Οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι Ἀκύλας καὶ Πρίσκιλλα ἦταν ἕνα ἀγαπημένο ζευγάρι Ἰουδαίων ποὺ καταγόταν ἀπὸ τὴν Πόντα καὶ μαρτύρησαν ἐπὶ Νέρωνα. Ἡ μνήμη τοὺς ἑορτάζεται στὶς 13 Φεβρουάριου, καὶ θεωροῦνται ἡ Ὀρθόδοξη ἐκδοχή του Καθολικοῦ Βαλεντίνου.
Τὸ 49 μ.Χ. ὁ Κλαύδιος (4154 μ.Χ.), ὁ τέταρτος ρωμαῖος αὐτοκράτορας, ὁ ὁποῖος εἶχε διαδεχθεῖ τὸν Καλιγούλα, ἐξέδωσε ἕνα διάταγμα μὲ τὸ ὁποῖο ἔδιωχνε ὅλους τους Ἑβραίους ἀπὸ τὴν Ρώμη, λόγω τῶν ἀναταραχῶν ποὺ γινόντουσαν μεταξύ τους στὶς συναγωγές, μὲ αἰτία κάποιον «ΧΡΙΣΤΟ». Ἀνάμεσα στοὺς Ἑβραίους πρόσφυγες ποὺ ἐγκαταλείπουν τὴν Ρώμη εἶναι καὶ ἕνα ζευγάρι. Ὁ Ἀκύλας (=Ἀετός, κατασκευαστῆς χοντρῶν Σικελικῶν μάλλινων ὑφασμάτων γιὰ σκηνὲς) καὶ ἡ σύζυγός του Πρίσκιλλα ἢ Πρίσκα. Τὸ ὄνομά της θυμίζει μία σπουδαία ρωμαϊκὴ οἰκογένεια καὶ τὸ ἐπίπεδό της μορφώσεώς της ἴσως ἦταν ἀπὸ τὰ ἀνώτερα ἐκείνης τῆς ἐποχῆς. Οἱ δυό τους κατευθύνθηκαν πρὸς τὴν Κόρινθο, ἐγκαταστάθηκαν ἐκεῖ καὶ ἐξασκοῦσαν τὸ ἐπάγγελμα τοῦ σκηνοποιοῦ. Ἤσαν δὲ ἄνθρωποι ἐνάρετοι καὶ εὐσεβεῖς…
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀμέσως μετὰ ἀπὸ τὴν 1η Ἀποστολικὴ Περιοδεία καὶ λίγο πρὶν τὴν 2η, μετὰ ἀπὸ ἕνα ἐπεισόδιο μὲ τὸν Βαρνάβα, παίρνει τὸν Σίλα γιὰ βοηθό του. Ἀμέσως μετὰ στὰ Λύστρα κατηχεῖ τὸν Τιμόθεο καὶ τὸν παίρνει ἐπίσης μαζί του. Στὴν Τρωάδα βλέπει τὸ ὅραμα μὲ τὸν Μακεδόνα καὶ ἐκεῖ
συναντᾶ τὸν Λουκᾶ, ὁ ὁποῖος γίνεται ἀργότερα ὁ συγγραφέας τῶν Πράξεων καὶ τοῦ τρίτου Εὐαγγελίου. Ξεκινᾶ ἕνα μακρὺ ταξίδι καὶ περνᾶ ἀπὸ πολλὲς πόλεις
διδάσκοντας τὸν λόγο τοῦ θεοῦ. Σαμοθράκη, Νεάπολη, Ἀμφίπολη, Ἀπολλωνία,
Θεσσαλονίκη, Βέροια, Πύδνα ἢ Δίον, Ἀθήνα, Κόρινθος, Κεγχρεές… Στὶς Πράξεις ΙΗ διαβάζουμε: «…Μετὰ ἀπὸ αὐτὰ ἀναχώρησε ἀπὸ τὴν Ἀθήνα καὶ ἦρθε στὴν Κόρινθο. Καὶ βρῆκε κάποιον Ἰουδαῖο μὲ τὸ ὄνομα Ἀκύλας, Πόντιος στὸ γένος, ποὺ εἶχε ἔρθει πρόσφατα ἀπὸ τὴν Ἰταλία, καὶ τὴν Πρίσκιλλα τὴ γυναίκα του, γιατί εἶχε διατάξει ὁ Κλαύδιος νὰ ἀναχωρήσουν ὅλοι οἱ Ἰουδαῖοι ἀπὸ τὴ Ρώμη, καὶ προσῆλθε σ αὐτούς. Καὶ ἐπειδὴ ἦταν ὁμότεχνος, ἔμενε κοντὰ τοὺς καὶ ἐργαζόταν, γιατί ἦταν σκηνοποιοὶ στὴν τέχνη…»
Δὲν ξέρουμε σίγουρα ἂν ὁ Ἀκύλας καὶ ἡ Πρίσκιλλα γνώριζαν τὸ εὐαγγέλιό του Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἂν ἦταν βαπτισμένοι Χριστιανοὶ πρὶν γνωρίσουν τὸν Ἀπόστολο Παῦλο. Εἶναι πολὺ πιθανὸν νὰ εἶχαν ἀκούσει γύρω ἀπὸ ὅλη τὴν ὑπόθεση τοῦ Ἰησοῦ στὴν Ρώμη μιὰ καὶ ἐκεῖ γινόταν τόση «φασαρία» ἀνάμεσα
στοὺς ἑβραίους Χριστιανοὺς καὶ στοὺς ἑβραίους ἀντιρρησίες. Ἀλλὰ νὰ ἦταν ἀκριβεῖς γνῶστες τοῦ εὐαγγελίου καὶ μάλιστα βαπτισμένοι στὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ αὐτὸ μᾶλλον πρέπει νὰ τὸ ἀποκλείσουμε. Συγκεκριμένα ὁ Λουκᾶς γράφει γιὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο «…εὔρων τινὰ Ἰουδαῖον ὀνόματι Ἀκύλαν καὶ Πρίσκιλλα
γυναίκα αὐτοῦ διὰ τὸ ὁμότεχνον εἶναι ἔμεινε πὰρ αὐτοῖς» Ἂν ὁ Ἀκύλας ἦταν Χριστιανὸς δὲν θὰ ἔλεγε «τινὰ» ἀλλὰ θὰ ἔλεγε «εὔρων τινὰ μαθητὴ ἢ ἀδελφὸν ὀνόματι Ἀκύλα».
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἔμεινε μαζί τους γιὰ 18 περίπου μῆνες. Ἐκεῖνοι τονάκουγαν νὰ τοὺς μιλάει, τὸν ρωτοῦσαν καὶ μάθαιναν, ἔπαιρναν ἀπὸ αὐτὸν ὅτι πολυτιμότερο μποροῦσαν. Τόσο πολύ τους ἄγγιξε ὁ φλογερὸς καὶ σωτήριος λόγος του, ὥστε ἀφοῦ κατηχήθηκαν καὶ βαπτίσθηκαν ἀπὸ αὐτόν, ἀποφάσισαν νὰ τὸν ἀκολουθήσουν στὶς περιοδεῖες του ὡς βοηθοί του. Ἔτσι, οἱ ἅγιοι Ἀκύλας καὶ Πρίσκιλλα συνδέθηκαν μαζί του καὶ ἔγιναν ἔμπιστοι φίλοι καὶ συνεργάτες τοῦ. Ἦταν γὶ αὐτοὺς ἀπλανὴς διδάσκαλος καὶ φωτισμένος πνευματικὸς Πατέρας. Μὲ ἀρχηγὸ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο ἔπλευσαν τὸν Σαρωνικὸ καὶ διέσχισάν τό Αἰγαῖο Πέλαγος. Προορισμός τους ἡ Ἔφεσος τῆς Μ. Ἀσίας. Ἐδῶ καλλιεργοῦνται τὰ γράμματα καὶ οἱ τέχνες. Ὑπῆρχαν θέατρα, ἀγορά, ὑδραγωγεῖα, μά το θεαματικότερο ἦταν ὁ τεράστιος ναὸς τῆς θεᾶς Ἀρτέμιδος. Ἕνα ἔργο τέχνης τοῦ Χειροκράτους (Δ΄ αἰώνα π.Χ.), ποῦ θεωροῦνταν ἕνα ἀπὸ τὰ ἑπτὰ θαύματα τοῦ κόσμου. Σὲ αὐτὴν τὴν «ξακουστὴ» πόλη ὑπῆρχαν τρία χαρακτηριστικὰ :
α) Ἡ λατρεία τῆς θεᾶς Ἀρτέμιδος ποὺ ἦταν καὶ προστάτιδα τῆς πόλης .
β) Ἡ λατρεία τοῦ Ρωμαίου Αὐτοκράτορα.
γ) Ἡ μαγεία.
Ὁ Ἀκύλας καὶ ἡ Πρίσκιλλα τὸν πρῶτο χρόνο τῆς παραμονῆς τους στὴν Ἔφεσο δὲν ἔκαναν φανερὴ Ἱεραποστολή. Ὅμως μὲ τὸ φωτεινὸ παράδειγμά τους ἔδειχναν στοὺς γύρο τους πὼς γίνεται ὁ ἄνθρωπος ὅταν ἀσπασθεῖ καὶ ἀκολουθήσει στὰ σοβαρὰ καὶ μὲ συνέπεια τὸν Χριστιανισμό…
Κάποιο Σάββατο στὴν Ἔφεσο ἦταν μαζεμένοι ὅλοι στὴν συναγωγὴ γιὰ νὰ ἀκούσουν κάποιον λόγιο ἄνδρα ἀπὸ τὴν Ἀλεξάνδρεια. Ὁ ὁμιλητῆς, μὲ τὸ γλυκὸ
ὕφος καὶ τὴν συναρπαστικὴ γλώσσα, πολυμαθής, εὔγλωττος, πειστικός, συναρπαστικός, μὲ πύρινο πνεῦμα. Ἀπὸ τὸ κήρυγμα τοῦ ὅμως ἔλειπε ὁ
Ἐσταυρωμένος Ἰησοῦς, ἡ Ἀνάστασή του, ἀπουσίαζε τὸ βάπτισμα, τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Σημεῖα στὸ κήρυγμα ποὺ ἀποτελοῦν τὴν σπονδυλική του στήλη. Σ αὐτὸ τὸ σημεῖο φαίνεται τὸ ἀποτέλεσμα τῆς μαθητείας τοῦ ζευγαριοῦ ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο. Ὅταν ἀπομακρύνθηκαν ὅλοι καὶ ἄδειασε ἡ συναγωγή, στὴν ἔξοδο περίμενε ἕνα ζευγάρι γιὰ νὰ γνωρίσει τὸν ὁμιλητή. Ἦταν ὁ Ἀκύλας καὶ ἡ Πρίσκιλλα οἱ ὁποῖοι τὸν πῆραν κατὰ μέρος καὶ τοῦ ἐξέθεσαν ἀκριβέστερα τὴν ὁδὸ τοῦ Θεοῦ. Τὸ ἀποτέλεσμα ἦταν ὅτι ὁ Ἀκύλας καὶ ἡ Πρίσκιλλα προετοίμασαν καὶ κατήχησαν ἄρτια τὸν Ἀπολλὼ καὶ ὁ λόγιος ζηλωτὴς ἀπὸ τὴν Ἀλεξάνδρεια ἐξελίχθηκε σὲ ἕνα σπουδαῖο κήρυκα τοῦ Εὐαγγελίου, καὶ πολύτιμος συνεργάτης τοῦ Ἀπόστολου Παύλου
Τὸ διάταγμα τοῦ Κλαύδιου γιὰ τὴν ἐξορία τῶν Ἑβραίων ἦταν πλέον παρελθόν, ἀφοῦ ἤδη ἀπὸ τὸ 54 μ.Χ. ἀνέβηκε στὸν θρόνο ὁ Νέρωνας ποὺ ἔμεινε μέχρι τό 68 μ.Χ. Τὸ 68 μ.Χ. περίπου μετακομίζουν ξανὰ γιὰ 4η φορά, γυρίζοντας στὴν Ρώμη. Ἐκεῖ συνεχίζουν νὰ διδάσκουν τὸν λόγο τοῦ θεοῦ. Στὶς πράξεις τῶν Ἀποστόλων καὶ στὶς ἐπιστολὲς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ἀφιερώνονται πάνω ἀπὸ 10 ἐδάφια γιὰ τὸ ζευγάρι αὐτό. Πουθενὰ ὅμως δὲν γίνετε λόγος οὔτε ὑπαινιγμὸς γιὰ τὸ θέμα τῶν παιδιῶν τους. Ἂν εἶχαν παιδιὰ δὲν θὰ ἦταν εὔκολες οἱ τόσες μετακινήσεις τοὺς (Ρώμη, Κόρινθος, Ἔφεσος, Ρώμη, Ἔφεσος) ποὺ σχεδὸν ὅλες γινόντουσαν μὲ εὐκολία καὶ προθυμία, μὲ μόνο σκοπὸ τὴν ἱεραποστολὴ καὶ τὴν διάδοση τοῦ Χριστιανισμοῦ.
Γιὰ τὸ τέλος τῶν ἀποστόλων, δὲν ξέρουμε καὶ πολλὰ πράγματα. Ἀπὸ βιβλίο ποὺ γράφτηκε τὸν 4ο αἰώνα, μὲ τίτλο «Διαταγαὶ Ἀποστόλων», λέγεται ὅτι «ὑπὸ Παύλου ἐχειροτονήθη ἐπίσκοπος Ἀκύλας καὶ Νικητὴς τῶν κατὰ Ἀσίαν παροικιῶν». Πότε, ὅμως, καὶ σὲ ποιὲς «παροικίες» τῆς Ἀσίας δὲν διευκρινίζεται.
Ἄλλη μία πληροφορία ποὺ βρίσκουμε προέρχεται ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καὶ τὴν συναντᾶμε σὲ σχετικὸ ὑπόμνημα τὸ ὁποῖο διαβάζεται στὴν Ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου: «Τμηθὲν γύναιον Ἀκύλας φησὶ βλέπων, Οὐκ ἀνδρίουμαι πρὸς τομὴν ἀνὴρ κάρας;» (Βλέποντας ὁ Ἀκύλας τὴν γυναίκα του νὰ ἀποκεφαλίζεται καὶ νὰ μαρτυρεῖ λέει: «Μπορῶ νὰ μὴν φανῶ ἄνδρας ἐγὼ ἀνάλογα πρὸς τὴν γυναίκα μου ἀνδρεῖος καὶ πρόθυμος γιὰ ἀποκεφαλισμὸ ὑπὲρ τῆς Πίστεώς του Χριστοῦ;» ). Ἀπὸ αὐτὸ ἀντλοῦμε δύο πληροφορίες: Ὅτι ἔφυγαν ἀπὸ τὸν κόσμο
αὐτὸ μὲ μαρτυρικὸ τρόπο καὶ ὅτι στὴν σειρὰ πρώτη μαρτύρησε ἡ Πρίσκιλλα καὶ
ἀκολούθησε ὁ Ἀκύλας.
Ἔτσι μὲ τὸν μαρτυρικό τους θάνατο, ἡ ἐκκλησία κατέταξε τοὺς Ἀποστόλους
Ἀκύλα καὶ Πρίσκιλλα, στὶς τάξεις τῶν Ἁγίων.
