Τῷ αὐτῶ μηνὶ ΙΔ΄,

Μνήμη τῶν Ἁγίων τριακονταοκτῶ, καὶ ἄλλων Ἀββάδων, τῶν ἐν τῷ Σινὰ ὄρει ἀναιρεθέντων.

Σπάθαι τὸ πράξαν ὧδε τοὺς πολλοὺς φόνους,
Τὸ δ’ αὖ πεπονθός, ἄνδρες ἀρετῆς φίλοι.
Ἀββάδας ἀμφὶ τετάρτη καὶ δεκάτη κτᾶνε χαλκός.

Οὗτοι οἱ Ὅσιοι μὲ τὸ νὰ ἠγάπησαν τὴν ἀσκητικὴν ζωήν, ἀφήκαν ὅλα του κόσμου τὰ πράγματα, καὶ ἑκατοίκησαν εἰς τὴν ἔρημον. Μαζὶ δὲ μὲ τούτους ἦτον καὶ ὀ Όσιος Νεῖλος, ὁ πρώην ἔπαρχος τῆς Κωνσταντινουπόλεως1. Ὅστις μὲ τὴν δύναμιν τῶν λόγων ὁπού εἶχε, καὶ μὲ τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, συνέγραψε κάλλιστα καὶ ὠφελιμώτατα συγγράμματα. Τὰ ὁποῖα παρακινούσι μὲν τοὺς ἀνθρώπους πρὸς ἄσκησιν, διηγοῦνται δὲ ἄριστα τὴν ζωὴν ὁμοὺ καὶ τὴν σκλαβίαν καὶ φόνον τῶν Ἁγίων Πατέρων τούτων. Διότι ἐλθόντες εἰς τὸ Σίναιον ὅρος οἱ βάρβαροι, οἱ καλούμενοι Βλέμμυοι, (οἱ ὁποῖοι ζῶσιν ὡς ἄγρια ζῶα εἰς τὴν ἔρημον, ἀπὸ τὸ Μισήρι ἕως εἰς τὴν Ἐρυθρὰν Θάλασσαν), οὗτοι λέγω ἐκεῖ ἐλθόντες, ἐφόνευσαν ἄσπλαγχνά τους Ὁσίους τούτους.

     Πρὸ χρόνων δὲ πολλῶν, ἤτοι ἐπὶ τῆς βασιλείας τοῦ Διοκλητιανοῦ ἐν ἔτει σπὴ΄ [288], καὶ ἐπὶ τῆς πατριαρχείας Πέτρου Ἀλεξανδρείας, ἐφονεύθησαν καὶ ἄλλοι Ὅσιοι, οἵτινες ἡσύχαζον εἰς τὸ Σίναιον ὄρος2. Διότι εὐγαίνοντες οἱ ἐκεῖ κατοικοῦντες Σαρακηνοί, ἀφ’ οὐ ἀπέθανεν ὁ φύλαρχος καὶ πρῶτος αὐτῶν, ἐφόνευσαν πολλοὺς ἀσκητᾶς. Οἱ δὲ ἐπίλοιποι κατέφυγον εἰς ἕνα ὀχύρωμα καὶ πύργον, ὁπού ἦτον ἐκεῖ, διὰ νὰ φυλαχθοῦν. Κατὰ θείαν δὲ Πρόνοιαν ἐφάνη τὴν νύκτα εἰς τοὺς Σαρακηνοὺς μία φλόγα πυρός, ἡ ὁποία κατέκαιεν ὅλον το Σίναιον ὅρος, ἡ δὲ φλόγα ἀνέβαινεν ἕως τοῦ οὐρανοῦ. Ὅθεν βλέποντες αὐτὴν οἱ βάρβαροι, ἐφοβήθησαν, καὶ ρίψαντες τὰ ἅρματα, ἔφυγον. Οἱ φονευθέντες δὲ Μοναχοὶ ἦτον τριανταοκτῶ, οἱ ὁποῖοι εἶχον διαφόρους πληγᾶς εἰς τὰ σώματά των. Καὶ ἄλλων μὲν αἳ κεφαλαί, ἦτον τελείως κομμέναι, ἄλλων δέ, ἐκράτει ἀκόμη τὸ δέρμα ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος, καὶ ἄλλοι ἦτον εἰς τὸ μέσον κομμένοι, ἀπὸ αὐτοὺς δὲ εὑρέθηκαν δύω Ὅσιοι ζωντανοί, Σάββας καὶ Ἠσαΐας ὀνομαζόμενοι. Οἱ ὁποῖοι ἔθαψαν τοὺς φονευθέντας, καὶ ἐδιηγήθησαν τὴν περὶ αὐτῶν ὑπόθεσιν. (Ὅρα τὴν κατὰ πλάτος διήγησιν αὐτῶν εἰς τὸν Νέον Παράδεισον.) O περὶ τούτων ἑλληνικὸς λόγος τοῦ Ἀββᾶ Νείλου σώζεται ἐν τῇ Λαύρα, ἐν τῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις, οὐ ἡ ἀρχή· «Ἀλώμενος (ἤτοι πλανώμενος) ἐγὼ μετὰ τὴν ἕφοδον τῶν βαρβάρων». Ἔχει δὲ εἰς αὐτοὺς καὶ λόγον ἕτερον Ἀμμώνιος ὁ Μοναχός, οὐ ἡ ἀρχή· «Ἐγένετο μοὶ πότε καθεζομένω ἐν τῷ ταπεινῶ μου κελλίω» (σώζεται ἐν τῇ Λαύρα καὶ ἐν τῇ τῶν Ἰβήρων).

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

  1. Ούτος ἑορτάζεται χωριστὰ κατὰ τὴν δωδεκάτην του Νοεμβρίου.
  1. Ὅρα, ὅτι καὶ κατὰ τοὺς χρόνους ἐκείνους τοῦ διωγμοῦ, ἦτον ἀσκηταὶ καὶ ἠσυχασταί. Καὶ ἀγκαλὰ γράφεται εἰς τὸ Συναξάριον τοῦ Ἁγίου Παύλου τοῦ Θηβαίου, καὶ εἰς τὸ Συναξάριον τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου, ὅτι πρῶτοι αὐτοὶ ἔγιναν ἀρχηγοὶ τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς. Ἀλλ’ ὅμως ἐκεῖ προστίθεται καὶ τοῦτο, ὅτι αὐτοὶ πρῶτοι ἐπροχώρησαν εἰς τὰ ἐνδότερά της ἐρήμου, καὶ ὄχι πὼς ἦτον αὐτοὶ μόνοι ἀσκηταί, καὶ ὅτι μὲ πολλὰ ὀλίγους ἄλλους, ἦτον ἐκεῖνοι ἀρχηγοί. Σημείωσαι δὲ ὅτι καὶ οἱ ἀσκηταὶ οὗτοι ἦτον κατὰ τοὺς χρόνους, καθ’ οὖς ἦτον καὶ ὁ Ἀντώνιος.

[el]image1Τῇ αὐτῇ ἡμέρα μνήμη τῶν Ἁγίων τριακοντατριῶν Ἀββάδων Πατέρων, ἤτοι τῶν ἐν τῇ Ραϊθῶ ἀναιρεθέντων.

Ὡς πρὶν Ραχὴλ τὰ τέκνα νῦν τοὺς Ἀββάδας,
Κλαίει Ραϊθῶ συγκεκομμένους σπάθαις.

Οὗτοι οἱ μακάριοι Πατέρες ἑκατοίκουν εἰς τὸν τόπον ἐκεῖνον, ὅπου εἶναι αἳ δώδεκα πηγαὶ τῶν ὑδάτων, καὶ τὰ ἑβδομήκοντα δένδρα τῶν φοινίκων, τὰ ὁποῖα ἀναφέρει ἡ θεία Γραφὴ εἰς τὸ βιβλίον τῆς Ἐξόδου. Ἐπειδὴ δὲ τριακόσιοι Βλέμμυοι ἐμβήκαν μέσα εἰς ξύλα καὶ σχεδίας μεγάλας, ἐπέρασαν τὸ πέλαγος τῆς Αἰθιοπίας. Καὶ ἐλθόντες εἰς ἕνα τόπον, εὗρον ἐκεῖ καΐκια. Καὶ ἐμβαίνοντες εἰς αὐτά, ἐπέρασαν εἰς τὴν χῶραν τῶν Φαρανιτών1. Βλέποντες δὲ αὐτοὺς οἱ Φαρανίται, ἐστάθησαν εἰς πόλεμον. Καὶ νικηθέντες, ἐφονεύθησαν ἀπὸ αὐτοὺς ἄνθρωποι σαρανταεπτά. Οἱ δὲ Βλέμμυοι περνοντες τὰς γυναίκας καὶ τὰ παιδία τῶν Φαρανιτῶν, ἐπῆγαν εἰς τὸ Καστέλι ὅπου εἶχον τὴν Ἐκκλησίαν οἱ Ὅσιοι Πατέρες. Οἱ ὁποῖοι κλείσαντες τὴν πόρταν, ἐπρόσμεναν τὸν θάνατον. Ἐλθόντες λοιπὸν οἱ βάρβαροι καὶ ψηλαφήσαντες, καὶ μὴ εὑρίσκοντες ἄσπρα, ἐφόνευσαν ὅλους τους Πατέρας, εἴτα περνοντες τὰς γυναίκας καὶ τὰ παιδία καὶ ὅσους ἄλλους εἶχον σκλαβώσει, ἐπῆγαν διὰ νὰ περάσουν τὴν θάλασσαν. Μὴ εὑρόντες δὲ καΐκι (ἐβύθισαν γὰρ αὐτὸ οἱ παρὰ τῶν Βλεμμύων ἀγγαρευθέντες καὶ ἔφυγον) ἐθυμώθησαν, καὶ κατέσφαξαν ὅλους τους σκλάβους, ὁπού εἶχον μαζί των. Ὕστερον δὲ ἐσφάγησαν καὶ αὐτοὶ ἀναμεταξύ των. (Ὅρα εἰς τὸν Νέον Παράδεισον.)

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

  1. Οἱ Φαρανίται ὀνομάζονται ἀπὸ τὴν ἔρημον τὴν καλουμένην Φαρᾶν, ἥτις εὑρίσκεται εἰς τὴν Πετραίαν Ἀραβίαν κοντὰ εἰς τὸν Ἀραβικὸν κόλπον.

Μνήμη τοῦ Ὁσίου Θεοδούλου υἱοῦ τοῦ Ἁγίου Νείλου.

O Θεοδοῦλος ἀρεταῖς ὤφθη μέγας,
Μιμούμενος μάλιστα πατρὸς τὸν βίον.

Οὗτος ἦτον υἱὸς τοῦ σοφοῦ Νείλου, ὁ ὁποῖος ἔγινε μὲν πρότερον ἔπαρχος τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὕστερον δὲ ἀφήσας τὴν δόξαν τοῦ κόσμου, ἐπῆγεν εἰς τὸ ὅρος Σινὰ καὶ ἔγινε Μοναχὸς μαζὶ μὲ τὸν υἱὸν τοῦ Θεοδοῦλον. Εἰς καιρὸν λοιπὸν ὁπού αὐτοὶ ἡσύχαζον ἐκεῖ, αἰφνιδίως ὤρμησαν κατ’ αὐτῶν βάρβαροι, καὶ ἄρχισαν νὰ σφάζουν τοὺς ἁγίους Πατέρας. Καὶ ὁ μὲν Πατὴρ Νεῖλος, ἐδυνήθη καὶ ἔφυγεν. Ὁ δὲ υἱὸς αὐτοῦ Θεοδοῦλος, ἐπιάσθη σκλάβος, ὁμοὺ μὲ ἕνα ἄλλον νέον. Οἵτινες δεθέντες ὑπὸ τῶν βαρβάρων, ἐσύροντο ἀπὸ αὐτούς. Ὅταν δὲ ἐπῆγαν εἰς τὰ τζαδήριά των οἱ βάρβαροι, ἐβουλήθησαν νὰ κατασφάξουν τοὺς νέους, καὶ νὰ θυσιάσουν αὐτοὺς εἰς τὸ ἄστρον τῆς Ἀφροδίτης, τὸ καλούμενον αὐγερινόν, τὸ ὁποῖον ἀνατέλλει προτίτερα ἀπὸ τὸν ἥλιον. Τότε ὁ ἀδελφὸς ὁ νεώτερος ἀπὸ τοὺς δύω, ἐδυνήθη καὶ ἔφυγεν, ὁ δὲ Θεοδοῦλος ἔμεινε μόνος.

     Οἱ βάρβαροι λοιπὸν κυριευθέντες ἀπὸ τὴν καρηβαρίαν τῆς μέθης, ἐκοιμήθησαν πολύ, καὶ δὲν ἐξύπνισαν ἕως τὸ πρωί, ὅταν εὐγῆκεν ὁ ἥλιος. Ὅθεν ἐξυπνίσαντες καὶ μὴ ἰδόντες τὸν αὐγερινόν, δὲν ἔσφαξαν τὸν Θεοδοῦλον, ἀλλ’ ἐβουλήθησαν νὰ τὸν πωλήσουν. Ἐπειδὴ δὲ οἱ ἀγοράζοντες ἔδιδον μόνον δύω φλωρία διὰ τὴν ἐξαγοράν του, διὰ τοῦτο ἕνας ἀπὸ τοὺς βαρβάρους ξεγυμνώσας τὸ σπαθί, ἠθέλησε νὰ τὸν κατασφάξη. Ὅθεν ὁ Ἐπίσκοπος βλέπωντας τοῦτο ἀγόρασεν αὐτόν, καὶ ἔπειτα τὸν ἀφῆκεν ἐλεύθερον. Καλῶς λοιπὸν καὶ θεαρέστως πολιτευσάμενος ὁ ἀοίδιμος, ἐκοιμήθη ἐν εἰρήνη. Τελεῖται δὲ ἡ Σύναξις καὶ ἑορτὴ τούτων τῶν δύω Πατέρων, τούτου λέγω τοῦ Θεοδούλου καὶ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Νείλου, εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Παύλου, τὸν εὐρισκόμενον εἰς τὸ ὀρφανοτροφεῖον. (Ὅρα καὶ εἰς τὴν δωδεκάτην του Νοεμβρίου, καὶ εἰς τὸν Νέον Παράδεισον.)

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

  1. Τὸ Μοναστήριον τοῦ Χηνολάκκου εὑρίσκεται εἰς τὰ Μουντανία.

(ἀπὸ τὸ βιβλίο: Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ. Τόμος Β/. Ἐκδόσεις Δόμος, 2005)