Άρθρα

Βίος ἐκ τοῦ Συναξαρίου τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου

Ἐκ τοῦ Λαυσαϊκοῦ περί τοῦ Ὁσίου


(Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου)

Ἀσκήσεως διῆλθε τὴν στενὴν τρίβον,
Ἀμμοῦν ὁ θεῖος καὶ τρυφῆς εὗρε πλάτος.

Οὗτος ἦτον κατὰ τὸ γένος Αἰγύπτιος, ὀρφανὸς δὲ γενόμενος, μὲ τὸ νὰ ἀπέθανον οἱ γονεῖς του, ἠναγκάσθη ἀπὸ τὸν θεῖόν του νὰ λάβῃ μὲ γάμον γυναῖκα. Τούτου δὲ γενομένου, ἐσυμφώνησε μετὰ τῆς γυναικός του, ἵνα φυλάξουν παρθενίαν. Ἐδούλευε δὲ πάντοτε εἰς τὸν βαλσαμῶνα (ἤτοι εἰς τὸν κῆπον ὁποῦ εἶχε τὸ ἐκλεκτὸν χόρτον τοῦ καλουμένου ὀποβαλσάμου (5)), τὸ ὁποῖον ἔργον ἐπροξένει εἰς αὐτὸν πολλοὺς κόπους καὶ μόχθους. Ὕστερον δὲ ἀπὸ χρόνους δεκαοκτώ, ἀνεχώρησεν ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ἐπῆγεν εἰς τὸν Μέγαν Ἀντώνιον. Ἀπὸ τὸν ὁποῖον θαυμασθεὶς διὰ τὴν ἐνάρετον πολιτείαν του, εἰς πολλοὺς εὑρίσκετο ὠφελείας ὑπόθεσις, ὄχι μόνον διὰ τὴν ἀρετὴν καὶ τὸν θεοφιλῆ βίον του, ἀλλὰ καὶ διὰ τὰ πολλὰ θαύματα ὁποῦ ἐποίει. Τούτου τοῦ Ἁγίου τὴν μακαρίαν ψυχὴν εἶδεν ὁ Μέγας Ἀντώνιος, πῶς ἀνεφέρετο εἰς Οὐρανοὺς ὑπὸ Ἁγίων Ἀγγέλων (6). Read more

᾿Εκ γῆς ἀπελθὼν Ὅρ ἐμός, λέγει χάρις,
Ὑπὲρ τὸν Ὁρ πέφυκε τὸν σόν, ὡ Νόμε.

Ὁ Ὅσιος καὶ θαυμάσιος Πατὴρ ἡμῶν ἐχρημάτισεν εἰς τὸ ὄρος τῆς Νιτρίας προεστὼς χιλίων ἀδελφῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπολιτεύοντο ζωὴν ἀγγελικήν. Εἶχε φθάσει εἰς ἡλικίαν ἐνενήκοντα ἐτῶν, καὶ παρ᾿ ὅλα ταῦτα ἧτο ὅρθιος, ὑγιής, λαμπρὸς εἰς τὸ πρόσωπον, ἔχων τὰς αἰσθήσεις, τὴν σοφίαν καὶ σύνεσιν ἀνελλιπῆ, καὶ μάλιστα πληρέστατα, ὡς νὰ ηὔξανεν ὁμοῦ μὲ τὴν ἡλικίαν ἡ ἀρετὴ καὶἡ σύνεσις. Εἶχε δὲ χωριστὴν χάριν Θεοῦ, ὥστε τὸν ηύλαβοῦντο καὶ οἱ ἄπιστοι καὶ οἱ βάρβαροι. Read more

᾿Ηταν καὶ ἕνας ἄλλος στὸ ὄνομα Σεραπίων, ποὺ ἀπεκαλεῖτο σινδόνιος, γιατὶ ἐκτὸς ἀπὸ ἕνα σεντόνι δὲν φόρεσε ποτὲ τίποτ’ ἄλλο’ αὐτὸς ἐφάρμοσε πολλὴ ἀκτημοσύνη καὶ ὅντας ἐγγράμματος ἀποστήθιζε ὅλες τὶς Γραφές’ και ἀπὸ τὴν πολλὴ ἀκτημοσύνη καὶ μελέτη τῶν Γραφῶν δὲν μπόρεσε νὰ ἡσυχάσει μέσα σὲ κελλί, ὄχι ὅμως ἀπὸ μέριμνα γιὰ ὑλικά πράγματα, ἀλλὰ περιδιαβάζοντας τὴν οἰκουμένη πραγματοποίησε τὴν ἀρετή γιατὶ ἦταν ἔτσι προορισμένος ἀπὸ τὴ φύση· καἱ ὑπάρχουν διαφορὲς φύσεων, ὅχι οὐσιῶν.

Διηγόνταν λοιπὸν οἱ Πατέρες ὅτι σὲ συμπαιγνία μὲ ἕναν ἄλλον ἀσκητή, πουλήθηκε γιὰ δοῦλος σὲ ἡθοποιοὺς εἰδωλολάτρες σὲ κάποια πόλη γιὰ εἴκοσι νομίσματα… Καὶ φύλαξε τἁ νομίσματα σφραγίζοντάς τα. Ἔμεινε δὲ μ’ ἐκείνους τοὺς μίμους ποὺ τὸν ἀγόρασαν τόσο, ὅσο ποὺ τοὺς ἔκανε χριστιανοὺς καὶ τοὺς ἀπομάκρυνε ἀπὸ τὸ θέατρο, μὴ γευόμενος τίποτ’ ἅλλο ἐκτὸς ἀπὸ νερὸ καὶ ψωμί, καί μελετῶντας συνεχῶς μὲ τὸ στόμα τὶς Γραφές. Καὶ μὲ τὸν καιρὸ πρῶτος ἦρθε σὲ κατάνυξη ὁ ἄνδρας, μετὰ ἡ γυναίκα καὶ μετὰ ὁλόκληρο τὸ σπίτι τους. Ἔλεγαν ἀκόμα ὅτι ὅσον καιρὸ δὲν γνώριζαν ποιός ἦταν, τοὺς ἔπλενε τὰ πόδια. ᾿Αφοῦ λοιπὸν βαφτίστηκαν καὶ οἱ δύο, σταμάτησαν νὰ παίζουν στὸ θέατρο καὶ ἀφοῦ γύρισαν σὲ βίο σεμνὸ καἰ θεοσεβῆ, εἶχαν σὲ μεγάλη εὐλάβεια τὸν ἄνθρωπο καὶ τοῦ λένε: «Ἔλα ἀδελφέ, νὰ σὲ ἐλευθερώσουμε, ἐπειδη κι ἐσὺ μᾶς ἐλευθέρωσες ἀπὸ αἰσχρὴ δουλεία». Τοὺς λέει: «Ἐπειδὴ μερίμνησε ὁ Θεὸς καὶ σώθηκε ἡ ψυχή σας, θὰ σᾶς πῶ τὸ μυστικὸ τῆς ὑπόθεσης· ἐγώ ὄντας ἐλεύθερος ἀσκητής, Αἰγύπτιος στὴν καταγωγή, ἐπειδὴ λυπήθηκα τὴν ψυχή σας, πουλήθηκα γιὰ νὰ σᾶς σώσω. Ἐπειδὴ λοιπὸν ἔδωσε ὁ Θεὸς καὶ σώθηκε ἡ ψυχή σας μὲ τὴν ταπεινότητά μου, πάρτε πίσω τὰ χρήματά σας γιὰ νὰ φύγω, νὰ βοηθήσω καὶ ἄλλους». Αὐτοὶ δέ, ἂν καὶ τὸν παρακάλεσαν πολὺ καὶ τὸν διαβεβαίωσαν: «Θὰ σὲ ἔχουμε σὰν πατέρα καὶ δεσπότη, μόνο μεῖνε μαζί μας», δὲν μπόρεσαν νὰ τὸν πείσουν. Τότε τοῦ λένε: «Δῶσε τὰ χρήματα στοὺς φτωχούς, γιὰ μᾶς ἦταν ἀρραβῶνας σωτηρίας· ἀλλὰ τουλάχιστον νὰ ἔρχεσαι νὰ μᾶς βλέπεις μιὰ φορὰ τὸ χρόνο». Ἐκεῖνος τοὺς εἶπε: «Ἐσεῖς δῶστε τὰ δικα σας, ἐγὼ δὲν χαρίζω στοὺς φτωχοὺς ξένα χρήματα». Κι ἔτσι ἔφυγε ἀπ’ αὐτοὺς. Read more


Μὲ τοῦτον τὸ θαυμάσιο ἀγωνιστή, ἤμουν, (λέγει ὁ Ἠρακλείδης), καὶ ἐγώ ὅταν ἦταν πρεσβύτερoς τῶν λεγομένων κελιῶν. Στὰ κελιὰ αὐτὰ ἔζησα 9 χρόνια τα τρία μὲ τοῦτον τὸ θαυμαστὸ Μακάριο. Μερικὰ ἀπὸ τὰ μεγάλα καὶ ἐξαίσια θαύματά του εἶδα μὲ τὰ μάτια μου καὶ ἄλλα μοῦ διηγήθηκαν αὐτοὶ ποὺ ἔζησαν μαζί του καὶ ἄλλα ἀνάφεραν πολλοὶ πατέρες τοῦ ὅρους.

Αὐτὸς ὁ ΄Ὅσιος μία φορὰ ἐπισκέφθηκε τὸ Μ. Ἀντώνιο καὶ ὅταν εἶδε τὰ φύλλα φοινικιᾶς ποὺ ἔπλεκε καὶ ἦταν τόσο καλὰ ζήτησε ἀπὸ τὸν Ἄντωνιο νὰ τοῦ δώσει λίγα. Ἀλλὰ ὁ ΄Ὅσιος του ἀπάντησε: “εἶναι γραμμένο στὴ Γραφή, ὅτι δὲν πρέπει νὰ ἐπιθυμήσεις κανένα πράγμα τοῦ γείτονα σοὺ” καὶ μόλις τέλειωσε τὸ λόγο αὐτό, ὅλα τα φύλλα κάηκαν καὶ ἔγιναν στάχτη. Βλέποντας τὸ γεγονὸς ὁ Μ. Ἀντώνιος εἶπε στὸ Μακάριο. Πραγματικά, ἀδελφέ, γνώρισα ὅτι ἀναπαύεται σὲ σένα ἡ Χάρη τοῦ ἁγίου Πνεύματος καὶ γιὰ τοῦτο θὰ γίνεις κληρονόμος τῶν ἀγώνων μου. Φεύγοντας ὁ Μακάριος, στὸ δρόμο, συνάντησε τὸ διάβολο ὁ ὁποῖος βλέποντάς το Ὅσιο κουρασμένο ἀπὸ τὸ δρόμο, τοῦ εἶπε. “Τώρα ποὺ πῆρες καὶ τὴν εὐλογία τοῦ Ἀντωνίου γιατί δὲν μεταχειρίζεσαι τὴ δύναμή σου καὶ νὰ ζητήσεις μὲ θάρρος ἀπὸ τὸ Θεὸ νὰ σοῦ στείλει φαγητὸ καὶ ποτὸ καὶ νὰ σοῦ δώσει δύναμη νὰ συνεχίσεις τὴν ὁδοιπορία;” Καὶ ὁ Ὅσιος ἀπάντησε στὸ διάβολο. Γιὰ μένα δύναμη καὶ δόξα εἶναι αὐτὸς ὁ Κύριος· ἐσὺ ὅμως δὲν ἔχεις καμιὰ ἐξουσία νὰ πειράζεις τοὺς δούλους τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸς ὁ πονηρός, ἔδειξε καὶ μία φαντασία στὸν ΄Ὅσιο. ΄Ἔφερε μπροστά του μία καμήλα φορτωμένη μὲ πολλὰ καὶ διάφορα χρειαζόμενα καὶ φαινόταν τὸ ζῶο σὰν περιπλανόμενο μέσα στὴν ἔρημο καὶ μόλις εἶδε τὸν Ὅσιο πῆγε καὶ γονάτισε μπροστά του. Τότε ὁ Ὅσιος ἐπιδόθηκε στὴν προσευχὴ καὶ ἄνοιξε ἡ γῆ καὶ χάθηκε τὸ ζῶο. Read more

Ἀρχὴ τοῦ στοιχείου Ζ.

Περὶ τοῦ ἀββᾶ Ζήνωνος.

αʹ. Εἶπεν ὁ ἀββᾶς Ζήνων ὁ μαθητὴς τοῦ μακαρίου Σιλουανοῦ· Μὴ οἰκήσῃς ἐν τόπῳ ὀνομαστῷ, μηδὲ καθίσῃς μετὰ ἀνθρώπου ἔχοντος μέγα ὄνομα, μηδὲ βάλῃς θεμέλιον τοῦ οἰκοδομῆσαι ἑαυτῷ κελλίον πώποτε.

βʹ. Ἔλεγον περὶ τοῦ ἀββᾶ Ζήνωνος, ὅτι ἀπ’ ἀρχῆς οὐκ ἤθελε λαβεῖν παρά τινός τίποτε. Καὶ ἐντεῦθεν οἱ φέροντες ἀπήρχοντο λυπούμενοι, ὅτι οὐκ ἐλάμβανε. Καὶ ἄλλοι ἤρχοντο πρὸς αὐτὸν, λαβεῖν θέλοντες ὡς παρὰ μεγάλου γέροντος, καὶ οὐκ εἶχέ τι δοῦναι αὐτοῖς, καὶ αὐτοὶ ὑπῆγον λυπούμενοι. Λέγει ὁ γέρων· Τί ποιήσω, ὅτι καὶ οἱ φέροντες λυποῦνται, καὶ οἱ λαβεῖν θέλοντες; Τοῦτο μᾶλλον συμφέρει· εἴ τις φέρει, λαμβάνω, καὶ εἴ τις αἰτεῖ παρέχω αὐτῷ. Καὶ οὕτως ποιήσας ἀνεπαύετο, καὶ πάντας ἐπληροφόρει. Read more

Περὶ μιᾶς φιλαργύρου παρθένου

askitesΖοῦσε στὴν Ἀλεξάνδρεια μιὰ ἀνύπαντρη Χριστιανὴ γυναίκα ποὺ φαινόταν ταπεινή, στὴν πραγματικότητα ὅμως ἦταν περήφανη καὶ πολὺ φιλάργυρη. Ἦταν μᾶλλον φιλοχρυσή, παρὰ φιλοχριστῆ. Δὲν εἶχε προσφέρει ποτὲ κάτι ἀπὸ τὴν περιουσία της, οὔτε σὲ ξένο, οὔτε σὲ φτωχό, οὔτε σὲ καταπιεσμένο, οὔτε σὲ μοναχό, οὔτε σὲ φτωχὸ κορίτσι… Read more