαντες οἱ ἀσεβεῖς ὅτι ἐνεκρώθη τελείως, τὸν ἀφῆκαν οὕτως ἐπάνω τοῦ τροχοῦ, καὶ μὲ φωνὰς εὐχαρίστουν τοὺς θεοὺς των καὶ δαίμονας ἀλλὰ περισσότερον ἐντράπησαν, ἀφοῦ εἶδον μετὰ ὀλίγην ὥρα σῶον καὶ ὑγιῆ, τὸν ὑπ᾿ αὐτῶν ὡς νεκρὸν λογιζόμενον. Ὁ γὰρ Χριστός, ὁ ἀληθινὸς Θεὸς καὶ Σωτὴρ ἡ ζωὴ τῶν ἁπάντων ἐλύτρωσεν ἀπὸ τὸν τροχὸν τὸν γενναῖον τοῦ ἀθλητήν. Ἰάτρευσε τὰς πληγάς του, καὶ τοὺς φυλάττοντας αὐτὸν στρατιώτας, ἐφόβισε καὶ ἐδίωξεν. Ὅθεν ὁ Γεώργιος ἀγαπῶντας νὰ πάθῃ περισσότερα βάσανα, δρομαῖος πάλιν εἰς τοὺς ἀσεβεῖς ἐπαῤῥησιάζετο, μὲ λόγια καὶ μὲ ἔργα κηρύτων τοῦ Χριστοῦ τὴν ἀνίκητον δύναμιν, ἐπειδὴ τῇ ἀληθείᾳ ἦτον νὰ ἴδῃ τινὰς θέαμα φοβερὸν ὁμοῦ καὶ παράδοξον. Τὸ ὁποῖον καὶ τοὺς πιστοὺς ἐστήριζεν εἰς τὴν πιστὴν τοῦ Χριστοῦ περισσότερον, καὶ τῶν ἀπίστων τὰ στόματα ἔφραζε. Βλέποντες λοιπὸν οἱ πεπλανημένοι τὸν Ἅγιον ὑγιῆ, ἐξεπλάγησαν μὲν εἰς τὸ ἐνέλπιστον αὐτὸ θέαμα, καὶ ἐπληροφοροῦντο, ὅτι ἄλλος δὲν εἶναι εἰ μὴ ὁ πρῴην λογιζόμενος. Ἀντὶ ὅμως νὰ μετανοήσουν, καὶ νὰ ἀφήσουν τὴν πλάνην τους, αὐτοὶ μὲ χειρότερα βάσανα τὸν ἀθλητὴν τῆς ἀληθείας ἐπαίδευον, καταχώσαντες αὐτὸν ὡς μαργαρίτην πολύτιμον, μέσα εἰς ἐξάπτουσαν ἄσβεστον. Καὶ ἐδὼ κατὰ ἀλήθειαν, ἄπιστον φαίνεται εἰς τοὺς πολλοὺς διὰ τὴν ὑπερβολήν, τὸ θαυμάσιον ὁποῦ ἠκολούθησε. Πῶς γὰρ τὸ φυσικῶς ὦν εὐκολόφθαρτον σῶμα μέσα εἰς τοιοῦτον λαῦρον, καὶ καυστικὸν τῆς ἀσβέστου βρασμόν, κὰν εἰς ὀλίγον διέμεινε; πῶς δὲ καὶ αὐταῖς ἡ λεπτοτάταις τρίχες τοῦ σώματος, ἔμειναν παντελῶς ἀπυρίκαυσταις; ἢ πῶς τὸ ζῷον ὁποῦ μὲ τὴν ἀναπνοὴν τοῦ λεπτοῦ ἀέρος ἔχει τὴν φυσικήν του ζωήν, ἐκρύβη μὲν μέσα εἰς τὴν παχεῖαν καὶ κολλητικὴν ὕλην τῆς ἀσβέστου, καὶ ἐστερήθη ἀπὸ τὴν ἀναπνοήν, δὲν ἐστερήθη δὲ καὶ ἀπὸ τὴν ζωήν; ἐὰν ὅμως εἰς τοῦτο τινὰς ἀπορῇ καὶ διστάζη, ἂς ἐνθυμηθῇ, πὼς ὁ προφήτης Ἰωνᾶς διαμείνας μέσα εἰς τὴν θερμοτάτην κοιλίαν τοῦ κήτους τρεῖς ὁλοκλήρους ἡμέρας καὶ νύκτας, ἐξεράσθη ὁλόκληρος; πῶς ὁ Ἱερεμίας εἰς τὸν λάκκον τοῦ βορβόρου καταχωθείς, ἀβλαβὴς ἐφυλάχθη; πῶς δὲ καὶ οἱ τρεῖς παῖδες εἰς τὸ μέσον τῆς καιομένης καμίνου λεπτὸν ἀναπνέοντες ἀέρα, ἀβλαβεῖς ἐφυλάχθησεν; καὶ τὰ μὲν δεσμὰ κατεκάησαν, ἡ δὲ τρίχες τούτων ἀκαύσταις ἔμειναν; ταῦτα καὶ ἄλλα παρόμοια θαύματα, ὅσα ὁ μεγελόδοξος εἰργάσατο Κύριος εἰς κάθε γενεὰν διὰ τῶν δούλων καὶ φίλων του, ὁποῖος συλλογισθῆ, θέλει ὁμολογήσῃ καὶ τὸ εἰς τὸν Γεώργιον τοῦτο θαῦμα ὡς ἀναμφίβολον, καὶ πιστεύσας θέλει εἰπῇ τὸ τοῦ Δαβὶδ ὄντως θαυμαστὸς ὁ Θεὸς ἐν τοῖς Ἁγίοις αὐτοῦ. Καὶ αὕτη ἡ ἀλλοίωσις τῆς δεξιᾶς τοῦ ὑψίστου. Ἡ τοῦ Θεοῦ γὰρ θέλησις, φύσις εἰς τὰ κτίσματα γίνεται.

Ἀλλὰ ὁ χρόνος δὲν θέλει μὲ φθάσει, ἢ μᾶλλον εἰπεῖν, ὁ λόγος μου δὲν θέλει ἀρκέσει διὰ τὴν ἀμάθειάν μου, χωριστὰ χωριστὰ ἐὰν θελήσω νὰ ἀπαριθμῶ, καὶ τὸ εἶδος, καὶ τὸ σχῆμα, καὶ τὸν ὀδυνηρότατον καὶ ἀνυπόφορον πόνον τῆς κάθε βασάνου, μὲ τὴν ὁποίαν οἱ αἱμοβόροι ἐκεῖνοι κύνες τὸν Ἅγιον ἐτιμώρισαν, τόσον παῤῥησίᾳ καὶ φανερὰ εἰς τὸ θέατρον ὅσον καὶ κρυφά, μέσα εἰς τὰς φυλακὰς καὶ τὰ δεσμωτήρια, ἀλλ᾿ οὔτε ἠμπορῶ διὰ λόγου νὰ παραστήσω τόσον τὴν ἀπάνθρωπον σκληρότητα καὶ θηριωδίαν τῶν τυραννούντων τὸν ἀθλητήν, ὅσον καὶ τοῦ ἀθλητοῦ τὸ καρτερικὸν ἐν ταῖς βασάνοις ταύταις καὶ μεγαλόψυχον. Καὶ πῶς εἰς κάθε βάσανον ὁποῦ ἐλάμβανεν, ἐπληροῦτο ἀληθῶς εἰς αὐτὸν ἐκεῖνο τὸ ἀποστολικὸν λόγιον, ὡς ἀποθνῄσκοντες, καὶ ἰδοὺ ζῶμεν ἀλλ᾿ οὔτε δύναμαι νὰ φανερώσω καθὼς πρέπει τὰς νυκτερινὰς καὶ ἡμερινὰς τοῦ Μάρτυρος προσευχάς, μὲ τὰς ὁποίας ἱκέτευε μὲν καὶ παρεκάλει τὸν Θεόν, διὰ νὰ τοῦ βοηθήσῃ εἰς τὰ μέλλοντα βάσανα, εὐχαρίστει δὲ αὐτὸν διὰ τὴν εἰς τὰ ἀπερασμένα δύναμιν αὐτοῦ καὶ βήθειαν. Ποῖος δὲ κάλαμος νὰ περιγράψῃ τὴν τῶν εἰδώλων ἀθρόαν συντριβήν, καὶ αὐτῶν τῶν δαιμόνων τὴν θρηνώδη φωνήν; μὲ τὴν ὁποία φανερῶς ἐκήρυττον, ὅτι αὐτοὶ δὲν εἶναι θεοί, εἰς αἰσχύνῃ τῶν αὐτοὺς προσκυνούντων καὶ ὄνειδος. Τίς νὰ διηγηθῇ λεπτομερῶς τὰς διαλέξεις καὶ ἐρωταποκρίσεις ὁποῦ ἔγιναν τόσον ἀπὸ τὸ μέρος τῶν τυράννων, ὅσον καὶ ἀπὸ τὸ μέρος τοῦ Μάρτυρος, καὶ τὸ ἦθος τούτων καὶ σχῆμα, καὶ ἔννοιαν; καὶ πρὸς τούτοις τίς νὰ ἀπαριθμῇ τὰς ἐν νυκτὶ καὶ ἡμέρας γενομένας εἰς τὸν Μάρτυρα θεϊκὰς ἐμφανείας καὶ ἐπισκέψεις, ἢ μᾶλλον εἰπεῖν κατὰ τὸν Δαβίδ, τὰς βοηθείας καὶ παρακλήσεις καὶ ἰατρείας, αἱ ὁποῖαι ἔγιναν παρὰ τοῦ Χριστοῦ εἰς αὐτόν, εἰς πληρωμὴν τῆς ὑπομονῆς του; διὰ μέσου τῶν ὁποίων, ἀλησμόνα μὲν τὰς ἀπερασμένας παιδείας, ἐδυναμώνετο δὲ εἰς τὸ νὰ ὑποφέρῃ τὰ μάλλοντα παιδευτήρια, ὡσὰν νὰ εἶχε σῶμα ὄχι πήλινον, ἀλλὰ ἀδαμάντινον. Διὰ τοῦτο, ὁποῖος ἀγαπᾷ νὰ μάθῃ ταῦτα ἀκριβείας, ἂς ἀναγνώςῃ τὸ μαρτύριο τοῦ Ἁγίου, καὶ θέλει ἀπολαύσει τὸ ποθούμενον. Ἀπὸ ἐκεῖ γὰρ νὰ μάθῃ καὶ νὰ θαυμάσῃ τῶν μαρτυρικῶν ἀγώνων τὸ ὑπέρογκον τοῦ Μάρτυρος τὸ μεγαλόψυχον, τῆς νίκης τὸ δικαιότατον, καὶ τῶν θείων ἀμοιβῶν καὶ χαρίτων τὸ ἀξιόχρεων. Ἀπὸ ἐκεῖ νὰ μάθῃ σαφῶς καὶ νὰ θαυμάση, πώς, οἱ μένε σκοτισμένοι ἀπὸ τὸ σκότος τῆς ἀσεβείας, ἔσμιγον τὸ γλυκὺ μὲ τὸ πικρὸν εἰς τὰ λόγια, ὁ δὲ Μάρτυς τοῦ Χριστοῦ ἐκ τοῦ ἐναντίου, πὼς μὲ τὸν ἁπλοῦν λόγον τῆς ἀληθείας, τὰς δολερὰς τούτων τεχνολογίας εὐκόλως ἀνέτρεπε καὶ διέλυε καὶ πῶς τὰς κρυφὰς παγίδας ὁποῦ κατ᾿ αὐτοῦ οἱ ἄπιστοι ἔστηναν, αὐτὸς τὰς ὑπερεπήδα μὲ τὰ πτερὰ τῆς ὑψηλῆς διανοίας του. Καὶ πῶς τὰ σιδηρᾶ ὑποδήματα, καὶ καρφία, καὶ τὰ λοιπὰ κολαστήρια, ὑπερενίκα μὲ τῆς ὑπομονῆς του τὴν δύναμιν. Ἀπὸ ἐκεῖ θέλει μάθῃ πῶς, ἀφοῦ ἐτελείωσε τὸν δρόμον τοῦ Μαρτυρίου, καὶ ξίφει τὴν κεφαλὴν ἀπετμήθη ὁ γενναῖος τῆς ἀληθείας ἀγωνιστής, καὶ μὲ τὸν σωματικὸν θάνατον, τὸν ψυχικὸν ἐνέκρωσε θάνατον, καὶ νικηφόρος ἀνεδείχθη δι᾿ αἵματος, τὸν τῆς νίκης φορέσας στέφανον, τότε μὲ τὸ ἔργον τὸν ἐπινίκιον ὕμνον εἰς τὸν νικοποιὸν Θεὸν χαροποιῶς ἀνεβόησεν εὐλογητὸς Κύριος εἰπῶν, ὃς οὐκ ἔδωκεν ἡμᾶς εἰς θήραν τοῖς ὀδοῦσιν αὐτῶν. Ἀπὸ ἐκεῖ θέλει μάθῃ καὶ τοῦτο, ὅτι ὄχι μόνον διὰ τὴν ἐδικήν του ὠφέλειαν ὁ Μάρτυς Γεώργιος ἐμαρτύρησεν, ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν ὠφέλειαν καὶ σωτηρίαν ἄλλων πολλῶν, ὅπως δηλαδὴ διὰ τοῦ παραδείγματος του, ἐποίησε Μάρτυρας. Καθὼς ἦτον ὁ Ἀνατόλιος καὶ Πρωτολέων οἱ στρατηλάται, οἱ τὰ ἐν τῇ ἀθλήσει τοῦ Μάρτυρος γενόμενα θαύματα ἐκπλαγέντες, καὶ τὴν ἀνδρείαν αὐτοῦ μιμησάμενοι. Καθὼς ἦτον Γλυκέριος ὁ ἀοίδιμος, ὁ διὰ τοῦ θαύματος τοῦ γεγονότος εἰς τὸν βοῦν αὐτοῦ, ἐλευθερωθεὶς ἀπὸ τὴν θρησκείαν τῶν εἰδώλων τὴν ἄλογον. Καὶ ἄλλοι πολλοί, τοὺς ὁποίους ὁ μέγας Γεώργιος ἀνασπάσας ἀπὸ τὸν φάρυγγα τοῦ νοητοῦ δράκοντος ἐπρόσφερεν αὐτοὺς τῷ δεσπότῃ Χριστῷ ὡς εὐπρόσδεκτα καὶ τέλεια θύματα. Καὶ πρὸς τούτοις ὁποῖος ἀναγνώσῃ τὸ μαρτύριον τοῦ Ἁγίου, θέλει μάθῃ θαύματα μεγαλώτατα καὶ ἐξαίσια, ἀπὸ τὰ ὁποῖα, ἄλλα μὲν ἔγιναν μὲ τὴν προσευχὴν τοῦ Μάρτυρος, διὰ χάριν τῶν πιστῶς αὐτὰ ζητησάντων. Ἄλλα δὲ ἔγινὰν παρ᾿ αὐτοῦ, διὰ τοὺς ἀπίστους ὁποῦ ταῦτα ἐζήτησαν, καθὼς ἐστάθη καὶ τὸ θαῦμα ἐκεῖνο, τὸ νὰ ἀναστήσῃ ὁ Ἅγιος νεκρὸν ἐκ τοῦ τάφου, εἰς ἔλεγχον μὲν τῆς ἀγνωσίας τῶν ζητησάντων ἀπίστων, εἰς ἐπίγνωσιν δὲ τῆς ἀληθείας ἀνίσως γὰρ καὶ εἶχον ὀφθαλμοὺς καὶ ἀνθρωπίνην σύνεσιν, οἱ ἰδόντες τὸ τοιοῦτον θαυμάσιον, ἔπρεπε νὰ γνωρίσουν τὸν ἀληθῆ Θεόν. Ἀλλ᾿ αὐτοὶ περισσότερον ἐπροσεῖχον εἰς τὰ φάσματα τὰ ψευδῆ τῶν δαιμόνων, παρὰ εἰς τὰ ἀληθῆ τοῦ Κυρίου θαυμάσια, ἀφοῦ γὰρ ἐξόδευσαν ὅσας μηχανὰς βασάνων ἐφεύρηκαν, καὶ ἀτόνισαν ἀπὸ τὴν ὑπομονὴν καὶ ἀνδρείαν τοῦ Μάρτυρος, ἐζήτουν ὡς οἱ ἰουδαῖοι νὰ κάμῃ ὁ Ἅγιος θαύματα καὶ σημεῖα ἀδύνατα. Ἐπειδὴ ὅμως καὶ ἀπὸ τὰ θαύματα ὁποῦ μόνοι ἐζήτησαν, κατησχύθησαν, διατὶ πολλῶν σωτηρία τὰ τοιαῦτα θαύματα ἔγιναν, καὶ τὸν Θεὸν τοῦ Γεωργίου πολλοὶ διὰ τούτων ἐγνώρισαν, ἐπειδὴ λέγω οἱ ἀσεβεῖς ἀπὸ τὰ θαύματα τοῦ Μάρτυρος κατησχύνθησαν, καὶ εἰς αὐτὰ νὰ ἐναντιωθοῦν δὲν ἐδύνοντο, ἀλλ᾿ οὔτε νὰ ἐπιστρέψουν πρὸς τὴν ἀλήθειαν ἤθελον, μὲ τὸ νὰ εἶχον τὰ ὀμμάτια, καὶ αὐτία τῆς καρδίας τῶν τετυφλωμένα, καὶ κεκλεισμένα καθὼς λέγει ὁ Ἡσαΐας. Διὰ τοῦτο ὄχι μόνον ἔμειναν πάλιν εἰς τὴν προγονικὴν πλάνη τους, ἀλλὰ καὶ μὲ μεγεία ἐνόμιζον νὰ ἀνατρέψουν τὴν ἀλήθειαν. Ὅθεν καὶ Ἀθανάσιον τὸν καυχώμενον εἰς τὴν μαγικὴν τέχνην περισσότερον, παρὰ ὁποῦ ὁ Ἰαννὴς καὶ Ἰαμβρὴς οἱ ἐν Αἰγύπτῳ μάγοι ἐκαυχῶντο νὰ ἀνατρέψουν τοῦ Μωϋσέως τὰ θαύματα, τοῦτον λέγω ἔφερον εἰς τὸ μέσον, ἀλλ᾿ ὅμως εἰς ὀλίγην ὥραν, ὅλη μὲν ἡ μαγικὴ αὐτοῦ τέχνη κατέπεσε, καὶ τὸ ψεῦδος ἐνικήθη ὑπὸ τῆς ἀληθείας. Ἡ δὲ τοῦ μάγου παρουσία ἔγινεν εἰς τὸν ἑαυτόν του ὠφέλιμος διότι μὲν οἱ ἐν Αἰγύπτῳ μάγοι, δάκτυλον Θεοῦ ὀνομάζον τὸν ἐνεργοῦντα τὴν ἐκείνων ἀνατροπήν, καὶ μέχρι λόγων τὴν ἀλήθειαν ὡμολόγουν, ὁ δὲ καλὸς Ἀθανάσιος οὗτος, τὴν εἰς αὐτὸν ἀποκαλυφθεῖσαν πίστιν, διὰ τῶν ἔργων ἐναγκαλισάμενος, καὶ τὸν διὰ ξίφους ὑπὲρ αὐτῆς ὑπέμεινεν θάνατον, σύμφωνον μὲ τὸ ὄνομα του κληρονομήσας ζωὴν τὴν ἀθάνατον. Καὶ ἀφήνω νὰ λέγω ὅσους ἄλλους ὁ τοῦ Χριστοῦ στρατιώτης Γεώργιος ὁδήγησε πρὸς τὴν οὐρανῶν βασιλείαν, μὲ τὸ ἀνδρεῖον αὐτοῦ μαρτύριον. Μαζὶ δὲ μὲ αὐτούς, καὶ τὴν βασίλισσαν Ἀλεξάνδραν ἔκαμεν νὰ μιμηθῇ τοῦ Μωϋσέως τὴν ἀρετὴν διά τι καθὼς ὁ Μωϋσῆς μείζονα πλοῦτον ἡγήσατο τῶν ἐν Αἰγύπτῳ θησαυρῶν τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ, ὡς λέγει ὁ Παῦλος. Τοιουτοτρόπως καὶ ἡ μακαρία αὕτη βασίλισσα, τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ προτιμήσας ἀπὸ τὴν ἐπίγειον βασιλείαν, προθύμως ὑπὲρ αὐτοῦ τὸν διὰ ξίφους ὑπέμεινε θάνατον. Καὶ ἀντὶ τῆς προσκαίρου καὶ ἐπιγείου βασιλείας ὁποῦ κατεφρόνησεν, ἐκληρονόμησεν βασιλείαν οὐράνιον καὶ αἰώνιον. Ὢ τῆς ἀχορτάστου κακίας τοῦ διαβόλου! ἀλλὰ καὶ ὢ τῆς πλουσιωτέρας χάριτος τοῦ Κυρίου! ποῦ εἶναι τώρα ἐκεῖνοι ὁποῦ ἀναίσχυντα φλυαροῦσι, πῶς ὁ ἐχθρὸς προγινώσκει τὰ μέλλοντα; ἰδοὺ γὰρ μὲ τὰς ἐδικάς του παγίδας καὶ μηχανὰς ὁ διάβολος ἐπιάσθη. Καθὼς λέγει ὁ προφήτης Δαβὶδ ἐν τοῖς ἔργοις τῶν χειρῶν αὐτοῦ συνελήφθη ὁ ἁμαρτωλός. Καὶ διὰ μέσου τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων, μὲ τοὺς ὁποίους ἐνόμισεν νὰ νικήσῃ τὸν ἀθλητήν, διὰ τῶν ἰδίων αὐτῶν ἀνοήτως ἐνικήθη, καὶ ἀπὸ ἐκείνους ὁποῦ ἠγωνίζετο νὰ προσκυνεῖται, ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἰδίους ὁρᾶτε καταγελώμενος. Ζητῶντας νὰ ἀπατήσῃ, ἠπατήθη, καὶ ἐλπίζοντας νὰ θανατώσῃ, ἐθανατώθη. Καὶ τὸ θαυμαστότερον εἶναι ὅτι αὐτὸς μὲν ἐσπούδασε νὰ ἀπατήσῃ καὶ νὰ θανατώσῃ μὲ βασιλεῖς, μὲ στρατιώτας ἀρματωμένους, μὲ πλήθη καὶ μὲ διάφορα εἴδη καὶ βίας βασάνων. Ἠπατήθη δὲ καὶ ἐθανατώθη ὄχι ἀπὸ δυνατοὺς καὶ ἀρματωμένους, ἀλλὰ ἀπὸ ἀσθενεῖς γυναίκας, καὶ ἀπὸ γυμνοὺς καὶ ἀόπλους, καὶ πολλοὶ μὲν βασιλεῖς καὶ μονάρχαι τοῦ κόσμου πολλὰ πολάκις τρόπαια καὶ νίκας ποιήσαντες, μετὰ θάνατον ὅμως τῆς βασιλείας παυσάμενοι, καὶ τὰς νίκας ταύτας καὶ τὰ τρόπαια ἔσβεσαν.

Ὁ τάφος τοῦ Ἁγίου Γεωργίου

Ὁ δὲ Χριστοῦ περίδοξος στρατιώτης Γεώργιος, ἀφοῦ μίαν φορὰν ἐνίκησεν τὸν διάβολον, πάντοτε δείχνει τὴν κατ᾿ αὐτοῦ νίκην νεαρὰν καὶ ἀκμάζουσαν. Διὰ τί με τὸ σημεῖον τοῦ Σταυροῦ διώκει καθ᾿ ἑκάστην ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, ὅλον ὁμοῦ τῶν δαιμόνων τὸ στράτευμα, καὶ ἐλευθερώνει ἐκείνους ὁποῦ ἔχουν ὑποχειρίους τῶν. Ποῖον ἄλλο πρᾶγμα εἶναι ἀπὸ τοὺς θριάμβους τούτους τοῦ Γεωργίου ἀνώτερον; ποῖον εἶναι τῆς νίκης ταύτης τοῦ τροπαιοφόρου θαυμασιώτερον; ἤ τι ἄλλο εἶναι τῶν στεφάνων τούτων τοῦ ἀθλητοῦ ἐνδοξότερον; αὕτη εἶναι τοῦ σοφοῦ στρατηγοῦ ἡ παράταξις καὶ ὁ πόλεμος. Τόση μεγάλη εἶναι ἡ τῆς ἐλεημοσύνης βοήθεια. Ταῦτα εἶναι τοῦ μεγάλου τρισαριστέως τὰ νικητήρια. Τοιαῦτα εἶναι τοῦ ἐδικοῦ μας μεγαλάθλου στεφανίτου τὰ τρόπαια. Καὶ τοιαῦτα εἶναι τὰ νοητὰ κούρση ὁποῦ μὲ τὴν ἄθλησιν τοῦ ἐκουρσεαυσεν. Ἔτζι ὁ ἐν σώματι τὸν ἀσώματον διάβολον ἐθανάτωσε. Καὶ κάμνωντας αὐτὸν νὰ χασομερᾷ μόνον πῶς νὰ φονεύσῃ τὸ σῶμα τοῦ Γεωργίου, ὁ Γεώργιος εἰς τὸν καιρὸν αὐτόν, μὲ τὴν ψυχή του ἐφόνευσε. Καὶ κάμνωντας αὐτὸν νὰ ἐλπίζῃ ὅτι ἔχει νὰ τὸν κερδίσῃ, αὐτὸς τοῦ ἄρπασεν ἀκόμην καὶ ἐκείνους ὁποῦ εἶχεν εἰς τὸν κόλπον του κερδημένους. Μιμητὴς γὰρ ἦτον ὁ Γεώργιος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος μὲ τὸ πρόβλημα τῆς σαρκός, τὸν διάβολον ἐδελέασε, καὶ φαινόμενος ὅτι φοβᾶται καὶ παραιτεῖται τὸν θάνατον, μὲ τὴν παραίτησην ταύτην, ἀπάτησε τὸν ἐχθρόν, καὶ ἔλαβε τοῦτον αἰχμαλώτων. Διὰ τοῦτο ὅλον ἔχωντας ὁ Γεώργιος ἐγκάτοικον εἰς τὸν ἑαυτόν του τὸν διδάσκαλον Κύριον, ἢ ἀληθεστερον εἰπεῖν, ὅλος ὤντας ἐξεστηκῶς εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ζῶν ὄχι πλέον εἰς τὸν ἑαυτόν του, ἀλλὰ εἰς τὸν ὑπὲρ αὐτοῦ ἀποθᾳνόντα καὶ ἐγερθέντα Κύριον, ὡς λέγει ὁ Παῦλος, καὶ ἀκολούθως διδαχθεὶς ἀπὸ τὸ ἐδικόν του παράδειγμα νὰ μὴ φοβῆται ἀπὸ τῶν ἀποκτεινόντων τὸ σῶμα, διὰ τοῦτο λέγω, δὲν ἦτον πλέον οἰκεῖος τοῦ ἐδικοῦ του σώματος ὁ Γεώργιος, ἀλλὰ μόνου τοῦ θείου θελήματος. Καὶ τί λέγω οἰκεῖος τοῦ σώματος; οὐδὲ τῆς ἰδίας ψυχῆς τοῦ οἰκεῖος ὁ Γεώργιος ἦτον. Δία τι αὐτὸς μαθητὴς ὤντας Χριστοῦ, ἀρνήθη καὶ τὴν ψυχὴν θεληματικῶς καὶ σηκώσας τὸν Σταυόν του, ἀμέριμνος ἠκολούθει εἰς τὸν διδάσκαλον. Ὅθεν καὶ πρεπόντως τὰ μὲν ἀπερασμένα ἐλησμόνει βάσανα, πρὸς δὲ τὰ μέλλοντα αὔξανε. Δὲν ἐλογίζετο τὰ πρότερα, ἀλλ᾿ ἐζήτει τὰ ἐπίλοιπα. Τὰ βάσανα ἐσώθηκαν, καὶ οἱ τοῦ Γεωργίου στέφανοι δὲν ἀσώθηκαν, διά τι καὶ ἡ εἰς τὰ βάσανα προθυμία τοῦ δὲν ἐσώθηκαν. Ὁ ἐφευρέτης τῶν κακῶν διάβολος ἀπέκαμε, καὶ ὁ ἀθλητὴς τοῦ Χριστοῦ μεγαλύτερα στέφανα ὀρεγόμενος, ἐζήτει ἀπὸ αὐτὸν ἀφορμὰς μεγαλυτέρων ἀγώνων ὅθεν ἦτον νὰ ἰδῇ τινὰς πῶς ὁ αὐτὸς ἀγῶνας ὁποῦ ἦτον εἰς τὸν διάβολον, ὁ αὐτὸς ἦτον καὶ εἰς τὸν Γεώργιον. Διά τι ὁ μὲν διάβολος μὴ δυνάμενος νὰ νικήσῃ μὲ τὰ βάσανα τὸν Γεώργιον, ἠγωνίζετο, ὄχι πῶς νὰ σωθῇ αὐτὸς μόνος, ἀλλὰ καὶ πῶς νὰ ἀφήσῃ εἰς ὅλους τοὺς χριστιανοὺς παράδειγμα σωτηρίας τὸ ἐδικόν του μαρτύριον. Ὅθεν καὶ μὲ δικαιοσύνην βοηθεῖ ἄνωθεν ὁ δίκαιος ἀθλοθέτης καὶ στεφανοδότης Χριστὸς τὸν δικαίως ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος τοῦ ἀγωνοζόμενον. Καὶ λοιπὸν νικᾷ καὶ σῴζεται ὁ Μάρτυς, νικᾶται δὲ καὶ ἀπόλλυται ὁ τὴν ἀπώλειαν τούτου ζητῶν διάβολος. Τότε δὴ τότε ἀνύμνησαν οἱ οὐρανοὶ ἄγγελοι, καὶ ὅλοι οἱ χοροὶ τῶν δικαίων μὲ ἐπινικίους ἀλαλαγμοὺς ἐπαινέσαν τὸν Γεώργιον, τοὺς ἀγῶνας του κροτοῦντες, καὶ τὸν ἀγωνοθέτην ἀνευφημοῦντες. Ὁ δὲ Χριστὸς ὁ μόνος παμβασιλεύς, καὶ τῶν ἄθλων τοῦ Γεωργίου ἔφορος καὶ τελειωτής, μὲ ἀσύγκριτον δόξαν τὸν ἀθλητὴν ἐστεφάνωσεν, ἀνοίξας εἰς αὐτὸν τὴν οὐράνιον βασιλείαν του, τότε καὶ ὁ διάβολος βλέπωντας τὴν τόσην δόξαν τοῦ Μάρτυρος, ἐθυμώθη καὶ ἠγριώθη, καὶ τὰ κέντρα τοῦ φθόνου ὁποῦ πρὸς τὸν Ἅγιον εἶχεν ἐσύντριψε. Καὶ ὡς λέγει ὁ Δαβὶδ τοὺς ὀδόντας αὐτοῦ βρύχων ἐτάκη καὶ ἀνέλυσεν ὅλος, καὶ τὴν ἀποτυχίαν τῆς ἐπιθυμίας του ἔκλαιε. Καὶ τῇ ἀληθείᾳ τότε ἦτον νὰ ἰδῇ τινὰς ἕνα θέαμα καινὸν καὶ παράδοξον, νὰ βλέπῃ τὸν σοφώτατον ἐκεῖνον δράκοντα, ὁποῦ καυχᾶται ἐναντίων πάσης σαρκὸς καὶ σώματος, ἐκεῖνον ὁποῦ ὑπεραίρεται καὶ μεγαλορημονεῖ, καὶ λέγει τὰ ἐν τῷ προφήτῃ Ἡσαΐᾳ γεγραμμένα ἐγὼ μὲ τὴν δύναμήν μου, καὶ μὲ τὴν γνῶσιν μου θέλω ἀφανίσω τὰ ὅρια τῶν ἐθνῶν. Ἐγὼ θέλω κρατήσω εἰς τὸ χέρι μου ὅλην τὴν οἰκουμένην, ὡσὰν μίαν παραμικρὰν φωλέαν ἑνὸς πετεινοῦ, ἐγὼ θέλω σηκώσω ὅλα ὅσα εἰς τὴν οἰκουμένην εὑρίσκονται, ὡσὰν τὰ οὔρια αὐγὰ ὁποῦ εἰς τὴν φωλέαν τους ἀφήνουν τὰ πουλιά, ὡς ἄχρηστα. Τότε ἦτον νὰ ἰδῇ τινὰς ἐκεῖνο ὁποῦ λέγει ποῖος ἠμπορῆ νὰ μοὶ ἀντισταθῇ, ἢ νὰ ἀντιλογήσῃ; ἐγὼ θέλω βάλω τὸν θρόνον μου ἐπάνω τῶν νεφελῶν, καὶ ἔσομαι ὅμοιος τῷ ὑψίστῳ. Τοῦτον λέγω τὸν τοσαῦτα καὶ τηλικαῦτα ὑπερήφανα λόγια λέγοντα, ἦτον νὰ ἴδῃ τινὰς τότε νὰ καταπαίζεται ὡσὰν ἕνα μικρὸν στρουθίον, ἀπὸ ἕνα νέον εἴκοσι χρόνων. Τότε ἦτον νὰ τὸν ἰδῇ τινὰς μετανοοῦντα πολλά, καὶ ὡς νήπιον κλαίοντα διά τι στανικῶς του τοσαύτη δόξαν εἰς τὸν Γεώργιον ἐπροξένησε διὰ τὸ ἐδικόν του μαρτύριον. Καὶ οὐ μόνον τοῦτο, ἀλλὰ καὶ διά τι ἐπρόσθεσεν εἰς τὴν δόξαν του ἄλλας ἀντιμισθίας ἐπουρανίους καὶ ἀθανάτους, διὰ τὰς ψυχὰς ὁποῦ ἔσωσε διὰ μέσου τοῦ μαρτυρίου του. Πρὸς ταύτας γὰρ ἀντιμισθίας ἀποβλέπων τὰς πάντοτε ὁ Γεώργιος, δὲν ἔπαυσεν πολέμων τὰς καὶ ἐντροπιάζωντας τὸν διάβολον, ἕως οὗ τελείως αὐτὸν ἐνίκησεν, καὶ οὕτως εἰς τὸν εὔδιον λιμένα τῆς μακαριότητος τὸ σκάφος του ἔμβασεν. Οὔτε ἔδωκεν ὕπνον εἰς τοὺς ὀφθαλμούς του, ὡς λέγει ὁ προφητάναξ, οὔτε εἰς τὰ βλέφαρα τοῦ νυσταγμόν, οὔτε εἰς τοὺς μήνιγγας του ἀνάπαυσιν. Ἕως οὐ κατεσκεύασε τὸν ἑαυτόν του τόπον τοῦ Κυρίου καὶ σκήνωμα. Οὔτε ἐδέχθη τὴν ἀπολύτρωσιν τοῦ θανάτου, ἤτοι δὲν ἠθέλησε νὰ ἀποθάνῃ παρευθὺς μὲ ἕνα, ἢ δύω μαρτύρια διὰ νὰ λάβῃ ὡς λέγει ὁ Παῦλος καλλυτέραν καὶ λαμπροτέραν ἀνάστασιν. Οὔτε ἡσύχασε ἀθλῶν καὶ ἀγωνιζόμενος, ἕως οὗ ἤκουσε νὰ τοῦ εἰπῇ ὁ νυμφίος Χριστὸς καὶ διδάσκαλος· εὖ δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστὲ ἐπὶ ὀλίγα εἶ πιστός, ἐπὶ πολλῶν σε καταστήσω, εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου σου. Ἁρμόζουσιν εἰς τὴν ψυχὴν τοῦ Γεωργίου τὴν νυμφευθεῖσαν μὲ τὸν Χριστόν, καὶ τὰ λόγια ἐκεῖνα τῆς ἀσματιζούσης νύμφης τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίας, τῆς ὁποίας μέλος τιμιώτατον ἐχρημάτισεν ὁ Γεώργιος. Ποία ταῦτα; δεῦρο ἀπὸ λιβάνου νύμφη. Διατὶ ὁ Γεώργιος κατέστησεν ἀληθῶς ἐπιθυμητὴν τὴν ψυχὴν του, ὄχι δωρεὰν καὶ χάριτα, ἀλλὰ μὲ τὴν εὐωδίαν τῶν ἐδικῶν του ἔργων, καὶ νυμφευτὴν αὐτῆς τὸν ἴδιον Θεὸν κατεσκεύσεν, ἑλκύσας αὐτὸν εἰς τὴν ἀγάπην του μὲ τὸ θάνατον του, καὶ προσφερθεὶς εἰς αὐτὸν εἰς ὀσμὴν εὐωδίας θυσία εὐπρόσδεκτος. Εἰ δέ, διὰ τὸ λόγιον ἐκεῖνο τοῦ Δαβὶδ καὶ λεπτύνει αὐτὰς ὡς τὸν μόσχον τοῦ λιβάνου, θέλει τινὰς νὰ ἐννοήσῃ λίβανον τὴν εἰδωλολατρείαν, τὸ ὄρος γὰρ τοῦ λιβάνου ἦτον πάλαι ἀφιερωμένον εἰς τὰ εἴδωλα, δὲν σφάλλει τίποτε. Διά τι ἀπὸ τὴν εἰδωλολατρείαν ἔφυγεν ἡ ψυχὴ τοῦ Γεωργίου, καὶ εἰς τὸν Δεσπότην τῶν ἁπάντων κατέφυγεν. Ὅς τις ὡς πατὴρ φιλόστοργος ἀνοίξας τὰς ἀγκάλας του καί, προσυπαντήσας τὴν μαρτυρικὴν του ψυχὴν δεῦρο ἀπὸ λιβάνου, χαριέστατα πρὸς αὐτὴν ἀνεβόησεν. Οὐ μόνον δὲ τὸ λόγιον τοῦτο ἀξία ἐστάθη νὰ ἀκούσῃ ἡ τοῦ Γεωργίου ψυχὴ παρὰ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ἀκόμη καὶ τὸ ἰδοὺ εἶ καλὴ ἡ πλησίον μου, ἰδοὺ εἶ καλὴ καὶ ὅλη καλὴ ἡ πλησίον μου, καὶ μῶμος οὔκ ἐστιν ἐν σοί. Τὰ ὁποῖα λόγια ταῦτα συμφωνοῦσι μὲ τὰ Εὐαγγελικὰ ἐκεῖνα ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἑμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσω καγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ Πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς. Καὶ ποῖον ἄλλο ἐγκώμιον εὑρίσκεται τῶν ἐγκωμίων τούτου ἀνώτερων; ὅταν ὁ κριτὴς ἐγκωμιάζῃ τὸν πρὸς αὐτὸν κριθῆναι ἐρχόμενον; τί ἄλλο εἶναι ἐνδοξότερον, ὅταν ὁ Θεὸς ὁποῦ ἔχει τάξιν νὰ ζητῇ ἀπὸ τοὺς δούλους, αὐτὸς ὁμολογεῖ ὅτι καὶ χρεωστεῖ εἰς δούλους; καὶ ὅταν ὁ Θεὸς προσκαλῇ εἰς τὴν ἐδικήν του χαρὰν καὶ βασιλείαν, τοὺς διὰ τὴν προπατορικὴν παρακοὴν εἰς τὴν κόλασιν ὑποδίκους; ὄντως αὐτὸ εἶναι ἐκεῖνο ὁποῦ μὲ ὅρκον ὁ Θεὸς ὑπεσχέθη νὰ πληρώσῃ. Ἔφη γὰρ πρὸς τὸν προφήτην Σαμουὴλ ζῶ ἐγὼ λέγει Κύριος, ἀλλ᾿ ἢ τοὺς δοξάζοντας μὲ δοξάσω. Τῆς ὁποίας ὑποσχέσεως ταύτης κληρονόμος ἔγινεν ὁ μέγας Γεώργιος, κληρονόμος μὲν Θεοῦ, συγκληρονόμος δὲ Χριστοῦ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Καὶ μὲ τὸ νὰ ἠγωνίσθῃ νόμιμος, ἠξιώθη καὶ ὑπὲρ νόμον τοῦ Θεοῦ ἀμοιβῶν. Οὐ γὰρ ἄξια τὰ παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ, ὡς λέγει ὁ Παῦλος, πρὸς τὴν μέλλουσαν δόξαν ἀποκαλύπτεσθαι, καὶ εἰς ὅλους μὲν τοὺς σῳζομένους, μάλιστα δὲ εἰς τοὺς μάρτυρας, οἱ ὁποῖοι μὲ τὸ αἷμα των τὴν θυσίαν τοῦ Χριστοῦ ἐμιμήθηκαν. Ποῖον λοιπὸν ἐγὼ νὰ ἐγκωμιάσω περισσότερον; τὸν Γεώργιον, ὁποῦ ἔκαμε τὸν ἑαυτόν του ἄξιον τῆς τοσαύτης χάριτος ὥστε ὁποῦ νὰ ἐνοικίσῃ τὸν Θεὸν μέσα εἰς τὴν καρδίαν του, καὶ νὰ χύσῃ δι᾿ αὐτὸν τὸ ἴδιον αἷμα του; ἢ νὰ ἐγκωμιάσω τὸν Θεὸν ὁποῦ ἐνεδυνάμωσε τὸν Μάρτυρα του, καὶ τόσης χάριτος τὸ ἀνθρώπινον γένος ἠξίωσε; δία τι, τὶς δὲν θέλει θαυμάσει τὴν ὑπερβολικὴν τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπον; ὅτι ἡμεῖς μὲν ὡς ἀσυγχώρητα ἁμαρτήσαντες, χρεωστοῦμεν ἂν ὄχι ἄλλο, ἀλλὰ τὸ ὀλιγώτερον νὰ ὑπομείνωμεν πόνους πικροτάτους, διὰ νὰ ξεπληρώσωμεν τὴν ἡδονὴν τῆς ἐν τῷ παραδείσῳ γεύσεως ὁποῦ διὰ τοῦ προπάτορος Ἀδὰμ ἀπολαύσαμεν, καὶ διὰ τὴν ἡδονὴν τῶν προαιρετικῶν ἁμαρτιῶν ὁποῦ ἐπράξαμεν. Ἵνα μὴ λέγω, ὅτι χρεωστοῦμεν εὐχαρίστως μὲ πάθος καὶ θάνατον νὰ ἀνταμείψωμεν τὸ πάθος καὶ τὸν θάνατον ὁποῦ ἔπαθεν ὁ Χριστὸς διὰ λόγου μας, χωρὶς νὰ ἐλπίσωμεν νὰ λάβωμεν διὰ τοῦτο κανένα στέφανον. Καὶ τώρα γίνεται τὸ ἐναντίον, καὶ ὁ παθὼν καὶ θανατωθεὶς ὑπὲρ ἡμῶν δεσπότης, αὐτὸς καὶ ἀναξίους ὄντας ἡμᾶς ἀποδέχεται, καὶ κατοικεῖ διὰ τῆς χάριτος του εἰς τοὺς Μάρτυρας, καὶ τοὺς συμβοηθεῖ εἰς τὸ μαρτύριον. Καὶ ὄχι μόνον τοῦτο, ἀλλὰ καὶ χαρίζει εἰς αὐτοὺς ἀμαραντίνους στεφάνους, καὶ τοὺς ἀνταμείβει μὲ δωρεὰς ἀνωτάτας, καὶ μὲ ἐκεῖνα τὰ ἀγαθά, ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδε, καὶ οὖς οὐκ ἤκουσεν, καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη. Καὶ μὲ ἐκεῖνα τὰ χαρίσματα, εἰς τὰ ὁποῖα ἐπιθυμοῦν νὰ παρακύψουν καὶ οἱ αὐτοὶ οἱ οὐράνιοι ἄγγελοι καὶ κάμνει τοὺς δι᾿ αὐτὸν πάσχοντας, συγκληρονόμους τῆς ἐδικῆς του βασιλείας. Καὶ τὸ θαυμαστότερον εἶναι τοῦτο, ὅτι καὶ μισθὸν καὶ πληρωμὴν δίδει εἰς αὐτούς, ὄχι κατὰ χάριν καὶ δωρεάν, ἀλλὰ κατὰ χρέος καὶ ὀφειλήν. Καὶ μόνον ἐὰν προσέλθῃ τινὰς εἰς αὐτὸν μετὰ πίστεως ἀδιστάκτου, λέγει εἰς αὐτὸν ἐκεῖνα ὁποῦ εἶπε καὶ πρὸς τὸν Ἀβράμ, οὐ μὴ σὲ ἀνῶ, οὐδ᾿ οὐ μὴ σ᾿ ἐγκαταλείπω. Τόση πολλὴ καὶ μεγάλη εἶναι ἡ τοῦ Θεοῦ πρὸς τοὺς ἀνθρώπους ἀγάπη καὶ ἀγαθότης. Ὄντως λοιπόν, καλὰ εἶπεν ὁ προφήτης Δαβίδ, ἐγὼ δὲ εἶπα ἐν τῇ ἐκστάσει μου, πᾶς ἄνθρωπος ψεύστης. Διατὶ ὅσα καὶ ἂν εἴπῃ τινὰς πρὸς δοξολογίαν Θεοῦ, ποτὲ δὲν λέγει κἀν ἕνα ἄξιον, ἀλλὰ πάντως ἀνάξιον, διά τι ἡ φύσις δὲν χωρεῖ τὸ ἄξιον, ὄχι μόνον ἡ τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ καὶ αὐτὴ ἡ φύσις τῶν πρώτων καὶ ὑψηλοτάτων ἀγγέλων.

Λείψανο τῆς δεξιάς χείρας τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στήν Ἱερά Μονῆ Ξενοφώντος Ἁγίου Ὄρους

Διὰ τοῦτο, ὡς μοι φαίνεται, μὲ μόνην τὴν σιωπὴν τὸ ἀκατάληπτον καὶ ὑπεράξιον τῆς θείας ἀγαθότητος οἱ ἄγγελοι φενερώνουσι καὶ μὲ τὴν σιωπὴν τιμῶσι περισσότερον τὸν Θεόν, παρὰ μὲ τὸ λόγον

πηγή