Ἀνάμεσα στοὺς πολυάριθμους Ἁγίους, ποὺ κοσμοῦν τὸ τοπικὸ ἁγιολόγιο καὶ τὴ μακρόχρονη ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία τοῦ μυροβόλου νησιοῦ τῆς Χίου εἶναι καὶ ἡ Ἁγία παρθενομάρτυς Μαρκέλλα ποὺ ἀποτελεῖ τὸ εὐλαβικὸ καύχημα τῶν ἁπανταχοῦ της Γῆς Χίων καὶ τὸν πολύτιμο πνευματικὸ θησαυρὸ γιὰ χιλιάδες προσκυνητές, οἱ ὁποῖοι συρρέουν στὸν τόπο τοῦ μαρτυρίου της γιὰ νὰ ἀποδώσουν τὸν ὀφειλόμενο σεβασμὸ στὸ μεγαλεῖο καὶ τὸν ἡρωισμό της, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ ζητήσουν τὴ θαυματουργική της χάρη γιὰ τὴν ἐπίλυση σωματικῶν καὶ ψυχικῶν ἀσθενειῶν.
Ἡ Ἁγία Μαρκέλλα γεννήθηκε καὶ μεγάλωσε στὴ Βολισσό, στὸ ἱστορικὸ αὐτὸ κεφαλοχώρι τῆς βορειοδυτικῆς Χίου. Γιὰ τὸν χρόνο τῆς γέννησης, τῆς ζωῆς καὶ τοῦ μαρτυρίου τῆς Ἁγίας ὑπάρχει σύγχυση καὶ ἀσάφεια μεταξύ των βιογράφων. Σύμφωνα μὲ τὸν βιογράφο της, Ὅσιο Νικηφόρο τὸν Χίο, ἡ Ἁγία Μαρκέλλα ἔζησε καὶ ἤκμασε περὶ τὸ 1500. Ὁ πατέρας τῆς ἦταν εἰδωλολάτρης καὶ ἡ χριστιανὴ μητέρα τῆς ἀπεβίωσε σὲ νεαρὰ ἡλικία. Ἡ Μαρκέλλα διακρίθηκε ἀπὸ νωρὶς γιὰ τὴ βαθιά της πίστη καὶ ἀγάπη στὸν Χριστό, τὴν καλοσύνη καὶ ἁγνότητά της, τὴ σεμνότητα καὶ τὴν εὐγένεια τῆς ψυχῆς της. Προικισμένη μὲ θεϊκὴ σοφία καὶ ἀμέτρητα ψυχικὰ χαρίσματα ἐπικοινωνοῦσε ἀδιάλειπτα μὲ τὸν Θεό. Αὐτὸν τὸν “ἐπίγειο ἄγγελο” φθόνησε ὁ ἑωσφόρος καὶ θέλησε νὰ τὴν πολεμήσει μὲ κάθε μέσο.
Ἔτσι ὁ εἰδωλολάτρης καὶ σκληρόκαρδος πατέρας τῆς ἄρχισε νὰ ἐπιθυμεῖ ἐρωτικὰ τὴν ἴδια τοῦ τὴν κόρη καὶ νὰ νιώθει πρὸς αὐτὴ μία ἀστείρευτη σαρκικὴ ἐπιθυμία. Ὅταν ἡ Μαρκέλλα διαπίστωσε τὸν ἀναίσχυντο χαρακτήρα τοῦ σαρκολάτρη πατέρα της, ἐγκατέλειψε τὸ πατρικὸ σπίτι καὶ ἀναζήτησε καταφύγιο στὰ βουνὰ τῆς περιοχῆς. Τότε ὁ πατέρας τῆς κινούμενος ἀπὸ τὶς κτηνώδεις ὀρέξεις του καὶ μὲ ἀπερίγραπτη μανία ἄρχισε νὰ ψάχνει νὰ βρεῖ τὴ νεαρὴ καὶ ὄμορφη Μαρκέλλα. Τότε ἡ δύστυχη καὶ ἔντρομη κόρη προσπάθησε νὰ προστατευθεῖ καὶ νὰ σώσει τὴν τιμιότητά της. Μία μεγάλη βάτος ἀποτέλεσε τὸ ἀσφαλὲς καταφύγιο τῆς Ἁγίας. Ἕνας βοσκὸς ὅμως ἀντιλήφθηκε τὴ Μαρκέλλα καὶ ὑπέδειξε τὴ βάτο στὸν μανιακὸ πατέρα της. Τότε ὁ πατέρας ἔβαλε φωτιὰ στὴ βάτο γιὰ νὰ τὴν ἀναγκάσει νὰ βγεῖ ἔξω ἀπὸ αὐτή. Ἡ Μαρκέλλα κατάφερε καὶ βρῆκε διέξοδο καὶ ἔτσι γλίτωσε ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ σαρκολάτρη πατέρα της. Στὴ συνέχεια ἄρχισε νὰ τρέχει πάνω στὶς πέτρες καὶ τὰ βράχια, ἀλλὰ ὁ πατέρας τῆς βλέποντας τὴ δυσκολία νὰ τὴ φτάσει, ἀποφάσισε νὰ τὴ σημαδέψει μὲ τὸ τόξο του καὶ ἔτσι ἐκτόξευσε πρὸς αὐτὴ ἕνα βέλος.
Ἡ Ἁγία πληγώθηκε καὶ τὸ ἁγνό της αἷμα πότισε τὰ βράχια. Παρόλα αὐτὰ δὲν ἔχασε τὴν ψυχική της δύναμη καὶ συνέχισε νὰ τρέχει. Οἱ σωματικές της δυνάμεις ἄρχισαν ὅμως νὰ τὴν ἐγκαταλείπουν καὶ κάποια στιγμὴ ἔπεσε κάτω ταλαιπωρημένη καὶ πληγωμένη. Ἡ βαθιὰ καὶ ἀκλόνητη πίστη τῆς τὴν βοήθησε νὰ βρεῖ τὴ σωτήρια λύση. Μὲ τὰ μάτια στραμμένα στὸν Οὐράνιο Νυμφίο προσευχήθηκε καὶ Τοῦ ζήτησε νὰ σχίσει τὸν βράχο καὶ νὰ τὴν κρύψει μέσα. Ἡ παράκληση τῆς Ἁγίας ἔγινε πραγματικότητα καὶ ἔτσι ὁ βράχος σχίστηκε καὶ δέχτηκε τὸ σῶμα τῆς ἐνάρετης Μαρκέλλας μέχρι τὸ στῆθος. Ὁ σαρκολάτρης πατέρας φτάνοντας στὸν τόπο καὶ βλέποντας τὸ παράδοξο αὐτὸ θαῦμα, ὀργίστηκε ἀκόμη περισσότερο καὶ ἔκοψε μὲ ἕνα μαχαίρι τοὺς μαστούς της καὶ τοὺς πέταξε στὸ βουνό. Στὴ συνέχεια ἀποκεφάλισε τὴν κόρη του καὶ πέταξε τὴν κεφαλή της στὴ θάλασσα. Σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση μία ἀσυνήθιστη λάμψη ἄρχισε νὰ ἐκπέμπεται ἀπὸ τὴν κεφαλὴ τῆς Ἁγίας ποὺ στέφθηκε μὲ τὸν οὐράνιο καὶ ἄφθαρτο στέφανο τῆς ἄθλησης καὶ τῆς θεϊκῆς δόξας.
Ὁ σχισμένος βράχος ποὺ δέχτηκε τὸ μαρτυρικὸ σῶμα τῆς Ἁγίας, ἀποτελεῖ μέχρι σήμερα γιὰ τοὺς προσκυνητὲς σημεῖο εὐλαβικῆς ἀναφορᾶς καὶ πηγὴ ἰαμάτων, ἀφοῦ ὅσοι προσεύχονται μὲ πίστη, παρατηροῦν τὸν ἐρυθρὸ χρωματισμὸ τῶν βράχων καὶ τὸ νερὸ νὰ ἀτμίζει. Ἀναρίθμητα εἶναι τὰ θαύματα ποὺ μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ ἔχει ἐπιτελέσει ἡ Ἁγία Μαρκέλλα ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ μαρτυρίου τῆς ἕως τὶς ἡμέρες μας, ἐνῶ μάρτυρες θαυμαστῶν σημείων ἔγιναν λαμπρὲς πνευματικὲς φυσιογνωμίες τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως ὁ Ἅγιος Μακάριος ὁ Νοταρᾶς Ἐπίσκοπος Κορίνθου, ὁ Ἅγιος Νεκτάριος Ἐπίσκοπος Πενταπόλεως καὶ ὁ βιογράφος καὶ συντάκτης τῆς Ἀκολουθίας τῆς Ἁγίας, Ὅσιος Νικηφόρος ὁ Χίος, οἱ ὁποῖοι συχνὰ προσέρχονταν στὸν τόπο τοῦ μαρτυρίου τῆς Ἁγίας γιὰ νὰ προσευχηθοῦν. Ἡ μνήμη τῆς Ἁγίας ἐνδόξου παρθενομάρτυρος Μαρκέλλης ἑορτάζεται κάθε χρόνο στὶς 22 Ἰουλίου καὶ λαμπρὰ πανήγυρις λαμβάνει χώρα στὸν φερώνυμο ἱερὸ ναὸ τῆς Ἁγίας ποὺ βρίσκεται ἐπὶ τῆς ἀμμώδους παραλίας στὸν ὁμώνυμο ὅρμο τῆς Βολισσοῦ καὶ ἀποτελεῖ παγχιακό, ἀλλὰ καὶ πανελλήνιο προσκύνημα.
Ὁ σχισμένος βράχος, ποὺ δέχτηκε τὸ μαρτυρικὸ σῶμα τῆς Ἁγίας
…
Ἀριστείδης Γ. Θεοδωρόπουλος
Ἐκπαιδευτικὸς
Βιβλιογραφία
· Ἀσματικὴ Ἀκολουθία, Βίος καὶ Παρακλητικὸς Κανὼν τῆς Ἁγίας παρθενομάρτυρος Μαρκέλλης τῆς Χιοπολίτιδος, Ἔκδοσις Ἱεροῦ Προσκυνήματος Ἁγίας Μαρκέλλης, Βολισσὸς Χίου 1980.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τῆς ἁγνείας τὸ ρόδον καὶ τῆς Χίου τὸ βλάστημα, τὴν Ἁγίαν Μαρκέλλαν ἐν ὠδαὶς εὐφημήσωμεν τμηθεῖσα γὰρ χειρὶ τὴ πατρική, ὡς φύλαξ ἐντολῶν τῶν τοῦ Χριστοῦ, ρώσιν νέμει καὶ κινδύνων ἀπαλλαγήν, τοὶς πρὸς αὐτὴν κραυγάζουσι, δόξα τῷ δεδοκότι σοὶ ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργούντι διὰ σου, πάσιν ἰάματα.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α´. Τοῦ λίθου σφαγισθέντος.
Τοῦ Κυρίου τοῖς νόμοις, καὶ τοῖς θείοις διδάγμασι, πειθομένη Μαρκέλλα, καὶ ἀμέμπτως φυλάττουσα, τὴν βίαν πτοηθεῖσα τοῦ πατρὸς, ὦ Νύμφη ἀκήρατε Χριστοῦ, ἐν τοῖς ὄρεσιν ηὐλίζου, ἐν οἷς διώκων εὑρίσκει καὶ ἐκτείνει σε· δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχὺν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Παρθὲνῡς ἀκήρατος, καί ἀθληφώρος σεμνή, ἑδεὶχθῇς ἀθλήσασα, ὑπέρ τοῦ νόμου Χριστοῦ, Μαρκέλλα πανεύφημε· ὅθεν τῶν ἱαμάτων, ἀναβλύζεις τήν χάριν, πᾶσι τοῖς προσιοῦσι, τῇ θερμῇ σου πρεσβείᾳ, πρεσβεύουσα Κυρίῳ, ὑπὲρ τῶν τιμώντων σε.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἡ λαμπρά σου ἄθλησις, ὦ καλλιμάρτυς Μαρκέλλα, τῶν πιστῶν ἐφαίδρυνε, τὰς διανοίας ἐνθέως· θάνατον, τοῦ ζῆν ἀνόμως προκρίνειν πάντας, πείθουσα· καὶ γὰρ ἐτμήθης ξίφει τὴν κάραν, σὺν μαστοῖς ὑπὸ πατρῴας, χειρός· ὢ δρᾶμα! ὑπὲρ τοῦ νόμου Χριστοῦ.
Μεγαλυνάριον
Χλαῖναν παρθενίας πορφυραυγῆ, αἵμασιν οἰκείοις, βεβαμμένην ἀθλητικῶς, φέρουσα Μαρκέλλα, τῷ Λόγῳ ἐνυμφεύθης, τιμηθεῖσα τῇ πατρῴᾳ, χειρὶ ὡς πάνσεμνος.
Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Χαίροις Νύμφη ἄσπιλε τοῦ Χριστοῦ, ἔνδοξε Μαρκέλλα, καλλιμάρτυς νεοφανής· βλάστημα τῆς Χίου, καὶ δόξα καὶ προστάτις, πάντων παθῶν ἀπάλλαξον, τοὺς τιμῶντάς σε.
Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Πορφύραν ἐξ αἵματος τὴν στολὴν, ὡς περικειμένη, καὶ τὸ στέφος ἐν κορυφῇ, ἔχουσα τὸ θεῖον, καὶ τὴν τῆς παρθενίας, λευκοφαῆ λαμπάδα, κρατοῦσα γέγηθας.
