Περί τοῦ Ἀγιάσματος τοῦ Ὅσίου Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτου.

Ὀπότε ὁ Ὅσιος καί Θεοφόρος Πατήρ ἡμῶν Ἀθανάσιος ἔκτιζε τήν ἑαυτοῦ Λαύραν, ἔτρεχον πρός αὐτόν πανταχόσε πλήθη Μοναχῶν, τούς ὁποίους ὁ ὅσιος μέ ἄγαπην ἔδεχετο, καί σύν αὐτοῖς ἐκοπίαζεν εἰς πάσας τάς τῆς Μονῆς ὑπηρεσίας. Τότε λοιπόν κατά παραχώρησιν Θεοῦ συνέβη αὐτῷ ἠ τοιαύτη δοκιμή, ἤγουν ἐν ᾦ δέν ἔφθασεν εἰσέτι νά τελειοποιήση τήν κτιζομένην ὑπ’ αὐτοῦ Λαύραν, καί εἶχε καί πολυάνθρωπον ἀδελφότητα, κατέλαβεν αὐτόν ἔνδεια μεγάλη καί στέρησις πάντων τῶν ἀναγκαίων.

Ἀφ’οὗ γούν ὁ ὅσιος ἐξωδίασε τά ἀργύρια, ὅπου ἔστειλεν ὁ Βασιλεύς, ἐστενοχωρεῖτο, ὅτι δέν ἔφθαναν νά τελειώση τό ἔργον, καθώς τό ἤρχισε, καί συλλογιζόμενος περί τούτου, ἔμισευσεν ἀπό τήν Μονήν, ὁδεύων πρός τάς Καρυᾶς, διά νά συμβουλευθῆ τόν πρώτον τοῦ Ὅρους, ἐάν ἦτο πρέπον νά στείλη ἀθρώπους πρός τόν Βασιλέα ἤ ἄλλους ἄρχοντας, νά ζητήση βοήθειαν. Ὅταν οὖν ἦτον μακράν ἀπό τήν Λαύραν μίλια τέσσαρα, βλέπει μίαν ὡραίαν γυναῖκα καί ὑπέρλαμπρον, ἥτις εἶπεν αὐτῷ. «Πόθεν ὁδεύεις Ἀθανάσιε»; Ὁ δέ ἐκπλαγείς, ἀπεκρίνατο: «τίς εἶσαι σύ καί μέ ἐξετάζεις»; Ἡ δέ εἶπεν: «Ἐγώ εἰμί ἡ Μήτηρ τοῦ Κυρίου σου». Λέγει ὁ ἅγιος: «Συγχώρησόν μοι Δέσποινα, ὅτι δέν πιστεύω, ἐάν δέν ἰδῶ σημεῖόν τι, πολλαί γάρ οἱ παγίδες τοῦ δαίμονος», λέγει αὐτῷ ἡ Πάναγνος: «κτύπησον εἰς τήν πέτραν αὔτην εἰς τό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος σταυροειδῶς μέ τήν ράβδον σου, καί μέ τήν χάριν τοῦ ἐξ ἐμοῦ τεχθέντος, ἐξελθέτω ὕδωρ δαψιλές τε καί ὡραιότατον». Οὕτω γοῦν ἐποίησεν ὁ ὅσιος καί ἐξῆλθεν ὕδωρ πλῆθος πολύ καί ἐξαίσιον, τότε ὁ μέν ἔπεσε κατά γῆς, αἰτῶν τήν συγχώρησιν, ἡ δέ ἠρώτησεν αὐτόν, ποῦ ἀπήρχετο, καί τῇ εἶπεν τήν ῥηθεὶσαν ὑπόθεσιν· λέγει αὐτῷ ἡ Δέσποινα: «Ὕπαγε εἰς τό Μοναστήριον νά εὕρης τάς ἀποθήκας γεμάτας σιτάριον, τά ἀγγεῖα οἶνον καί ἔλαιον, καί ἄλλα, ὅσα χρειάζεσαι, τά ὁποια νά σέ φθάσουν μέ τήν βοήθειαν τοῦ Υἱοῦ καί Δεσπότου μου, ἕως νά τελειώσης τήν Μονήν ἅπασαν, εἰς τήν ὁποίαν μή τολμήση τινός κάνενα καιρόν νά ψηφίση οἰκονόμον ὁτί ἐγώ θέλω εἶσθαι οἰκονόμος σας πάντοτε, νά σᾶς φροντίζω τά πρός χρείαν· μόνον μή ἀμελῆτε τάς ὑποσχέσεις τοῦ σχήματος, τήν ἀκολουθίαν, καί τόν κανόνα σας». Ταῦτα εἰποῦσα ἔγινεν ἄφαντος. Ὁ δέ ὅσιος ἐπιστρέψας εἰς τήν Μονήν, ηὖρεν ἅπαντα, καθώς τοῦ εἶπεν ἡ Δέσποινα, καί ἔφθασαν πρός αὐτάρκειαν, ἕως ὅτου ἐτελειώθη ὁ Θεῖος Ναός, καί ἅπασα ἡ Μονή, καθώς ἕως τήν σήμερον φαίνονται.
Ἡ δέ βρύσις αὕτη ἡ γνωστή τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου ἡ τῇ νεύσει τῆς Θεομήτορος ὑπ’ αὐτοῦ ἐξαχθεῖσα ἐκ τοῦ βράχου ῥέει ἀφθόνως ὕδωρ ἰαματικόν ἔκτοτε μέχρι τῆς σήμερον, ἐν ἀποστάσει δύο ὡρῶν δρόμον ἐκ τῆς Λαύρας πλησίον τῆς θαλάσσης, ἐντός ἀγρίου καί ἐρημικοῦ δάσους, καί ἐκ τῶν ἀγγείων ἐκείνων τῶν τότε ὄντων κενῶν, καί διά τῆς μεγάλης χάριτος καί εὐδοκίας τῆς φανείσης τῷ Ἁγίῳ Ἀθανασίῳ Θείας Οἰκονομίσσης πληρωθέντων ἐκ πάντων τῶν ἀναγκαίων, λέγουσιν ὅτι εὕρισκονται τινά μέχρι τῆς σήμερον.