Οἱ πρεσβείες τῶν Ἁγίων, πότε ἔχουν ἰσχύ. Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος

Τί σημαίνει “θυμήθηκε ὁ Θεὸς τὸν Ἀβραάμ;”. Ἐννοεῖ τὴν παράκλησι ποὺ ἔκανε λέγοντας  “Νὰ μὴν καταστρέψης τὸν δίκαιο μαζὶ μὲ τὸν ἀσεβή”. Θα μποροῦσε ὅμως νὰ πῆ κανεὶς ὁ δίκαιος σώθηκε μὲ τὴν παράκλησι τοῦ πατριάρχου καὶ ὄχι μὲ τὴν ἀρετή του. Ναι. σώθηκε καὶ μὲ τὴν παράκλησι τοῦ πατριάρχου. 

Διότι ὅταν κάνουμε ἐμεῖς ὅ,τι μποροῦμε, τότε καὶ ἡ προσευχὴ τῶν δικαίων μᾶς ὠφελεῖ πάρα πολύ. Ὅταν ὅμως ἐμεῖς οἱ ἴδιοι εἴμαστε ὀκνηροὶ καὶ στηρίζουμε τὶς ἐλπίδες τῆς σωτηρίας μᾶς μόνο σ’ ἐκείνους, τότε δὲν μποροῦμε νὰ κερδίσουμε τίποτε. Ὄχι ἐπειδὴ οἱ δίκαιοι εἶναι ἀνίσχυροι, ἀλλὰ ἐπειδὴ ἐμεῖς οἱ ἴδιοι προδίδουμε τοὺς ἑαυτούς μας μὲ τὴ ραθυμία μας.

Καὶ γιὰ νὰ μάθης ὅτι ὅταν ἀδιαφοροῦμε ἐμεῖς, εἴτε δίκαιοι εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ παρακαλοῦν γιὰ μᾶς, εἴτε προφῆτες δὲν ὠφελούμαστε καθόλου (διότι ἐκεῖνοι δείχνουν καὶ τὴν ἀρετή τους μὲ τὶς παρακλήσεις αὐτές, ἐμεῖς ὅμως δὲν ὠφελούμαστε ἐξ αἰτίας τῆς συμπεριφορᾶς μας), ἄκουσε τὸν Θεὸ τῶν ὅλων ὁ Ὁποῖος λέγει στὸν Ἱερεμία ποὺ ἦταν ἀπὸ τὴν κοιλιὰ τῆς μητέρας τοῦ ἁγιασμένος ? “Νὰ μὴν προσεύχεσαι γιὰ τὸν λαὸ αὐτό, γιατί δὲ θὰ σὲ ἀκούσω” (Ἱερ. 7,16).

Πρόσεξε τὴν φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου? προλέγει στὸν Προφήτη ὥστε ἂν δὲν εἰσακουσθοῦν κατόπιν οἱ προσευχές του, νὰ μὴ νομίζη ὅτι αὐτὸ συνέβη ἀπὸ δική του ὑπαιτιότητα. Γι’ αὐτὸ τοῦ προλέγει τὴν κακία τοῦ λαοῦ καὶ τὸν διατάσσει νὰ μὴν προσεύχεται, γιὰ νὰ μπορῆ καὶ ἐκεῖνος νὰ γνωρίζη τὸ μέγεθος τῆς κακίας τους καὶ ἐκεῖνοι νὰ μάθουν ὅτι ὁ προφήτης δὲν μπορεῖ νὰ τοὺς βοηθήση καθόλου, ἂν δὲν κάνουν καὶ ἐκεῖνοι ὅ,τι μποροῦν.

Ἔχοντας λοιπὸν ὑπ’ ὄψιν αὐτὰ ἀγαπητοί μου, ἃς καταφεύγουμε στὶς πρεσβεῖες τῶν ἁγίων, ἀλλ’ ἃς μὴν ἐπαναπαυώμαστε στὶς ἱκεσίες τοὺς , ἀλλὰ καὶ μεῖς οἱ ἴδιοι νὰ ρυθμίζουμε τὴ συμπεριφορὰ μᾶς ὅπως πρέπει καὶ ἃς φροντίζουμε νὰ ἀλλάξουμε πρὸς τὸ καλλίτερο, γιὰ νὰ μπορέση νὰ μᾶς βοηθήση καὶ ἡ πρεσβεία ποὺ γίνεται γιὰ μᾶς.

Αὐτὸ λέγει καὶ ὁ Κύριος των ὅλων σὲ ἄλλον προφήτη? “Δὲν βλέπεις τί κάνουν αὐτοί; Καῖνε τὰ λίπη καὶ κάνουν διάφορα κατασκευάσματα πρὸς τιμὴν τῶν ἀστέρων καὶ τῆς στρατιᾶς τοῦ οὐρανοὺ” (πρβλ. Ἱερ. 7,17-18). Σὰν νὰ τοῦ λέγη? Μὴν παρακαλᾶς γι’ αὐτοὺς ποὺ δὲ σταματᾶνε τὴν ἀδικία, ποὺ δὲν μποροῦν νὰ καταλάβουν τὴ νόσο ἀπὸ τὴν ὁποία πάσχουν, ἀλλὰ ζοῦν μὲ τόση ἀναισθησία.

Δὲν βλέπεις τὴν ὑπερβολική τους περιφρόνησι; Δε βλέπεις τὴν μεγάλη τους μανία; ὅτι ἀκόμη δὲν χόρτασε ἡ ἀσέβειά τους, ἀλλὰ ὅπως ὁ χοῖρος κυλιέται μέσα στὸ βοῦρκο, κυλιοῦνται καὶ αὐτοὶ στὶς παρανομίες τους; Μήπως δηλαδὴ ἂν ἤθελαν νὰ ἐπιστρέψουν περίμεναν νὰ τοὺς ἐνθαρρύνω; Δὲν εἶμαι ἐγὼ αὐτὸς ποὺ μιλῶ μὲ τὸ στόμα τῶν προφητῶν καὶ λέγω? “Καὶ εἶπα μετὰ ἀπὸ τὴν πορνεία της. Μετά ἀπὸ ὅλα αὐτὰ νὰ ἐπιστρέψης καὶ δὲν ἐπέστρεψε;” ( Ἱερ. 3, 7 ) . 

Μήπως δηλαδὴ ζητῶ τίποτε ἄλλο, παρὰ νὰ παύσουν νὰ εἶναι πονηροὶ καὶ νὰ σταματήσουν νὰ κάνουν τὰ κακά; Μήπως ζητῶ εὐθύνες γιὰ τὰ ἁμαρτήματα τοῦ παρελθόντος, ἂν τοὺς δῶ νὰ θέλουν νὰ μετανοήσουν; Δὲν φωνάζω καθημερινὰ καὶ δὲν λέω? “Δὲν ἐπιθυμῶ τὸν θάνατο τοῦ ἁμαρτωλοῦ μέχρις ὅτου μετανοήση καὶ ζήση”(Ἰεζ. 18,23). Δὲν τὰ κάνω ὅλα γιὰ τὸ ἑξῆς, γιὰ νὰ γλυτώσουν δηλαδὴ ἀπὸ τὴν καταστροφὴ ὅσοι ἔχουν παραπλανηθῆ; Μήπως δηλαδὴ ἀντιδρῶ ὅταν τοὺς δῶ νὰ μετανοοῦν; Δὲν εἶμαι ἐγὼ αὐτὸς ποῦ λέγει? “Ἐνῶ ἀκόμη θὰ ὁμιλῆς, θὰ σοῦ πῶ ?νὰ ,ἐδῶ εἶμαι;”( Ἡσ. 58,9).

Μήπως αὐτοὶ ἐπιθυμοῦν τὴ σωτηρία τοὺς τόσο, ὅσο ἐγὼ ἐπιθυμῶ νὰ σωθοῦν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι καὶ νὰ γνωρίσουν τὴν ἀλήθεια; Μήπως λοιπὸν γι’ αὐτό σε δημιούργησα ἀπὸ τὸ τίποτε, γιὰ νὰ σὲ καταστρέψω; Μήπως χωρὶς σκοπὸ ἑτοίμασα τὴν αἰώνια βασιλεία καὶ τὰ ἀμέτρητα ἐκεῖνα ἀγαθὰ ; Μήπως γι’ αὐτὸ δὲν ἀπείλησα καὶ τὴν γέεννα τοῦ πυρὸς , γιὰ νὰ κάνω δηλαδὴ ὅλους ἀπὸ τὸ φόβο αὐτὸ νὰ τρέξουν στὴν αἰώνια βασιλεία;

Μὴν ἐγκαταλείπης λοιπὸν ἐκείνους, μακάριε προφήτα καὶ προσεύχεσαι σὲ μένα, ἀλλὰ γιὰ ἕνα πράγμα μόνον νὰ φροντίζης, νὰ ξεπεράσης δηλαδὴ τὴν ἀσθένεια ἐκείνων καὶ νὰ τοὺς κάνης νὰ αἰσθανθοῦν τὴ νόσο τους, νὰ τοὺς ἐπαναφέρης στὴν ὑγεία καὶ τότε ὁπωσδήποτε θὰ ἀκολουθήση καὶ ἡ δική μου βοήθεια. (Εἰς τὴν Γένεσιν ΜΑ’ , ΕΠΕ 4, 96-100. PG 54, 407-408)

Πηγή: «Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Χρυσοστομικὸς Ἄμβων Ε΄, Ἡ Προσευχή, Τὰ νεῦρα τῆς ψυχῆς», Ἔκδοση: Συνοδία Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα Σκήτη Ἄγ. Ὄρους 

Πηγή