ΠΕΡΙ ΚΟΛΑΣΕΩΣ. (Κυριακή Δ΄των Νηστειών).

Είναι αδύνατον να μην πέσει, τέλος πάντων, στον γκρεμό της απώλειας, όποιος τρέχει τον δρόμο της κακίας. Το τέλος των πονηρών εγχειρημάτων είναι η συμφορά, και πάντοτε μιαν αμαρτωλή πολιτεία την ακολουθεί μια δυστυχέστατη καταστροφή. Κακή ζωή, κακός θάνατος…

Βάλτε μπροστά στα μάτια της διάνοιας σας, ακροατές, μια υπόγεια ζοφερή φυλακή σκότους εξώτερου, μια βαθύτατη άβυσσο. Ένα τάφο βορβορώδη, άχαρο κατοικητήριο του κλαθμού και της λύπης. Η μια φοβερότατη κάμινο σκοτεινότατου πυρός, άσβεστη στη φλόγα, αμέτρητη στο πλάτος, αφάνταστη στο βάθος.

Read more

Μέρος Β΄.

O προφήτης Δανιὴλ στὸ ζ’. καὶ ὁ Θεολόγος Ἰωάννης στὸ κ’. κεφάλαιο τῆς ἀποκαλύψεως λένε: ὅτι τὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως ἀνοίγονται βιβλία. Αὐτὰ εἶναι ἐκεῖνα, στὰ ὁποῖα εἶναι γραμμένα ὅσα κάναμε σὲ ὅλη μας τὴν ζωή. Καὶ μοῦ φαίνεται πὼς νὰ εἶναι δυό. Στὸ ἕνα εἶναι ὅσα κάναμε κακά, οἱ ἁμαρτίες μας. Στὸ ἄλλο ὅσα κάναμε καλά, οἱ ἀρετές μας.
Πρῶτο ἀνοίγεται ἐκεῖνο, ὅπου περιέχει τὶς ἁμαρτίες μας. Σὲ ἕνα μέρος τοῦ βιβλίου εἶναι γραμμένη ἡ ἁμαρτία ὅπου κάναμε, μὲ ὅλες τὶς περιστάσεις, του προσώπου, του καιροῦ, του τόπου, καὶ τῶν λοιπῶν. Ἂν καὶ ἴσως ἀντικρυστά, εἶναι σημειωμένο, ὅτι τὴν ἁμαρτία ἐκείνη τὴν ἐξομολογηθήκαμε, ὅτι μετανοήσαμε, ὅτι κάναμε τὴν πρέπουσα πληρωμὴ μὲ προσευχές, με νηστεῖες, μὲ ἐλεημοσύνες, σύμφωνα μὲ τὸν κανόνα, πού μας ἔδωσε ὁ πνευματικὸς καὶ ἢ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ δὲν μᾶς ζητεῖ λογαριασμὸ γιὰ τὴν ἁμαρτία ἐκείνη.
Εἶναι γραμμένο τὸ χρέος, μὰ εἶναι σημειωμένη καὶ ἡ πληρωμή. Γι’ αὐτὸ ὅταν στὴν παροῦσα ζωὴ κάνουμε μία καλῆ ἐξομολόγηση, ἂς μὴ φοβόμαστε στὴν μέλλουσα Κρίση. Ἔτσι μας παρηγορεῖ, τῶν ἁμαρτωλῶν ἡ παρηγορία, ὁ θεῖος Χρυσόστομος: «ὅταν γὰρ ἐν τῇ παρούση ζωῇ, δια τῆς ἐξομολογήσεως, ἀπονίψασθαι τὰ πλημμελημένα δυνηθώμεν, άπιμεν ἐκεῖ καθαροὶ τῶν ἁμαρτημάτων».
Μόνο ποὺ πρέπει, ἡ ἐξομολόγηση ἐκείνη ποὺ κάναμε, νὰ εἶναι καλή. Γιατί ἐγὼ ξέρω, πὼς ἐμεῖς ἐξομολογούμαστε γιὰ συνήθεια, καὶ ὄχι μὲ κατάνυξη. Ἡ μετάνοιά μας νὰ εἶναι ἀληθινή. Γιατί ἐγὼ ξέρω, πὼς ἐκεῖνα ποὺ ἐξομολογούμαστε ἐφέτος, ἐκεῖνα ἐξομολογούμαστε καὶ τοῦ χρόνου, καὶ ἄλλα μεγαλύτερα καὶ χειρότερα.
Καὶ εἶναι λοιπὸν σημάδι, πὼς ἁπλὰ καὶ μόνο τὰ λέμε τοῦ πνευματικοῦ, μὰ δὲν τὰ ἀφήνουμε. Καὶ ἂν εἶναι ἔτσι, ἀλλοίμονο σέ μας! γιατί τότε στὴν μέλλουσα κρίση, τὸ χρέος μας θὰ φανεῖ ἀνοικτό, ἡ ἁμαρτία μας ἀπλήρωτη. Καὶ θὰ δώσουμε λογαριασμό, καὶ γιὰ τὴν ἁμαρτία ὅπου κάναμε, καὶ γιὰ τὴν ἐξομολόγηση τῆς ἁμαρτίας ὅπου δὲν κάναμε καλά.

Read more

ΔΙΔΑΧΑΙ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ
ΠΕΡΙ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ. ἅ. Ὅτι οὔτε ἄγγελος, οὔτε ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ τὸν καταλάβει. β. Ὅτι οἱ ἄνθρωποι μποροῦν νὰ τὸν κερδίσουν, ἀλλὰ δὲν μποροῦν νὰ τὸν καταλάβουν. (Κυριακὴ Ἔ΄ τῶν Νηστειῶν).
ἅ. Ὅτι οὔτε ἄγγελος, οὔτε ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ τὸν καταλάβει.
…Ἡ βασιλεία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, δὲν εἶναι ἡ βασιλεία τοῦ Κόσμου τούτου. Εἶναι ἡ βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, εἶναι ἡ μακαριότητα τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἡ δόξα ἡ ἀτελείωτη, εἶναι ἡ ζωὴ ἡ ἀθάνατη, εἶναι μὲ ἕνα λόγο ὁ Παράδεισος. Παράδεισος! Μόνο ποὺ τὸν ὀνομάζω, χαίρεται τὸ πνεῦμα μου. Μόνο νὰ τὸν συλλογισθῶ, εὐφραίνεται ἡ ψυχή μου. Παράδεισος, ἡ εὐτυχισμένη πατρίδα τῶν προπατόρων μου, ὁ γλυκὺς λιμένας τῆς ἐλπίδας μου, ὁ μοναδικὸς σκοπὸς τῆς ἐλπίδας μου, ὁ μοναδικὸς σκοπὸς τῆς ἀγάπης μου, τὸ ὕστερο βραβεῖο τῆς πίστεώς μου.
Περὶ Παραδείσου εἶναι σήμερα ὁ λόγος, εὐλογημένοι Χριστιανοί. Ἐγὼ ὁμολογῶ, πὼς αὐτὸ εἶναι ἕνα ζήτημα, ποὺ ὑπερβαίνει κάθε γλώσσα, καὶ κάθε νοῦ. Γιατί οὔτε ἄνθρωπος, οὔτε ἄγγελος, θὰ μποροῦσε ποτὲ νὰ μᾶς ἐξηγήσει τὸν Παράδεισο, πὼς ἀκριβῶς εἶναι. Ἔτσι δὲν σᾶς ὑπόσχομαι νὰ σᾶς ἀποδείξω τί εἶναι ὁ Παράδεισος. Φτάνει μόνο νὰ σᾶς πῶ κάποια πράγματα. Κι ἂν δὲν μπορέσω νὰ κάνω μία τέλεια εἰκόνα, θὰ προσπαθήσω νὰ κάνω μία μικρὴ σκιαγράφηση. Ὢ Παράδεισε! ἔλεγε ἕνας ἅγιος Διδάσκαλος, ἐμεῖς μποροῦμε νὰ σὲ κερδίσουμε, μὰ ἐμεῖς δὲν μποροῦμε νὰ σὲ καταλάβουμε…
Νὰ ἔχεις ὅλη τὴν εὐτυχία, ποὺ μπορεῖ νὰ ἐπιθυμήσει ἡ καρδιά σου, καὶ νὰ μὴν ἔχεις κανένα φόβου θανάτου, ποὺ νὰ μπορεῖ νὰ σοῦ στερήσει αὐτὴ τὴν εὐτυχία. Τι λογὴς λοιπὸν εἶναι μία τέτοια ζωή; Πάντα εὐτυχισμένος, χωρὶς φόβο νὰ δυστυχήσεις ποτέ. Πάντα πλούσιος, χωρὶς φόβο νὰ φτωχύνεις ποτέ. Ὑγιής, χωρὶς φόβο νὰ ἀρρωστήσεις ποτέ. Δὲν ὑπάρχει φθόνος νὰ σὲ πειράζει, δὲν ὑπάρχει πόθος νὰ σὲ μαραίνει, δὲν ὑπάρχει θάνατος νὰ σὲ πάρει. Παντοτινὰ μακάριος, καὶ παντοτινὰ ζωντανός, ὅλα τὰ καλά, καὶ ζωὴ ἀθάνατη. Τι λογὴς εἶναι τέτοια ζωή; Αὐτὴ ἡ ζωὴ εἶναι ὁ Παράδεισος.

Read more

(Λουκ. ιγ΄ 10- 17)

Ἠλία Μηνιάτη Ἐπισκόπου Κερνίκης καὶ Καλαβρύτων, τοῦ Κεφαλλῆνος

Μία ἀθλία γυναῖκα, ἀπὸ συνεργίας τοῦ δαίμονος, δέκα καὶ ὀκτὼ χρόνους ἐπειράζετο ἀπὸ ἕνα πάθος τόσον βαρύ, ὅπου δὲν ἠδύνατο παντελῶς νὰ σηκώσῃ τὴν κεφαλήν· ὅθεν ἔπρεπε νὰ πηγαίνῃ πάντα συγκύπτουσα κάτω, μὲ πολὺν ἀγῶνα, καὶ ἦταν θέαμα ἐλεεινὸν νὰ τὴν βλέπωσιν. Ἐδίδασκεν ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς εἰς τὴν Συναγωγήν, μίαν ἡμέραν Σαββάτου· τὴν εἶδε, τὴν ἐλυπήθη, τὴν προσκάλεσε, τὴν ἕγγιξε μὲ τὴν παντοδύναμον ἰαματικὴν δεξιάν Του καὶ τὴν ἰάτρευσε· ἡ γυναίκα, ὅλο χαρά, ἐδόξαζε τὸν Θεόν, πὼς ἰατρεύθη, «παραχρῆμα ἀνωρθώθη καὶ ἐδόξαζε τὸν Θεόν».

Read more

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΙΣ ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ.


Οὐδείς ποτε ἰστορικός, περιγράψας τήν γενεαλογίαν ἀνθρώπου τινός, ἀνέβη τόσον υψηλά, όσον ἀνέβησαν οί δύο εὐαγγελισταί, ὁ Ματθαίος καί ὁ Λουκάς, ὅταν καθιστόρησαν την τοῦ Ἰησοῦ Χρίστου γενεαλογίαν ὁ Ματθαίος ἀρχεται τῆς γενεαλογίας ἀπό ἀβραάμ, καί καταβιβάζει αὐτήν εως τοῦ Ἰησου Χρίστου, ὁ δέ Λουκάς, ἀρζάμενος ἀπό τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀνεβίβασεν αὐτήν εως τοῦ Θεού· δια τούτο, ὅταν ἀναγινώσκης αὐτήν, φαίνεταί σοι, ὅτι βλέπεις τήν κλίμακα τοῦ πατριάρχου Ἰακώβ. Read more

t14b2pic3«Καὶ εἶδον, καὶ ἰδοὺ πλήρης δόξης ὁ Οἴκος Κυρίου». (Ἰεζεκ. Κεφ. μα’)
ΗΛΙΑ ΜΗΝΙΑΤΗ (1669-1714)
ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΕΡΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ

Ἰδοὺ ἡ μεγαλύτερα θυσία, ὅπου νὰ ἔγεινε πρὸς τὸν Θεόν, ἀφοῦ ἐκτίσθη ὁ κόσμος. Μαρία, ἡ ἀειπάρθενος κόρη, εἰς τὴν ἡλικίαν τριῶν χρόνων προσφέρεται νὰ ἀφιερωθῆ πρὸς τὸν Κτίστην, εἰς τὸν ναὸν τῆς Ἱερουσαλήμ. Καθὼς δὲν ἐστάθη ἄλλο ἕνα τελειότερον πράγμα, ἔτσι δὲν ἐστάθη ἄλλη μία τιμιωτέρα προσφορὰ καὶ εἰς τὸν Θεὸν πλέον εὐπρόσδεκτος. Ὅθεν, ὅταν ἐγὼ μὲ εὐλαβητικὴν θεωρίαν στοχάζομαι τὴν σεβάσμιον ταύτην εἴσοδον, φαίνεται μοὶ νὰ βλέπω ἔνδοξον ἀληθινὰ καὶ λαμπρᾶν πανήγυριν ἐδῶ κάτω εἰς τὴν γῆν, μέσα εἰς τὴν ἁγίαν πάλιν ἂλλ’ ὅμως καὶ ἄλλην ἐνδοξοτέραν καὶ λαμπροτέραν φαντάζομαι ἐκεῖ ἐπάνω εἰς τὸν οὐρανόν, μέσα εἰς τὸν παράδεισον. Βλέπω ἐδῶ νὰ προπορεύωνται λαμπαδηφόροι παρθένοι, πανηγυρίζουσαι χαρμασύνως τὴν ἀειπάρθενον καὶ ἐκεῖ ἀστραπομόρφων ἀγγέλων ταξιαρχίαι νὰ χορεύουσιν, ὑμνολόγουσαι φαιδρῶς τὴν ἐν σώματι καθαρωτέραν τῶν Ἀσωμάτων. Read more

Παρέστη ἡ βασίλισσα ἐκ δεξιῶν σου, ἐν ἰματισμῶ
διαχρύσω περιβεβλημένη, πεποικιλμένη.

Αὐτὴ εἶναι ἡ πλέον ζωντανὴ καὶ πρεπώδης εἰκὼν τῆς μεταστάσης εἰς οὐρανὸν Θεομήτορος. ὁπού ἐζωγράφισε μὲ θεοκίνητον κάλαμον ὁ Προφητάναξ· καὶ πρὸς τὴν θεωρίαν τῆς εἰκόνος ταύτης προσκαλῶ σήμερον τὰ ὄμματα τῆς εὐλαβοῦς σας διανοίας, ὢ φιλέορτον σύστημα. Read more

 

Η ΑνάληψηΔΕΥΤΕ ἀναβῶμεν εἰς τὸ ὄρος Κυρίου, καὶ εἰς τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ Ἰακώβ, διὰ νὰ γίνωμεν καὶ ἡμεῖς ἐπόπται τῆς ἐνδόξου τοῦ Χριστοῦ Ἀναλήψεως. Ἀναβῶμεν, μὲ εὐλαβητικὴν θεωρίαν, εἰς τὸ τρισμακάριστον ὄρος τῶν Ἐλαιῶν, ἐκεῖ ὅπου σήμερον ἀνοίγεται πανθαύμαστον θέατρον δόξης θεοπρεποῦς, καὶ ὁ τροπαιοφόρος ἀναστὰς Ἰησοῦς, ὁ ἀήττητος καθαιρέτης τοῦ ᾍδου, παρρησιάζει τὸν κατὰ τοῦ θανάτου περιφανέστατον θρίαμβον. Read more

 «Ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, Βασιλεύς τοῦ Ἰσραήλ». Ἰωάνν. ιβ’ 13)


Ὅταν ἐγώ βλέπω τόν Ἰησοῦν Χριστόν νά ἐμβαίνῃ μέ τόσην τιμήν, μέ τόσην δοξολογίαν, μέ τόσον θρίαμβον μέσα εἰς τήν Ἱερουσαλήμ, ἠμπορῶ νά λογιάσω μέ δίκαιον λόγον, πώς ἀπό τόν φθόνον καί μῖσος τῶν ἀρχιερέων, τῶν πρεσβυτέρων καί γραμματέων δέν ἔχει πλέον νά φοβῆται κανένα κακόν.

Ὦ πόλις ἁγία, ὄντως πόλις τοῦ Θεοῦ Ἱερουσαλήμ! «δεδοξασμένα ἐλαλήθη περί σοῦ» εἰς τούς περασμένους αἰῶνας, δεδοξασμένα θέλουσι λαληθῇ περί σοῦ καί εἰς τούς αἰῶνας τούς μέλλοντας, διά τήν εὐχαριστίαν καί ἀγάπην, ὅπου δείχνεις πρός τόν θεῖον σου εὐεργέτην! Εὐγνώμονες παῖδες Ἑβραίων, ἐπαινῶ τήν ἀγαθήν σας διάθεσιν· ἐσεῖς τώρα πιάνετε κλάδους ἐλαιῶν καί βαΐα φοινίκων, σύμβολα νίκης, μέ τά ὁποῖα προαπαντᾶτε, ὡς βασιλέα τοῦ Ἰσραήλ, τόν θαυματουργόν τοῦτον υἱόν Δαυΐδ· δείχνετε μίαν καρδίαν πώς εἶσθε ἕτοιμοι νά πιάσετε καί τά ὅπλα, διά νά τόν φυλάξετε κάθε καιρόν ἀπό τῶν ἐχθρῶν του τά μηχανήματα. Read more

Ἠλίας Μηνιάτης Ἐπίσκοπος Κερνίτσης καὶ Καλαβρύτων. (1669-1714)
κληρικός, συγγραφεὺς καὶ ἐκκλησιαστικὸς ῥήτωρ ἐκ Κεφαλληνίας διετέλεσεν.

Τῇ Ἁγία καὶ Μεγάλῃ Παρασκευῇ

Πῶς ἔκαμεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, καὶ πῶς ἔκαμεν ὁ ἄνθρωπος τὸν Θεόν! Ὁ Θεὸς μέσα εἰς τὸν παράδεισον τῆς τρυφῆς ἔλαβε χῶμα ἀπὸ τῆς γῆς, τὸ ἔπλασε μὲ τὰς χεῖράς του, τὸ ἐμψύχωσε μὲ τὴν πνόην του, τὸ ἐτίμησε μὲ τὴν εἰκόνα του, καὶ ἐποίησε τὸν ἄνθρωπον. Ὁ ἄνθρωπος ἐπάνω εἰς τὸ ὄρος τοῦ Γολγοθᾶ ἐκατάστησε τὸν Θεὸν χωρὶς μορφήν, χωρὶς πνοήν, ὅλον αἷμα, ὅλον πληγάς, προσηλωμένον εἰς ἕνα ξύλον. Βλέπω ἐκεῖ ἕνα Ἀδάμ, καθὼς τὸν ἔπλασε ὁ Θεός, ἔμψυχον εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, ἐστεφανωμένον δόξῃ καὶ τιμῇ, αὐτεξούσιον βασιλέα πάντων τῶν ὑπὸ σελήνην κτισμάτων, εἰς τὴν ἀπόλαυσιν ὅλης τῆς ἐπιγείου μακαριότητος. Βλέπω ἐδῶ ἕνα Ἰησοῦν Χριστόν, καθὼς τὸν ἀκατάστησεν ὁ ἄνθρωπος, χωρὶς κάλλος, χωρὶς εἶδος ἀνθρώπου, ἐστεφανωμένον μὲ ἀκάνθας, κατάδικον, ἄτιμον, ἐν μέσῳ δύο ληστῶν, εἰς τὴν ἀγωνίαν τοῦ πλέον ἐπωδύνου θανάτου. Συγκρίνω τὴν μίαν μὲ τὴν ἄλλην εἰκόνα, τοῦ Ἀδὰμ εἰς τὸν παράδεισον, τοῦ Χριστοῦ εἰς τὸν Σταυρόν, καὶ στοχάζομαι τί ὡραῖον πλάσμα ἔκαμαν τὸν ἄνθρωπον τὰ πλουσιόδωρα χέρια τοῦ Θεοῦ· καὶ τί ἐλεεινὸν θέαμα ἔκαμαν τὸν Θεὸν τὰ παράνομα χέρια τῶν ἀνθρώπων! Γνωρίζω ἐκεῖ εἰς τὴν πλάσιν τοῦ ἀνθρώπου ἕνα ἔργον, μὲ τὸ ὁποῖον ἐστεφάνωσεν ὅλα του τὰ ἔργα ὁ Θεός· καὶ γνωρίζω ἐδῶ εἰς τὸ πάθος τοῦ Χριστοῦ μίαν ἀνομίαν, μὲ τὴν ὁποίαν ἐπλήρωσεν ὅλας του τὰς ἀνομίας ὁ ἄνθρωπος. Ξανοίγω ἐκεῖ μίαν ἄπειρον ἀγάπην τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπον· ἐδῶ μίαν ἄπειρον ἀχαριστίαν τοῦ ἀνθρώπου πρὸς τὸν Θεόν· καὶ δὲν ἠξεύρω ἢ τί περισσότερον νὰ θαυμάσω ἢ τί περισσότερον νὰ ἐλέγξω. Τοῦτο ἠξεύρω, πὼς ἐξίσου πρέπει νὰ κλαύσω καὶ τὸν Θεόν, ὅπου τόσα ἔπαθε, καὶ τὸν ἄνθρωπον, ὅπου τόσα ἐτόλμησε. Ἐγὼ δὲν ξεχωρίζω τὸν ἕνα ἀπὸ τὸν ἄλλον εἰς τὴν ὑπόθεσιν τῶν δακρύων μου. Διατί, ὅταν θρηνῶ τὰ πάθη, ἐγὼ ἀπεικάζω τὴν ἀφορμὴν τῶν παθῶν· ὅταν μετρῶ τὰς πληγάς, ἐγὼ εὑρίσκω τὰ χέρια ὅπου τὰς ἄνοιξαν· ὅταν θεωρῶ Ἐκεῖνον, ὅπου ἐσταυρώθη, θεωρῶ καὶ ἐκεῖνον, ὅπου τὸν ἐσταύρωσε· καὶ εἰς τὸν θάνατον ἑνὸς ἀδικοφονευμένου Θεοῦ, ἐγὼ ξανοίγω ἄνθρωπον τὸν φονέα. Read more

ΠΕΤΡΑ ΣΚΑΝΔΑΛΟΥ
ΗΤΟΙ
Διασάφησις τῆς Ἀρχῆς, καὶ αἰτίας τοῦ σχίσματος τῶν δύο Ἐκκλησιῶν,
Ἀνατολικῆς καὶ Δυτικῆς

ΒΙΒΛΙΟΝ ΠΡΩΤΟΝ

Τὰ κατὰ Ἰγνάτιον καὶ Φώτιον Κωνσταντινουπόλεως Πατριάρχας

1. Ἐζήτησας παρ᾿ ἐμοῦ, ἄρχων ἐνδοξότατε, καὶ εὐσεβέστατε, νὰ μάθῃς καταλεπτῶς, τί εἶναι ἐκεῖνο, ὁποῦ χωρίζει τὰς δύο ἐκκλησίας ἀνατολικήν, καὶ δυτικήν, τὴν αἰτίαν δηλαδὴ τούτου τοῦ σχίσματος, καὶ τὰς διαφορὰς τῶν δογμάτων. Ἐγὼ μετὰ πάσης χαρᾶς θέλω νὰ σὲ εὐχαριστήσω, πληροφορῶν κατὰ τὸ δυνατὸν τὴν σπουδαίαν σου περιέργειαν. Καὶ διὰ τὴν ἀρχὴν μὲν τοῦ δυστυχοῦς τούτου σχίσματος, πρέπει νὰ ἠξεύρῃς καταλεπτῶς ἐκεῖνα, ὁποῦ ἐσυνέβησαν ἀνάμεσον Ἰγνατίου, καὶ Φωτίου, Κωνσταντινουπόλεως Πατριαρχῶν, ὁποῦ τόσον ἐσύγχυσαν τότε τὴν ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ, ὁποῦ εἰς αὐτοὺς καὶ εἰς τοὺς ἀκολούθους αὐτῶν ἐπροξένησαν οὐ μικρὰς θλίψεις, καὶ ἔδωκαν ἀφορμὴν μίας μεγάλης λογομαχίας, ἡ ὁποῖα διαμένει ἕως τῆς σήμερον. Ὅμως καθὼς εἰς τὸν καιρὸν ἐκεῖνον, ὅλος ὁ κλῆρος, καὶ ὁ λαὸς ἦτον σχισμένος εἰς δύο μέρη, τὸ ἕνα δηλαδὴ μὲ τὸν Ἰγνάτιον, τὸ ἄλλο μὲ τὸν Φώτιον, καὶ τὰ πράγματα ἐγίνοντο πολλὰ ἐμπαθῶς, ἔτζη ἐκεῖνοι ὁποῦ τὰ ἔγραψαν τότε, ἠκολούθησαν ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον τὸ ἴδιον πάθος, διὰ νὰ παραστήσωσι τὸ μέρος ὅθεν ἐκρατοῦσαν δικαιότερον. Καὶ πάλιν ἄλλοι μεταγενέστεροι κάμνοντες τὸ αὐτὸ ὁ μὲν πιστεύων ἑνός, ὁ δὲ ἄλλου ἱστορικοῦ, ζωγραφίζουσι τὴν σκηνὴν ταύτην ὁ καθ᾿ εἷς μὲ τὰ ἴδιά του χρώματα, παρρησιάζοντες, ὄχι καθὼς εἶναι ἀληθινά, ἀλλὰ καθὼς ἀρέσκει, τῶν πραγμάτων τὴν ὄψιν. Καὶ διὰ τοῦτο δύσκολον εἶναι, νὰ γνωρίσωμεν ἀληθῶς τὴν ἀλήθειαν, ἡ ὁποῖα μ᾿ ὅλον τοῦτο καθ᾿ αὐτὴν γνωρίζεται, καὶ φαίνεται εἰς τὰ ὄμματα τῆς διανοίας, τὰ ὁποῖα μὴ ὄντα θωλωμένα ἀπὸ πάθους, καὶ καθαρᾶ βλέπουσι, καὶ ὀρθᾶ διακρίνουσι. Λάβε λοιπὸν ἐκεῖνα, ὁποῦ ἐδυνήθην φιλαλήθως νὰ διακρίνω εἰς τὰς διηγήσεις τῆς ὑποθέσεως ταύτης, ὁποῦ διαφόρως ἐσύνθεσαν οἱ ἱστορικοί. Read more

ΠΕΤΡΑ ΣΚΑΝΔΑΛΟΥ

ΗΤΟΙ

Α. ΔΙΑΣΑΦΗΣΙΣ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΚΑΙ ΑΙΤΙΑΣ ΤΟΥ ΣΧΙΣΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗΣ

Β. ΑΙ ΚΥΡΙΑΙ ΔΙΑΦΟΡΑΙ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΗΤΙΣ ΧΩΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΣΥΝΤΕΘΕΙΣΑ ΥΠΟ ΤΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥ
ΗΛΙΑ ΜΗΝΙΑΤΗ(1669-1714)
ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΕΡΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ


Ἠλίας Μηνιάτης, Ἐπίσκοπος Κερνίτζης καὶ Καλαβρύτων
ΣΥΝΤΟΜΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ὁ Ἠλίας Μηνιάτης (Ληξούρι 1669 – Πάτρα 1714) ἦταν ὁ σημαντικότερος ἐκκλησιαστικὸς ρήτορας τῆς Τουρκοκρατίας καὶ διατέλεσε ἐπίσκοπος Κερνίκης (ἢ Κερνίτζης ἢ Κερνίτσης) καὶ Καλαβρύτων κατὰ τὰ τρία τελευταῖα ἔτη της ζωῆς του.

Γεννήθηκε στὸ Ληξούρι Κεφαλληνίας τὸ ἔτος 1669. Γονεῖς του ἦσαν ὁ ἱερέας Φραγκίσκος Μηνιάτης καὶ ἡ Μορεζίνα Περιστιάνου. Τὰ πρῶτα γράμματα τὰ διδάχτηκε ἀπὸ τὸν πατέρα του, ποὺ ἦταν πρωτοπαπᾶς στὸ Ληξούρι. Τὸ 1681 καὶ πάλι ὁ πατέρας του τὸν πῆγε στὴ Βενετία καὶ τὸν ἔγραψε στὸ Φλαγγινιανὸ Φροντιστήριο, ὅπου ἐπὶ ὀκτὼ ἔτη σπούδασε ἀρχαία ἑλληνικὴ φιλολογία καὶ μαθηματικά, καθὼς ἐπίσης λατινικὰ καὶ φιλοσοφία. Read more

 Τί δὲν κάνει καὶ τί δὲν ἐφευρίσκει ὁ ἔνθεος ζῆλος μιᾶς ἐνάρετης ψυχῆς! Ἀπεστάλη ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία ὁ εὐλαβὴς καὶ σοφὸς μοναχὸς Μεθόδιος1  γιὰ νὰ κατηχήση στὴν Ὀρθόδοξο πίστι τὸν βασιληὰ τῶν Βουλγάρων. Αὐτὸ ἔγινε τότε ποὺ αὐτὸς εἶχεν ἀπαρνηθεῖ τὴν εἰδωλολατρεία καὶ εἶχε εἰσέλθει στὴν ἀληθινὴ θεογνωσία. Εἶχε βαπτισθῆ καὶ εἶχεν ὑποτάξει τὸ κράτος του στὸν βασιληὰ τῶν Ρωμαίων2   καὶ στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο τῆς Κωνσταντινουπόλεως.3 Read more

Ἡ πίστη εἶναι κανόνας τῆς ζωῆς· ὅπως ἀκριβῶς πιστεύουμε, ἔτσι πρέπει καὶ νὰ ζοῦμε. Γιατί ἂν ὑποτεθεῖ ὅτι ἡ ζωή μας δὲν συμφωνεῖ μὲ τὴν πίστη μας, τότε ἡ πίστη εἶναι νεκρὴ καὶ δὲν ὠφελεῖ σὲ τίποτε. «Τί τὸ ὄφελος, ἀδελφοί μου (λέγει ὁ θεῖος Ἰάκωβος ὁ ἀδελφόθεος), ἐὰν πίστιν τὶς λέγει ἐχειν, ἔργα δὲ μὴ ἔχη; μὴ δύναται ἡ πίστις σῶσαι αὐτόν; ὥσπερ γὰρ τὸ σῶμα χωρὶς πνεύματος νεκρόν ἐστι, οὕτω καὶ ἡ πίστις χωρὶς ἔργων νεκρά ἐστι».

Καὶ ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος ἐξηγώντας ἐκεῖνο τὸ ρητό του Χριστοῦ «οὐ πᾶς ὁ λέγων μοὶ Κύριε, Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, ἂλλ’ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου», λέγει: «Βούλεται ἐνταύθα δεῖξαι ὅτι ἡ πίστις οὐδὲν ἰσχύει χωρὶς τῶν ἔργων». Θέλει δηλαδὴ νὰ πεῖ ὅτι ἡ πίστη χωρὶς τὰ ἔργα εἶναι ἕνα λείψανο πίστεως. Δὲν ἐνεργεῖ σὲ τίποτε.

Καὶ ὁ ἄνθρωπος ποὺ πιστεύει ὅτι εἶναι χριστιανός, ἀλλὰ δὲν ζεῖ σὰν χριστιανός, ἃς μὴ ἐλπίζει σὲ σωτηρία. Γιὰ νὰ σωθεῖ χρειάζεται καὶ ἡ ἀληθινὴ πίστη καὶ ἡ σωστὴ ζωή. Μ’ αὐτὰ τὰ δύο μπορεῖ νὰ σωθεῖ. Μ’ αὐτὲς τὶς δύο φτεροῦγες μπορεῖ νὰ πετάξει γιὰ τὸν Παράδεισο.

 

Read more

 

«Ἀπεκρίθη Ναθαναὴλ καὶ λέγει τῷ Ἰησοῦ: Ραββί,  σὺ εἰ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, σὺ εἰ ὁ Βασιλεὺς τοῦ Ἰσραὴλ»

ΜΗΝΙΑΤΗςὍταν ἐγὼ μὲ εὐλαβικὴν θεωρία στοχάζομαι τὴν ἀρχήν, τὴν αὔξηση, τὴν στερέωση τῆς Ὀρθοδόξου μας πίστεως, διακρίνω μυστήρια, εὑρίσκω θαύματα, ἀφ’ ἑνὸς τόσον πολλά, ὥστε εἶναι ἀδύνατον νὰ τὰ περιγράψω μὲ τὸν λόγον, καὶ ἀφ’ ἑτέρου τόσον ὑψηλά, ὥστε εἶναι ἀδύνατον νὰ φθάσω ἐκεῖ μὲ τὴν διάνοιαν. Ὅθεν, ὅλος ἐκστατικὸς ἀπὸ τὸ θάμβος καὶ τὴν χαράν, τoν μὲν ὕψιστον Θεόν, ὁ ὁποῖος ἐδίδαξε τοιαύτην πίστην, δοξάζω ἀναφωνώντας μὲ τoν Δαβίδ: «Μέγας ὁ Κύριος ἠμῶν καὶ μεγάλη ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ, καὶ τῆς συνέσεως αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ἀριθμός». Τoν δὲ ὀρθόδοξον λαόν, ὁ ὁποῖος ἐπαγγέλλεται τοιαύτην πίστην, μακαρίζω λέγοντας: «Μακάριος ὁ λαός, οὐ Κύριος ὁ Θεὸς αὐτοῦ». Μολονότι ὁ περὶ Ὀρθοδόξου πίστεως ὑψηλότατος λόγος, γιὰ νὰ γίνη κτῆμα τῶν καρδιῶν τῶν ἀκροατῶν μὲ ὅλην τὴν ἀήττητο δύναμη τὴν ὁποίαν διαθέτει, ἔπρεπε νὰ κηρυχθῆ ἀπὸ τὸ στόμα ἢ ἑνὸς ἀπὸ τοὺς Ἀποστόλους καὶ μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ, ἢ ἑνὸς ἀπὸ τοὺς θεοπνεύστους διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας μας, οἱ ὁποῖοι ὑπῆρξαν τὰ ἐκλεκτὰ ἐκεῖνα ὄργανα τὰ ὁποῖα ἐξ ἀρχῆς μετεχειρίσθη τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, προκειμένου νὰ ἐνηχήση σὲ ὅλην τὴν γῆ τὸν εὔσημον ἦχο τῆς εὐαγγελικῆς ἀληθείας. Παρ’ ὅλα ταῦτα τολμῶ καὶ ἐγὼ νὰ ἀναβῶ σήμερα ἐπάνω σε αὐτὸν τoν ἱερὸν ἄμβωνα μὲ σκοπὸν νὰ κηρύξω,  ὅπως ἠμπορῶ, τὴν δόξαν καὶ τὸ μεγαλεῖον της Ὀρθοδοξίας. Read more

ΒΙΒΛΙΟΝ Β´
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

Προοίμιον τοῦ συγγραφέως
1. Περὶ τοῦ Πρωτείου τοῦ Πάπα
2. Περὶ ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος
3. Περὶ ἀζύμων εἰς τὴν θείαν Εὑχαριστίαν
4. Περὶ τῆς ἀπολαύσεως τῶν Ἁγίων καὶ Περὶ καθαρτηρίου πυρός

ΠΡΟΟΙΜΙΟΝ

Κατὰ τοὺς καιροὺς τοῦ ἀοιδίμου Φωτίου, ἐν οἷς ἐγένετο τὸ σχίσμα τῶν ἐκκλησιῶν μὲ τὸν τρόπον ὁποῦ ἠκούσατε, ἐνδοξότατε Ἄρχων, ἡ Δυτικὴ ἐκκλησία φαίνεται πὼς νὰ μὴν εἶχε διαφωνίαν ἀπὸ τὴν Ἀνατολικὴν παρὰ εἰς ἐκεῖνα μόνον, τὰ ὁποῖα ἐλέγχει αὐτὸς εἰς τὴν δευτέραν ἐγκύκλιον ἐπιστολήν, δηλαδὴ πρῶτον, πὼς οἱ Δυτικοὶ ἐνήστευον τὸ Σάββατον· δεύτερον, πὼς περικόπτοντες ἀπὸ τὴν τεσσαρακονθήμερον νηστείαν τὴν πρώτην ἑβδομάδα, κατέλυον τυρόν, καὶ γάλα, καὶ ὅμοια· τρίτον, πὼς ἀπεστρέφοντο τὸν νόμιμον γάμον τῶν πρεσβυτέρων· τέταρτον, πὼς ἐκρατοῦσαν ἄκυρον καὶ ἄχρηστον τὸ χρῖσμα τοῦ ἁγίου μύρου, ὁποῦ ἐτέλουν οἱ ἱερεῖς, λέγοντες πὼς τοῦτο εἶναι ἔργον μόνον τῶν ἐπισκόπων· ὅθεν οἱ εἰς Βουλγαρίαν ἐκ Δύσεως ἐλθόντες ἐπίσκοποι ἀνεμύριζον τοὺς χριστιανούς, οὓς εἶχον χρισμένους πρωτύτερον οἱ Ἀνατολικοὶ ἱερεῖς· καὶ πέμπτον, πὼς ἔκαμαν τὴν προσθήκην εἰς τὸ Ἅγιον Σύμβολον, δογματίζοντες πὼς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἐκπορεύεται ἐκ τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ, τὸ ὁποῖον δόγμα ὀνομάζει ὁ Φώτιος τῶν κακῶν κορωνίδα. Ἀνίσως καὶ τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ὅταν ἄναπτεν ὁ πόλεμος τῶν δύο μαχομένων μερῶν, Ἀνατολικῶν καὶ Δυτικῶν, ἤθελ᾿ ἦτον ἄλλη καμμία διαφορά, μοῦ φαίνεται πὼς καὶ ταύτην ἤθελ᾿ ἐλέγξῃ καὶ στηλιτεύσῃ ὁ Φώτιος. Τοῦτο τὸ δόγμα, δηλαδὴ τῆς ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ, τὸ ὁποῖον οἱ Δυτικοὶ ἐπρόσθεσαν εἰς τὸ ἅγιον Σύμβολον, περισσότερον ἀπὸ τὰ ἄλλα ἐσκανδάλιζε τοὺς Ἀνατολικούς, διατὶ ἀληθινὰ τοῦτο μόνον περισσότερον ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα ἦτον ἄξιον σκέψεως, ὡσὰν ὁποῦ τοῦτο ἔγγιζεν ἕνα ἄρθρον τῆς πίστεως, τὰ δ᾿ ἄλλα εἶναι ἐκκλησιαστικαὶ διατάξεις. Read more